Không có siêu nhiên nếu không đặt trên nền tảng tự nhiên, tự nhiên nâng đỡ siêu nhiên trong hướng nhìn của chiếc thang đặt gốc từ đất. Không có tự nhiên cũng chẳng có siêu nhiên.
“Tín nghĩa ân tình nay hội ngộ, hoà bình công lý đã giao duyên. Tín nghĩa mọc lên từ đất thấp, công lý nhìn xuống tự trời cao.” (Tv 85, 11 – 12)
Trở về với nguồn gốc tự nhiên của mình, người Đông Phương đề cập đến chữ tính trong nhân tính của mình bao gồm bộ tâm và bộ sinh. Tâm là hình ảnh biểu lộ trái tim, sinh là là sự sống. Trở về với căn tính của nhân sinh là trở về với nguồn gốc nhân tính của mình. Nguồn gốc ấy là tình trời, tình trời làm cho sống và sống sự sống dồi dào, bởi thế đạo nhân là đạo lấy nghĩa mà đáp trả ân trời.
Thực tại siêu nhiên cắm rễ trong tự nhiên, phương cách đi tìm chân lý của Đông Phương cũng đề cao việc tĩnh lặng mà chiêm ngắm huyền nhiệm. Chiêm ngắm trong tự nhiên để nhận ra tình trời.
“Trời xanh tường thuật vinh quang Thiên Chúa, không trung loan báo việc tay Người làm. Ngày qua mách bảo cho ngày tới, đêm này kể lại với đêm kia. Chẳng một lời một lẽ, chẳng nghe thấy âm thanh, mà tiếng vang đã dội khắp hoàn cầu” (Tv 18, 2 – 4)
Con đường nhận thức không nghe thấy âm thanh mà tiếng vang dội lại khắp hoàn cầu.
Với Thánh Jean Climaque, là một người được gọi là Jean người bắc thang, ngài nói: “Đây là những bài học rèn luyện đạo đức chia ra thành nhiều bậc để tiến lên cao dần”. Chiếc thang lên cao dần với hình ảnh con người đang leo lên, Thánh Isaac người Syria viết: “Cái thang để lên thiên đàng có ngay trong bản thân mỗi người, trong tâm hồn, chỉ cần họ rửa sạch tội lỗi, thì sẽ tìm ra chiếc thang để đi lên”. Mầu nhiệm lên cao bắt nguồn từ thấp, chỗ thấp là khi con người phạm tội, lên cao là khi con người biết sám hối và canh tân. Có thể nhìn ra chỗ thấp này là trong hoàn cảnh của mỗi người được mời gọi bước lên trên chiếc thang: “Hãy nên Thánh”.
Cây Thập giá mọc từ đất, cắm rễ trong tự nhiên, Con Thiên Chúa đã làm người cũng không đi ngoài định luật tự nhiên đó. Con Một Thiên Chúa làm người ở giữa chúng ta. Cuộc sinh hạ của Ngài trong trần thế làm nên một sự đổi thay kỳ diệu.
Thánh Irênê viết “Nhờ cuộc sinh hạ của Con Một Thiên Chúa làm người mà tất cả những ai sinh bởi một người nữ đều được trở thành con cái Thiên Chúa”. Chúng ta trở thành con Thiên Chúa trong Người Con nếu chúng ta đón nhận Ngài. Thiên Chúa biến đổi chúng ta từ con của đất trở nên con của trời.
L.m Giuse Hoàng Kim Toan
