Gia Đình Lê Bảo Tịnh Ban Mê Thuột
Gia Đình LÊ BẢO TỊNH BAN MÊ THUỘT
Gia Đình LÊ BẢO TỊNH BAN MÊ THUỘT
Bí Kíp Kinh Doanh
VỊ THƯƠNG GIA TUYỆT VỜI NHẤT THẾ GIAN
Tác giả: OG MANDINO – PHƯƠNG Ý chuyển ngữ 2000
Tác giả: OG MANDINO – PHƯƠNG Ý chuyển ngữ 2000
VỊ THƯƠNG GIA TUYỆT VỜI NHẤT THẾ GIAN
Tác giả: OG MANDINO – PHƯƠNG Ý chuyển ngữ 2000
Chương 1
Hafid lần chần trước tấm gương đồng ngắm kỹ khuôn mặt mình phản chiếu trên tấm gương đánh bóng.
“Chỉ còn đôi mắt là trẻ trung thôi”, ông vừa đi vừa lẩm bẩm, rồi bước chậm rãi ra nền nhà cẩm thạch rộng mênh mông. Bước qua giữa hai hàng cội đá dựng đứng lên trần nhà sáng lên ánh bạc và vàng. Đôi chân già lê qua dãy bàn trảm khắc bằng ngà.
Bàn ghế khảm vỏ rùa, ba ba chiếu lấp lánh và trên tường in những viên ngọc quý lung linh trên gấm thêu kim tuyến của những mẫu thêu tinh xảo nhất. Những cây dừa to khoẻ vươn lên từ những bình đồng chạm trổ những tượng nữ thần bằng thạch cao tuyết hoa, trong khi những chậu hoa khảm đầy ngọc như đang thoả mãn chiếm đoạt sự chú ý. Không vị khách nào đến thăm dinh thự của Hafid mà không kinh ngạc trước sự giàu có của ông.
Ông già Hafid bước qua khu vườn rồi đi vào khu nhà kho nối dài từ ngôi biệt thự khoảng 500 bước. Erasmus, người thủ quản sổ sách do dự đứng đợi ngay lối vào.
- “Chào ngài”
Hafid gật đầu rồi vẫn im lặng bước đi, Erasmus theo gót trên khuôn mặt không che giấu nổi sự lo âu về cuộc gặp gỡ mà ông chủ yêu cầu đột ngột này. Đến gần khu bốc dỡ hàng hoá. Hafid dừng lại ngắm nhìn những kiện hàng đang chuyển xuống từ những toa xe rồi xếp gọn ghẽ vào các ngăn trong kho.
Nào là len, vải quý, giấy da, mật ong, thảm, dầu từ miền Tiểu Á, nào là kiếng, quả vả, quả hạnh, rồi nhựa bôm thơm từ chính quê hương ông, nào là hàng dệt và thuốc men đến từ Palryma, nào là gừng, quế, rồi đá quý từ Arabia, nào là ngũ cốc, giấy, đá Granit, thạch cao, rồi bazan từ Ai Cập, nào là những tấm thảm từ Babylon, nào là những bức tranh từ La Mã, nào là tượng từ Hy Lạp, mùi nhựa bôm thơm nồng lên và đôi mũi thính của Hafid đang ngửi mùi ngọt ngào của đào, táo, cheese, và gừng.
Cuối cùng ông quay lại hỏi Erasmus: “Này bạn, hãy ước lượng tất cả của cải của ta được bao nhiêu?”
“Có mọi sự, thưa ngài.” Erasmus run run.
“Mọi sự?”
“Thưa ngài, gần đây tôi chưa kịp cộng sổ. Tuy nhiên tôi có thể ước định: ngài hiện có khoảng trên 7 triệu thỏi vàng.”
“Với tất cả số hàng hoá tồn kho cũng như ở các cửa hàng của ta, nếu tính ra vàng thì thêm khoảng bao nhiêu?”
“Thưa ngài, bảng kế toán mùa này vẫn chưa hoàn tất, tuy nhiên tôi có thể ước lượng ít nhất thêm 3 triệu thỏi vàng nữa.”
Hafid gật gù, “Không đặt thêm hàng nữa. Hãy bán tất cả hàng hoá mà ta đang có rồi đổi ra vàng cho ta.”
Người thủ quản già há hốc miệng không nói được lời nào. Ông bật lại như người bị đánh rồi cuối cùng gượng nói.
“Tôi không hiểu, thưa ngài. Đây là năm lời nhất. Cửa hàng của ta ở khắp nơi đều báo cáo sự tăng vọt của con số bán được trong năm nay, ngay cả lính lê dương La Mã (Rome) đã trở thành khách hàng của ta, và chỉ trong vòng bốn ngày ngài đã không bán cho viên kiểm sát trưởng ở Jerusalem 200 ngựa quý từ Arabia đó sao? Tha thứ cho sự đường đột của tôi đôi khi đã nghi vấn những mệnh lệnh của ngài. Tuy nhiên, hôm nay thì thật tôi không thể hiểu nổi ý ngài... ”
Hafid mỉm cười và dịu dàng chạm đôi tay của Erasmus.
- “Người bạn tin cậy của ta, hẳn bạn còn nhớ mệnh lệnh đầu tiên của ta khi bạn mới được thu dụng làm việc cho ta chứ?”
Erasmus chau mày một lát rồi nét mặt chợt sáng lên.
- “Tôi nhớ rồi. Ngài ra lệnh cho tôi mỗi năm phải trích ra một nửa số tiền lời đem phân phát cho người nghèo.”
- “Lúc đó bạn đã chẳng cho ta là người điên đó sao?”
- “Quả tôi đã nghĩ như thế, thưa ngài.”
Hafid gật đầu đưa hai tay về khu bốc dỡ hàng hoá. “Giờ bạn có công nhận là sự lo lắng của bạn không có căn cứ chứ?”
- “Vâng, thưa ngài.”
- “Vậy bạn hãy tin tưởng ở sự quyết định của ta cho đến khi ta giải thích cho bạn. Ta bây giờ đã già; nhu cầu cũng đơn giản đi. Từ khi Lisha, người vợ yêu quý của ta mất đi sau bao năm hạnh phúc. Ý nguyện của ta là đem hết tiền bạc; tài sản ta có phân phát cho người nghèo trong thành này, ta chỉ giữ lại đủ để tiêu xài cho khoảng thời gian còn lại của ta thôi. Ngoài việc sắp xếp sổ kế toán, ta muốn bạn hãy chuẩn bị những giấy tờ cần thiết để chuyển giao quyền làm chủ cho các quản lý các cửa hàng của ta, rồi bạn hãy chia cho mỗi viên quản lý ấy thêm năm trăm thỏi vàng nữa như là phần thưởng cho sự trung thành của họ trong thời gian làm việc cho ta để họ có thể bắt đầu buôn bán hay làm bất cứ điều gì họ muốn.”
Erasmus định nói thì Hafid giơ tay ngăn lại:
- “Công việc này làm bạn không hài lòng phải không?”
Viên thủ quản lắc đầu gượng cười:
- “Không, thưa ngài, tôi chỉ không hiểu nổi lý chứng của ngài thôi. Lời ngài như thể lời dặn dò của người sắp lìa trần.”
- “Bạn vẫn vậy, luôn luôn lo lắng cho ta thay vì cho bạn, bạn không chuẩn bị lo lắng cho tương lai bạn sau khi ta từ bỏ tất cả việc buôn bán của ta sao?”
- “Chúng ta là bạn bao nhiêu năm nay. Làm sao tôi có thể chỉ nghĩ cho riêng mình được?”
Hafid ôm chầm lấy viên thủ quản rồi nói:
- “Điều đó không cần thiết, bạn hãy lập tức chuyển 500 ngàn thỏi vàng vào trương mục của bạn và ta xin bạn ở lại với ta cho đến khi lời thề ta đã hứa từ lâu được thực hiện. Khi ta chu toàn xong lời thề xưa, ta sẽ chuyển giao ngôi biệt thự và cả khu nhà kho này cho bạn và sẵn sàng đi gặp Lisha người bạn đời của ta.”
Viên quản thủ già nhìn thẳng vào đôi mắt của chủ mình và không thể hiểu những điều ông nghe “500 ngàn thỏi vàng, ngôi biệt thự, cả khu nhà kho... Tôi không đáng hưởng nhiều như vậy... ”
Hafid gật đầu:
- “Ta luôn luôn coi tình bạn giữa chúng ta là điều cao quý nhất mà ta có, những gì ta tặng bạn không đáng chi so với lòng trung thành vô bờ mà bạn dành cho ta. Bạn thật tuyệt vời trong nghệ thuật sống. Không phải cho bạn nhưng là cho người khác. Điều này làm bạn khác biệt và vượt xa những người khác. Thôi bây giờ bạn hãy xúc tiến chương trình của ta. Thời giờ là vật sở hữu quý nhất mà ta có và bây giờ chén thời gian đã cạn dần.”
Erasmus quay đi ngăn dòng lệ đang chảy tràn trên mặt, giọng run run. “Ngài đã thề hứa điều gì? Mặc dù chúng ta sống như thể anh em trong bao năm nay, tôi chưa hề thấy ngài đề cập đến chuyện đó”.
Hafid vòng tay lại rồi mỉm cười.
- “Ta sẽ gặp bạn sau khi bạn thi hành lệnh mà ta ban ra hôm nay. Rồi khi đó ta sẽ kể hết cho bạn bí mật mà đã trên 30 năm nay ta không hề chia sẻ với ai ngoài người vợ yêu quý của ta.”
Chương 2
Thế rồi các thương gia cùng đoàn bảo vệ lên đường rời Damascus mang theo những giấy chứng nhận quyền làm chủ cùng vàng bạc để giao cho các người quản lý các cửa hàng của Hafid. Từ Obed ở Joppad cho đến Reuel tại Petra, mười viên quản lý của Hafid đều kinh ngạc về quyết định về hưu của ông. Cuối cùng, đoàn thương gia hoàn thành sứ mạng tại cửa hàng Antipatris.
Đế quốc thương nghiệp quyền lực nhất của thời đại lúc ấy đã chấm dứt từ đó. Trái tim nặng trĩu u buồn, Erasmus sai người đi báo cáo cho chủ mình biết rằng khu nhà kho đã trống rỗng và cửa hàng mang tên Hafid nổi tiếng của ông cũng không còn nữa. Vị sứ giả trở về báo cho Erasmus biết là vị chủ muốn gặp ông ngay tức khắc tại suối nước ở hàng cột bao quanh dinh biệt thự.
Hafid ngắm nhìn gương mặt của bạn mình rồi hỏi:
- “Mọi việc đã xong rồi chứ?”
- “Hoàn tất”
- “Này bạn hiền, thôi đừng nuối tiếc. Hãy theo ta”
Chỉ có tiếng của những bước chân trong gian thính phòng rộng lớn vọng lại khi Hafid dẫn Erasmus hướng về phía cầu thang bằng đá cẩm thạch phía sau dinh thự. Bước chân của ông bước chậm lại khi tiến gần đến chiếc bình dầu thơm đơn độc nằm trên bệ cao làm bằng gỗ cam và ông ngắm nhìn ánh nắng chiếu trên gương kính chuyển từ màu trắng sang tím. Trên khuôn mặt già nua của ông nở nụ cười.
Rồi hai người bạn bắt đầu leo lên những bậc thang phía trong dẫn lên dinh dưới vòm tháp. Erasmus chợt nhận ra người lính gác luôn đứng dưới chân cầu thang này nay cũng đã biến mất. Cuối cùng họ đến tầng nhất nghỉ vì mệt, rồi họ lại tiếp tục leo lên tầng hai. Hafid lần tìm chiếc chìa khoá nhỏ đeo bên hông. Ông mở chiếc cửa nặng nề bằng gỗ sồi rồi tựa vai đẩy cho đến khi nó kêu kẽo kẹt lùi vào phía trong. Erasmus lưỡng lự đợi Hafid vẫy tay ra hiệu cho ông vào. Erasmus lò dò bước vào căn phòng mà hơn 30 năm nay không ai được phép bước vào.
Anh đèn mờ xám le lói hắt xuống từ những ngọn tháp nhỏ. Erasmus vội nắm tay Hafid cho đến khi mắt ông quen dần với bóng tối lờ mờ trong phòng. Với nụ cười yếu ớt, Hafid nhìn Erasmus bước vào phòng trống trơn ngoại trừ chiếc rương nhỏ bằng gỗ tuyết tùng nổi lên như một vệt sáng từ trong góc phòng.
- “Erasmus, bạn không thất vọng chứ?”
- “Tôi biết nói gì đây, thưa ngài.”
- “Bạn không kinh ngạc vì đồ đạc trang hoàng trong phòng này chứ? Chắc chắn những đồ đạc trong phòng này chẳng đáng chi. A này! Bạn không ngạc nhiên hay nhận ra là có cái gì quan trọng cất giấu trong phòng này mà ta đã cho canh gác cẩn mật đến thế trong bao năm qua?”
Erasmus gật đầu đồng ý:
- “Đúng thế, người ta bàn tán, xì xèo là ông chủ cất giấu báu vật gì trên ngọn tháp này.”
- “Phải, tôi cũng từng nghe vậy, nào là từng thùng kim cương, từng kiện vàng thỏi, hay súc vật hoang dã, hoặc những loại chim quý được cất giấu ở đây. Lại có cả một người buôn thảm từ Persia quả quyết rằng ta giữ cả đoàn gái hầu nữa chứ, Lisha đã cười về ý nghĩ ta có nhiều tỳ thiếp. Nhưng như bạn thấy, chả có gì ngoài chiếc rương nhỏ này. Nào! Bước lên tý nữa nào.”
Hai người cúi mình xuống bên cạnh chiếc rương. Erasmus cẩn thận mở ra từng cuộn da thuộc quấn quanh chiếc rương, ông nhìn Hafid rồi lắc đầu bối rối. Chả có gì trong rương ngoài vài cuộn sách bằng da.
Hafid nhẹ nhàng luồn tay vào trong đưa ra một cuộn. Thỉnh thoảng lại đập nhẹ cuộn da vào ngực rồi nhắm mắt lại. Trên khuôn mặt ông loé lên một sự trầm mặc như xoá sạch đi những vết nhăn của tuổi già. Rồi ông đứng lên chỉ vào chiếc rương.
- “Giả như căn phòng này sáng lên bởi những hạt kim cương thì cũng không giá trị bằng những gì mà bạn vừa thấy trong chiếc hộp gỗ tầm thường này. Tất cả mọi thành công, hạnh phúc, yêu thương, bình an, giàu có mà ta có được đều trực tiếp nhờ vào vài cuộn da này. Món nợ đối với những cuộn da này và với người đã trao chúng cho ta không bao giờ ta đền bù cho cân xứng.
Erasmus sợ hãi giật lùi lại khi nghe giọng nói của Hafid. Đoạn ông hỏi:
- “Đây có phải là sự bí mật mà ngài nhắc đến không? Có phải chiếc rương này liên quan đến lời hứa mà ngài phải giữ trong bao nhiêu năm nay không?”
- “Đúng thế.”
Erasmus đưa tay quệt những giọt mồ hồi lấm tấm trên trán rồi nhìn Hafid như không thể tin nổi.
- “Điều gì viết trong vài cuộn da này làm nó giá trị hơn cả kim cương ngọc quý vậy?”
- “Trừ một cuộn ra, tất cả những cuộn còn lại đều chứa đựng một nguyên tắc, một luật lệ hay một sự thật căn bản được viết với một văn phong đặc biệt để giúp người đọc hiểu thấu ý nghĩa của nó. Muốn trở nên bậc thầy trong nghệ thuật thương mại người ta phải học và thực tập sự bí mật trong mỗi cuộn da này. Ai thấu hiểu hết những nguyên lý bí mật này người đó sẽ có một quyền lực và quyền lực này sẽ giúp họ trở nên giàu có như họ mong ước.”
Erasmus nhìn chòng chọc vào những cuộn giấy da cũ kỹ với sự nghi ngờ.
- “Kể cả giàu có như ngài nữa chứ?”
- “Còn giàu hơn ta nữa nếu họ muốn”
- “Như ngài nói thì trừ một cuộn ra, những cuộn còn lại đều chứa đựng những nguyên tắc về kinh doanh. Vậy cuộn da cuối cùng viết điều chi vậy?”
Cuộn cuối cùng, như bạn gọi nó, là cuộn đầu tiên phải đọc, bởi vì mỗi cuộn đã được ghi số để đọc theo một thứ tự liên tục đặc biệt. Cuộn đầu này chứa đựng một bí mật mà nhiều người khôn ngoan trên thế gian đã được ban cho. Cuộn đầu, thực sự ra dạy cho người ta cách hữu hiệu nhất để học những gì viết trong những cuộn sau”
- “Dường như đây là một việc mà ai cũng có thể học được.”
- “Quả thật thế. Đó là một việc đơn giản. Nó chỉ đòi hỏi người ta thời gian và sự tập trung cho đến khi mỗi nguyên tắc trở thành một phần trong con người họ; cho đến khi những nguyên tắc này biến thành thói quen trong cuộc sống.”
Erasmus lấy trong rương ra một cuộn da. Cầm cẩn thận trong tay rồi đưa ra cho Hafid.
“Xin thứ lỗi thưa ông chủ, cho tôi hỏi là tại sao ngài không chia sẻ tài liệu này với người khác, đặc biệt là những cộng sự viên lâu năm của ngài? Ngài luôn tỏ ra là người rộng lượng, quảng đại trong mọi sự, thế sao những người buôn bán cho ngài lại không được cơ hội tham khảo những sự khôn ngoan của tài liệu này để họ cũng trở nên giàu có như ngài? Nếu không thì ít ra họ cũng nhờ tài liệu này mà phát triển hơn trong việc thương mại. Tại sao ngài lại giữ lại cho riêng mình trong bao nhiêu năm qua?”
- “Ta không có lựa chọn nào khác cả. Nhiều năm trước đây khi ta nhận tài liệu này. Ta đã phải thề là chỉ được trao nó lại cho một người mà thôi. Thật ra ta cũng chẳng hiểu lý do nằm sau yêu cầu lạ kỳ này. Tuy nhiên, ta được phép ứng dụng những nguyên tắc này trong đời sống của riêng ta, cho đến khi gặp được người cần những sự hướng dẫn được viết trong những cuộn giấy da này. Nhưng người này phải thật sự cần nó hơn cả lúc ta cần nó khi ta còn trai trẻ. Ta cũng được chỉ dẫn là qua một vài dấu hiệu, ta có thể nhận ra người cần nó để trao lại những cuộn giấy da này cho dầu ngay chính người đó không hẳn là biết mình muốn tìm kiếm tài liệu này.
“Ta đã chờ đợi thật kiên nhẫn, và trong thời gian chờ đợi ta đã ứng dụng những điều học được từ tài liệu này. Nhờ đó mà ta đã trở nên vị thương gia tuyệt vời nhất như người đã trao cho ta chiếc rương này cũng là một thương gia tuyệt vời nhất trong thời đại của ông ta. Này Erasmus, ít ra giờ này bạn có thể hiểu phần nào về những hành động có vẻ kỳ lạ và dường như không thể thực hiện được của ta; nhưng lại mang đến thành công trong những năm qua rồi chứ! Những hành động và quyết định của ta luôn được hướng dẫn bởi những nguyên tắc mà ta học được từ những cuộn da này. Vì thế, không phải vì sự khôn ngoan của riêng mình mà ta có được sự giàu có hôm nay. Thực ra ta chỉ là dụng cụ của sự hoàn thành mà thôi.”
- “Ngài vẫn tin là có ngày ‘người đó’ bỗng xuất hiện để được ngài trao cho chiếc rương quý này chứ?”
- “Tin chứ”
Hafid đặt những cuộn giấy da lại trong rương rồi đóng lại. Ông nói nhẹ như thở trong khi vẫn đang quỳ.
- “Này Erasmus, bạn có ở lại với ta cho đến ngày từ giã cõi đời không?”
Trong ánh sáng lờ mờ, người quản thủ đưa tay ra nắm lấy tay ông chủ khẽ gật đầu rồi lặng lẽ rút lui như thể ông chủ ra lệnh cho ông. Hafid lấy cuộn da thuộc bọc lại chung quanh chiếc rương như cũ rồi lặng lẽ đứng lên bước vào một ngọn tháp nhỏ. Ngang qua ngọn tháp nhỏ, ông đi ra chiếc giàn xây xung quanh chiếc vòm lớn.
Một ngọn gió Đông thổi vào mặt ông ướp mùi sông hồ và sa mạc từ những vùng xa xăm đó. Hafid mỉm cười. Từ trên cao của thành Damascus ông để hồn mình lãng đãng trôi ngược về những năm xa xưa...
Chương 3
THẤT BẠI SẼ KHÔNG BAO GIỜ ĐÁNH GỤC ĐƯỢC CON NẾU SỰ QUYẾT TÂM THÀNH CÔNG CỦA CON ĐỦ MẠNH
Mùa đông trên đồi Olives lạnh buốt. Từ Jerusalem qua con khe nhỏ của thung lũng Kidron, người ta ngửi thấy mùi khói, hương nến, mùi thịt nướng của những con vật hiến tế từ đền thờ lẫn mùi nhựa từ hàng thông trên triền núi toả ra.
Trên con dốc trống không xa làng Bethpage bao nhiêu, đoàn thương gia hùng hậu của Pathros đến từ Palmyra đang chìm trong giấc ngủ. Trời đã muộn, ngay cả những con ngựa ưa quý nhất của đoàn buôn cũng ngưng tóp tép nhai cỏ từ những bụi hồ trăn thấp lè tè. Chúng mệt nhọc nằm nghỉ cạnh hàng nguyệt quế mềm mại.
Qua dãy lều trại dài là những cuộn dây gai dầu bền chắc chạy quanh bốn cây cổ thụ Olive làm thành một bãi quây vuông vắn. Bên trong lạc đà và lừa nằm ngổn ngang chui rúc vào nhau tìm hơi ấm ngủ qua đêm. Hai người lính gác chậm rãi tuần tiễu cạnh những toa xe chở hàng. Chỉ còn một bóng dài in hình trên vách của chiếc lều lớn làm bằng lông của Pathros là còn di động.
Trong lều, Pathros đi đi lại lại giận dữ. Thỉnh thoảng dừng lại cau mày và lắc đầu trước chàng trai trẻ đang rụt rè quỳ cạnh cửa lều. Cuối cùng, ông cúi tấm thân già nua xuống tấm thảm thêu những sợi chỉ vàng và ngoắc tay ra hiệu cho chàng trai xích lại gần ông.
- “Hafid, ta luôn coi ngươi như con ruột của ta. Ta thật bối rối và khó xử về lời đòi hỏi kỳ lạ của ngươi. Hay là ngươi không hài lòng với công việc của ngươi?” Đôi mắt cúi gầm xuống tấm thảm, chàng đáp, “Dạ, không phải vậy.”
- “Hay là đoàn thương gia của ta ngày càng đông lạc đà và lừa khiến ngươi không kham nổi công việc chăm sóc chúng chăng?”
- “Dạ, không phải.”
- “Vậy, hãy lặp lại lời đòi hỏi và nêu cả lý do để ta rõ”.
- “Thưa cha, con ao ước trở thành người buôn cho cha hơn là người giữ lạc đà. Con muốn giống như Hadad, Simon, Caleb, hay như những người lái buôn khác. Họ ra đi với từng đàn lạc đà và lừa trên lưng chở đầy hàng hoá khiến chúng đi không muốn nổi và khi trở về mang theo vàng cho cha và cho họ nữa. Con ao ước muốn thay đổi công việc thấp hèn của con. Là người chăn giữ lạc đà con chẳng có gì. Nhưng nếu là người lái buôn con sẽ thành công và trở nên giàu có.”
- “Làm sao ngươi biết?”
- “Con thường nghe cha nói là không có ngành nghề nào cho người ta cơ hội thoát ra khỏi cảnh nghèo đói và trở nên giàu có hơn nghề buôn.”
Pathros bắt đầu gật gù nhưng suy nghĩ kỹ, ông lại tiếp tục hỏi:
- “Thế ngươi có tin là ngươi có đủ khả năng biến báo như Hadad và những người lái buôn khác không?”
Hafid nhìn chăm chú vào ông già, chàng đáp:
- “Nhiều lần con nghe Caleb than vãn về những xui xẻo rủi ro làm cho hắn thất bại trong việc buôn bán và con cũng nghe bao lần cha khuyên ông ta rằng bất cứ ai cũng có thể bán được hàng hoá của cha nếu biết kiên nhẫn học những nguyên tắc luật lệ trong nghề thương mại. Thưa cha, nếu cha tin là ngay cả Caleb mà ai cũng cho là kẻ khờ dại, mà còn có thể học được những nguyên tắc trong ngành thương nghiệp này, thì tại sao con không thể học được chúng?”
- “Thế mục đích cuộc đời con là gì nếu sau này con tinh thông những nguyên tắc luật lệ thương nghiệp?”
Hafid do dự một chút rồi nói:
- “Cha từng nổi tiếng trong nghề thương mại. Thế giới chưa từng có ai lập được một hệ thống buôn bán rộng lớn và giàu có như cha nhờ vào sự am tường ngành nghề thương mại. Hoài bão của con là trở nên vĩ đại hơn cả cha, một tay buôn lão luyện, một người giàu có nhất, một thương gia tuyệt vời nhất thế giới!”
Pathros lùi lại nhìn kỹ vào khuôn mặt xạm đen của chàng trai. Một mùi hôi từ đoàn súc vật hãy còn vương trên quần áo chàng nhưng cử chỉ chàng không lộ chút gì rụt rè.
- “Thế rồi ngươi làm gì sau khi đạt được giàu có và quyền lực trong tay?”
- “Con sẽ theo gương cha. Mọi người trong gia đình con sẽ sống sung sướng giàu có dư đủ và số còn lại sẽ đem phân phát cho người nghèo”.
Pathros lắc đầu:
- “Con ơi, không nên coi giàu có là mục đích của cuộc đời con. Lời con nói rất hùng hồn. Nhưng đó chỉ là lời nói suông. Sự giàu có thực sự là sự giàu có ở trái tim, không phải ở túi tiền”.
Hafid khăng khăng:
- “Thế cha chẳng giàu có là gì?”
Ông già mỉm cười trước lời nói ngỗ ngược của chàng trai.
- “Hafid, nói về giàu có vật chất, ta chỉ thấy có một điểm khác biệt duy nhất giữa ta và kẻ ăn mày ngoài dinh Herod, đó là kẻ ăn mày thì chỉ nghĩ đến bữa ăn kế tiếp; còn ta, ta nghĩ đến bữa ăn cuối cùng đời ta. Thôi, con ơi, đừng khao khát sự giàu có và vất vả làm việc chỉ để làm giàu. Thay vào đó, hãy đeo đuổi kiếm tìm hạnh phúc, hãy yêu người và mong được người yêu thương, và quan trọng hơn hết là đạt được sự bình an trong tâm hồn và sự thanh thản.”
Hafid vẫn cố chấp:
- “Nhưng người ta không đạt được những điều đó nếu không có vàng. Ai có thể an tâm khi sống trong cảnh cùng bần? Ai có thể hạnh phúc khi bao tử rỗng tuếch? Làm sao người ta có thể bày tỏ tình yêu trong gia đình nếu không phải là cung ứng cơm ăn áo mặc chốn ở cho họ? Chính cha cũng từng nói giàu có thì tốt khi nó mang lại niềm vui cho người khác. Thế tại sao hoài bão làm giàu của con lại không tốt? Nghèo khó có thể là một ân sủng hay là lẽ sống cho nhà tu hành trong sa mạc. Bởi vì nhà tu chỉ có một mình không phải lo lắng cho ai; bất quá thì cố làm đẹp lòng Thượng đế của họ mà thôi. Nhưng con coi nghèo đó là dấu chỉ của người bất lực thiếu khả năng và thiếu hoài bão đam mê. Con không phải là hạng người kém cỏi như vậy!”
Pathros nhăn mặt:
- “Lý do nào làm con bỗng chốc trở nên người tham vọng như vậy? Con nói là phải lo cho gia đình trong khi con chưa có vợ con và chính ta đã nuôi dưỡng con ngay từ khi cha mẹ con bị bệnh dịch cất đi”
Màu da xạm nắng của Hafid không đủ che được đôi má bỗng đỏ ửng của chàng.
- “Thưa cha, trong khi đóng trại ở Hebron trước khi đến đây con đã gặp con gái của Calneh. Và nàng... nàng... ”
- “Nay sự thật đã lộ ra. Tình yêu, chứ không phải ý tưởng cao thượng, đã biến chàng chăn giữ lạc đà của ta trở thành người chiến sĩ dũng mãnh sẵn sàng chiến đấu với cả thế giới. Calneh là người giàu nổi tiếng. Chả đời nào ông ta chịu gả con gái cho chàng chăn súc vật. Nhưng nếu chàng giàu có, trẻ trung, điển trai... thì đó lại là một chuyện khác! Tốt, tốt, người lính trẻ của ta, ta sẽ giúp con bắt đầu sự nghiệp kinh doanh của con.”
Chàng trai quỳ sụp xuống đưa tay nắm áo của Pathros.
- “Cha, cha, con không biết nói sao để tạ ơn cha?”
Pathros gỡ tay chàng ra và lùi lại.
- “Cha đề nghị con hãy hoãn lại chuyện ơn huệ. Những gì cha sẽ giúp con chỉ như hạt cát so với những khó khăn cao như núi mà con sẽ phải vượt qua.”
Niềm vui của Hafid chợt chìm xuống khi chàng hỏi:
- “Thế cha không truyền dạy cho con những nguyên tắc, luật lệ trong nghề kinh doanh để con trở thành người lái buôn tài ba sao?”
- “Không! Như ta đã nuông chiều và thả lỏng con trong thời trẻ. Ta từng bị chỉ trích là đã để con nuôi làm chú chăn lừa và lạc đà. Nhưng ta tin tưởng rằng nếu có ngọn lửa đang hừng hực trong lòng thì cuối cùng nó cũng sẽ bộc phát ra ngoài... và khi ngọn lửa bùng lên thì nó giúp con chịu đựng cũng như vượt qua được những cạm bẫy gian nan của cuộc sống trước mặt. Sự đòi hỏi của con đêm nay làm ta hài lòng vì ta đã thấy ngọn lửa hoài bão cháy lên trong tia mắt con và mặt con sáng lên sự cuồng nhiệt đam mê. Thế là tốt và sự phán đoán của ta đã được biện minh. Nhưng con còn phải chứng minh bằng hành động hơn là lời nói suông mà thôi.”
Hafid giữ im lặng và ông già nói tiếp:
- “Trước hết, con phải minh chứng cho ta, nhất là cho chính con, là con chịu đựng nổi đời sống của người lái buôn, một đời sống không dễ như con tưởng. Thật thế, con đã chẳng từng nghe ta nói là phần thưởng sẽ thật cao quý nếu thành công; nhưng phần thưởng cao quý bởi vì có quá ít người đạt được nó. Nhiều người đã bỏ cuộc vì thất vọng chán chường và đã không nhận ra là trong họ có sẵn những khả năng cần thiết để đạt được giàu sang phú quý. Người khác đối mặt với khó khăn trong sự sợ hãi, nghi ngờ và lại còn coi khó khăn như là kẻ thù. Trong khi sự thật là những trở ngại khó khăn chính là bạn tốt của ta. Gian nan rất cần thiết cho sự thành công; bởi vì trong nghề buôn bán cũng như các nghề quan trọng khác, chiến thắng chỉ đạt được sau những tranh đấu vẫy vùng và thất bại liên miên. Mỗi một thất bại, một tranh đấu sẽ giúp ta trau chuốt tay nghề, thêm sức mạnh, nuôi can đảm, rèn chịu đựng, tăng khả năng và lòng tự tin và vì thế gian nan khó khăn là bạn đồng hành. Chính nó sẽ bắt buộc ta phải tiến lên, phải trở nên tốt hơn... hoặc đầu hàng bỏ cuộc. Mỗi một thất bại là dịp tốt để ta tiến tới; nếu tránh nó, chạy trốn nó ta đã vô tình đánh mất chính tương lai của ta.”
Chàng trai gật đầu định nói nhưng ông già đưa tay ngăn lại và nói tiếp:
- “Hơn thế nữa con đang lao vào cái nghề cô đơn nhất trên thế gian. Ngay cả tên thu thuế bị khinh thường cũng trở về nhà mỗi khi hoàng hôn xuống và người lính La Mã trở về trại lính của mình. Nhưng con sẽ phải trải qua bao lần nhìn mặt trời lặn xuống mà lòng day dứt nhớ thương bạn bè và người thân yêu ở chốn xa tít. Không có sự cô đơn nào cắt lòng cho bằng những chiều tà xuống khi con một mình đi qua căn nhà xa lạ của ai đó mà ánh đèn le lói hắt ra cho con thấy gia đình của họ đang êm ả quây quần chia nhau bữa cơm tối.
- “Ngay chính những cô đơn này, cám dỗ sẽ ùa về vây bủa lấy con”, Pathros nói tiếp.
- “Cách con chống trả những cám dỗ này sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến sự nghiệp của con. Một mình với bầy súc vật chuyên chở, con sẽ có những cảm xúc lạ thường ngay cả những sợ hãi len lỏi vào tim. Những viễn ảnh tương lai, những giá trị cao quý bỗng biến đi để ta trở thành như đứa trẻ ao ước một nơi bình an một chốn yêu thương để trở về. Và chính những sự ta tìm ra như là một sự thay thế đã làm chấm dứt sự nghiệp của biết bao người ngay cả những người mà khả năng tiềm ẩn của nghệ thuật kinh doanh có thừa. Vả lại, con cũng không có ai để đùa vui hay an ủi những khi con thất bại. Có chăng là những người muốn con từ bỏ giấc mộng làm giàu mà thôi.”
- “Con sẽ ghi tâm khắc cốt những lời dạy dỗ cảnh tỉnh của cha.”
- “Thôi ta bắt đầu nhé! Hiện tại ta sẽ không khuyên con điều gì nữa. Con như cây vả xanh tươi trước mặt ta. Nhưng cây vả chưa thật là cây vả nếu nó không sinh hoa kết trái. Cũng thế sẽ không có ai gọi con là thương gia cho đến khi con tiếp cận với kiến thức và kinh nghiệm của một thương gia.”
- “Con bắt đầu vào nghề thế nào đây?”
- “Sáng mai con hãy tìm gặp Silvio tại đoàn xe vận tải hàng hoá. Hắn sẽ trao cho con một trong những chiếc áo choàng không đường may tốt nhất của ta. Loại áo này được đan bằng lông dê mà ngay cả những cơn mưa to nhất cũng không thấm nước qua được. Nó được nhuộm đỏ bằng rễ cây thiền thảo nên không phai màu. Gần nơi viền áo phía trong con sẽ thấy khâu một ngôi sao nhỏ. Đó là nhãn hiệu của Tola chuyên sản xuất áo choàng tốt nhất thế giới. Cạnh ngôi sao là nhãn hiệu của ta, một vòng tròn nằm trong hình vuông. Hai nhãn hiệu này được ưa chuộng và được tín nhiệm nhất và ta đã bán không biết bao nhiêu áo choàng như thế. Ta đã thương lượng với người Do Thái rằng ta biết họ bao lâu ta còn mặt hàng như thế. Nó được gọi là abeyah.
“Sau khi lấy áo choàng và lừa, con hãy trẩy đi làng Bethlehem, ngôi làng mà chúng ta đã băng qua trước khi đến đây. Chưa có một ai trong đoàn ta đặt chân đến đó cả. Họ bảo rằng chỉ phí thời gian vì dân làng nghèo quá. Nhưng nhiều năm trước đây ta đã từng bán hàng trăm áo choàng cho những dân chăn chiên ở đó. Con hãy ở đó cho đến khi bán xong áo.”
Hafid gật đầu, không che dấu được nỗi vui khấp khởi trong lòng.
- “Thế giá của chiếc áo choàng là bao nhiêu?”
- “Ta sẽ lấy con một phần mười phân bạc ghi trong sổ ta. Khi trở lại con giao lại cho ta một phần mười phân bạc. Giữ lại hết số lời cho con. Vì thế tự con định lượng giá cả. Con có thể đi đến phía chợ nằm ở cổng phía Nam của làng hay con đi đến từng nhà mà ta chắc là có khoảng trên ngàn hộ khẩu. Bán một áo choàng ở đó chắc không khó lắm. Con đồng ý với ta chứ?”
Hafid gật đầu, tâm tưởng hắn đã nghĩ đến ngày mai.
Pathros dịu dàng đặt tay trên vai chàng trẻ:
- “Ta sẽ không đặt con coi sóc đàn súc vật nữa cho đến khi con trở lại. Nếu con thấy rằng nghề này không thích hợp với con thì cũng đừng nên hổ thẹn làm gì, ta hiểu. Đừng bao giờ xấu hổ vì mình đã cố gắng mà thất bại bởi những kẻ không bao giờ thất bại là những kẻ không bao giờ dám thử làm một việc gì cả. Khi con trở lại ta sẽ hỏi kỹ hơn về kinh nghiệm của con. Rồi ra sẽ quyết định giúp con thế nào để giấc mơ của con thành sự thật.”
Hafid cúi đầu lùi ra khỏi lều nhưng ông già vẫn nói tiếp:
- “Này con, một châm ngôn con phải khắc cốt ghi tâm khi con lao vào nghề buôn bán này và nó sẽ giúp con vượt qua mọi trở ngại khó khăn. Những trở ngại khó khăn mà những người có nhiều hoài bão như con không thể tránh được.”
Hafid trả lời:
- “Vâng, con xin ghi nhớ lời cha dặn.”
“Thất bại sẽ không bao giờ đánh gục được con nếu sự quyết tâm thành công của con đủ mạnh”.
Pathros bước lại gần Hafid.
- “Con có hiểu cặn kẽ lời ta nói không?”
- “Vâng, con hiểu”.
- “Hãy lập lại cho ta nghe nào!”
“Thất bại sẽ không bao giờ đánh gục được con nếu sự quyết tâm thành công của con đủ mạnh”.
Chương 4
Hafid đặt nửa bánh mì đang ăn dở sang một bên trầm ngâm về số phận hẩm hiu của mình. Mai đã sang ngày thứ tư chàng ở làng Bethlehem rồi. Thế mà chiếc áo choàng chàng mang theo với bao hy vọng tin tưởng nay hãy còn nằm im trong giỏ trên lưng con lừa mà chàng cẩn thận cột vào chiếc cọc trong hang đá ngay sau quán trọ.
Tai chàng không nghe thấy những tiếng ồn ào của đám đông trong phòng ăn vì chàng mải cau có nhìn chòng chọc vào nửa cái bánh mì ăn dở. Những hoang mang nghi ngờ đã từng tấn công những người buôn từ thuở con người khởi nghề buôn bán hiện dần lên trong trí chàng:
“Tại sao người ta không chịu lắng nghe lời rao bán của mình? Làm cách nào chiếm được sự chú ý của người khác? Tại sao người ta đóng ập cửa lại khi mình chưa kịp nói gì? Tại sao người ta chán nản bỏ đi khi nghe mình rao bán? Chẳng lẽ làng này toàn người nghèo? Mình trả lời sau khi họ bảo họ thích chiếc áo nhưng không đủ tiền mua? Rồi bao người bảo mình ngày mai trở lại sẽ tính? Sao có người bán được có người lại không? Sao lại sợ hãi mỗi lần đến gần cửa nhà người ta và làm gì để thắng vượt sự sợ hãi này đây? Hay là giá mình bán cao hơn giá của những người khác?
Chàng lắc đầu ngao ngán trước sự thất bại của mình. Có lẽ chàng không hợp với nghề này, hay là trở về với nghề giữ lạc đà ngày ngày lãnh vài xu cho yên phận. Là người buôn thì quả thật chàng có thể may mắn nếu trở về với đoàn buôn với lợi nhuận mang theo. Pathros gọi chàng là gì nhỉ? Chàng lính trẻ? Chàng ước gì giờ này đang được ở bên đàn súc vật.
Rồi chàng nhớ đến Lish và Calneh, người cha nghiêm khắc của nàng. Bao nỗi nghi ngờ chợt biến mất. Để dành tiền chàng lại đành phải ngủ trên đồi tối nay, và sáng mai nhất định phải bán xong một chiếc áo. Hơn nữa, chàng sẽ trổ tài hùng biện để bán được giá cao. Sáng mai phải dậy sớm ngay sau khi mặt trời lên và chiếm cho được chỗ tốt nhất nơi cổng làng. Chàng sẽ lanh lẹ chào hàng hết những ai đi qua, rồi chẳng mấy chốc chàng sẽ trở lại đồi Olives với bạc rủng rỉnh trong túi.
Với tay lấy chiếc bánh ăn dở và trong khi nhai bánh chàng nghĩ đến ông chủ của mình. Pathros hẳn sẽ rất hãnh diện vì chàng đã không trở về tay không. Thực ra bốn ngày mới bán xong một chiếc áo thì kể hơi lâu. Nhưng nếu chàng có thể bán chiếc áo trong vòng bốn ngày thì chàng cũng có thể học từ Pathros cách bán nó trong ba ngày rồi hai ngày. Chả mấy chốc chàng sẽ thành thạo và có thể bán nhiều cái trong vòng vài giờ! Rồi chàng sẽ trở thành người buôn bán nổi tiếng.
Đứng lên bỏ nhà trọ ồn ào sau lưng, chàng bước về hang đá nơi con lừa được cột ở đó. Khí lạnh làm những ngọn cỏ cứng lại trên phủ một lớp sương mỏng đóng băng đang vỡ dòn dưới gót giầy của chàng. Hafid bỏ ý định ngủ trên đồi đêm nay. Chàng sẽ nghỉ lại trong hang với con lừa của chàng.
Ngày mai chàng tự nhủ sẽ phải khá hơn mặc dù bây giờ thì chàng hiểu tại sao không một con buôn nào muốn ghé qua làng này. Họ bảo chả bao giờ bán được cái gì ở làng này cả. Mấy ngày nay mỗi lần nghe ai khước từ, lời nói này của họ lại vang lên trong đầu chàng. Nhưng Pathros đã chẳng từng bán hàng trăm áo choàng ở đây nhiều năm trước đây đó sao? Thời gian đã đổi thay, có thể. Vả lại, dầu sao Pathros cũng là tay lái buôn cừ khôi.
Một tia sáng lập loè từ hang chiếu ra khiến chàng vội vàng nhanh chân vì sợ trộm vào cuỗm mất chiếc áo của chàng. Lao nhanh vào cửa hang đá vôi, chàng như sẵn sàng quật ngã bất cứ tên trộm nào để dành lại bằng được chiếc áo của chàng. Nhưng sự căng thẳng đột nhiên biến mất khi chàng thấy cảnh tượng đang diễn ra trước mắt chàng.
Ánh sáng vàng vọt yếu đuối chiếu từ ngọn nến cắm vào chỗ nút trên vách hang hắt trên người đàn ông có râu và nàng thiếu nữ trẻ đang co ro sát bên nhau. Ngay dưới chân họ một hài nhi mới sinh nằm mơ màng ngủ trong hộc đá thường dùng làm máng ăn cho súc vật. Hafid chưa từng thấy trẻ sơ sinh bao giờ. Chàng phỏng vậy vì thấy da mặt của hài nhi còn nhăn nhúm đỏ hỏn. Để che cái lạnh buốt giá của đêm đông, hai người lấy vạt áo cuốn tròn đứa trẻ chỉ chừa cái đầu tẻo teo.
Người đàn ông hướng về phía chàng khẽ gật đầu trong khi thiếu nữ cúi mặt xuống gần đứa trẻ. Hoàn toàn im lặng! Chàng chợt thấy thiếu nữ rùng mình dưới khí lạnh ẩm thấp trong hang. Hafid lại quay nhìn đứa trẻ. Chàng chăm chú ngắm đứa trẻ và mê hoặc bởi chiếc miệng nhỏ xíu chúm chím đang như mỉm cười. Một cảm giác lạ thường chiếm trọn hồn chàng. Chàng nhớ Lisha. Thiếu nữ lại rùng mình vì cơn lạnh lôi chàng ra khỏi phút mơ mộng.
Sau một thoáng đau đớn dằn vặt do dự chàng lái buôn tương lai bước về phía con lừa của mình. Chàng cẩn thận cởi nút dây mở túi lôi ra chiếc áo choàng. Trải áo ra chàng đưa hai tay xoa xoa lớp vải mịn màng. Màu vải nhuộm đỏ sáng lên dưới ánh nến làm chàng thấy rõ nhãn hiệu của Tola và Pathros nằm ở mặt trong lớp vải. Một vòng tròn nằm trong hình vuông và ngôi sao nhỏ bên cạnh. Tay chàng mỏi nhừ vì cầm chiếc áo này rao bán mấy ngày nay đến nỗi chàng như thuộc lòng từng mũi đan, từng sớ vải của nó. Đây quả là chiếc áo quý nếu cẩn thận người ta có thể dùng nó cả đời.
Hafid nhắm mắt thở dài. Đoạn chàng bước nhanh lại gia đình lạ kia. Quỳ trên đám rơm cạnh hài nhi, chàng gỡ nhẹ chiếc áo cũ mòn của người đàn ông và thiếu nữ ra khỏi chiếc máng. Hai người kinh ngạc không kịp phản ứng gì trước hành động táo bạo của chàng. Rồi chàng lấy chiếc áo choàng mới nhẹ nhàng quấn chung quanh hài nhi.
Khi dẫn lừa ra khỏi hang chàng cảm thấy nụ hôn của người thiếu nữ còn ướt trên má chàng. Ngay trên đầu chàng, trên bầu trời một ngôi sao sáng bỗng xuất hiện. Đời chàng chưa từng thấy ngôi sao nào sáng như thế. Chàng ngước lên nhìn sao cho đến khi đôi mắt nhoà đi trong lệ. Lững thững chàng dắt lừa qua con đường mòn nhỏ dẫn ra đường cái hướng về phía Jerusalem, nơi đoàn thương gia đang đóng trại nghỉ trên sườn núi.
Chương 5
Hafid cho lừa đi chầm chậm, đầu chàng cúi xuống nên không nhận ra ngôi sao vẫn còn đang chiếu sáng soi con đường trước mặt chàng. Sao chàng lại hành động ngu xuẩn đến thế? Chàng đâu có biết họ là ai? Sao không thử bán chiếc áo cho họ nhỉ? Bây giờ phải nói thế nào với Pathros đây? Rồi cả bọn lái buôn nữa chứ? Họ sẽ cười lăn ra khi biết chàng đã cho chiếc áo mà chàng đã phải ký sổ nợ tiền? Mà lại cho đứa trẻ trong hang đá. Chàng vận dụng trí óc cố dựng chuyện để đối với Pathros. Có lẽ chàng sẽ bảo chiếc áo bị đánh cắp khi chàng đang ngồi ăn trong quán trọ. Pathros tin được chuyện như thế không? Trong vùng đầy dân thảo khấu, ai cũng biết. Nhưng liệu Pathros không cho chàng là tên bất cẩn sao?
Không bao lâu chàng đã đến con đường dẫn qua vườn Gethsemane. Nhẩy khỏi lưng lừa, chàng mệt nhọc dẫn lừa bước về chỗ đoàn buôn đóng trại. Ánh sáng từ ngôi sao làm cả vùng sáng như ban ngày và sự đối chất chàng đã tiên liệu ụp đến khi chàng thấy bóng Pathros đang đứng ngoài lều ngước mắt nhìn chòng chọc lên bầu trời. Hafid dừng lại đứng im bất động, nhưng Pathros vẫn nhận ra chàng ngay.
Với giọng nói hoảng hốt sợ hãi, Pathros vừa tiến gần chàng vừa hỏi:
- “Con về thẳng từ Bethlehem đấy chứ?”
- “Vâng, thưa cha”
- “Con không biết có ngôi sao theo con à?”
- “Không, con không để ý”
- “Không để ý? Ta không rời chỗ này gần hai tiếng đồng hồ rồi từ lúc ta thấy ngôi sao lạ xuất hiện trên vùng Bethlehem. Đời ta chưa từng thấy ngôi sao nào nhiều màu sắc và sáng đến thế. Và khi ta ngắm thì nó bắt đầu di động và tiến về hướng đóng trại của đoàn buôn ta. Bây giờ nó như đang đứng ngay trên đầu con và thần thánh giúp, nó không di động nữa”
Pathros tiến gần lại chàng trai và nhìn kỹ mặt chàng, đoạn ông hỏi:
- “Con có tham dự vào biến cố lạ thường nào ở Bethlehem không?”
- “Thưa cha, không”
Ông già cau mày như thể đang suy nghĩ lung lắm.
- “Ta chưa từng biết một đêm nào hay một kinh nghiệm nào như thế này bao giờ cả”
Hafid ngần ngượng:
- “Con cũng không bao giờ quên đêm nay, thưa cha”
- “Ra thế! Như vậy nhất định phải có chuyện gì xảy ra trong tối nay. Nếu không con không trở về khuya như vậy?”
Hafid lặng thinh khi ông già đưa tay thọc vào túi vải vẫn còn vắt trên lưng lừa.
- “Rỗng không! Cuối cùng con đã thành công. Hãy vào lều và kể cho ta nghe kinh nghiệm của con nhé. Bởi thần thánh đã biến đêm nay thành ban ngày làm ta không ngủ được và chuyện con kể may ra sẽ cho ta manh mối để hiểu tại sao ngôi sao lạ lại theo người chăn giữ súc vật như con.”
Pathros nằm dựa trên chiếc giường nhỏ trong lều, ông nhắm nghiền mắt lắng nghe câu chuyện dài của Hafid về những sự từ chối, cự tuyệt và nguyền rủa nhục mạ mà Hafid đã trải qua khi chàng ở làng Bethlehem. Thỉnh thoảng ông lại gật gù chẳng hạn như khi ông nghe Hafid kể lại chuyện chàng bị ném ra hỏi tiệm bán đồ gốm như thế nào. Ông bật cười khi nghe chàng bị tên lính La Mã ném trả áo vào mặt khi chàng nhất định không chịu bớt giá xuống dù nửa xu.
Cuối cùng, giọng Hafid khàn đục như bị tắc nghẽn khi chàng kể lại chuyện những hoang mang hồ nghi tự vấn bủa vây tâm trí chàng cả chiều tối hôm ấy. Pathros ngắt lời chàng.
- “Hafid, hãy cố nhớ và kể lại hết cho ta nghe mọi hồ nghi tự vấn trải qua trong trí con lúc con ngồi tự thương cho phận mình trong quán trọ.”
Sau khi Hafid thuật lại mọi việc mà chàng có thể nhớ được, ông già hỏi chàng:
- “Nào kể cha nghe chuyện gì làm con vượt qua mọi hồ nghi hoang mang và cuối cùng quyết tâm bán được chiếc áo ấy vậy?”
Hafid nghĩ một lúc rồi trả lời.
- “Con nghĩ đến con gái của Calneh. Ngay cả khi ngồi trong cái quán trọ tồi tệ ấy, con biết rằng con sẽ không bao giờ được gặp lại mặt Lisha nếu con bỏ cuộc.”
Rồi giọng chàng như vỡ oà ra.
- “Nhưng rốt cuộc con đã thất hẹn với nàng!”
- “Thất hẹn! Ta không hiểu. Con đâu đưa áo về!”
Với giọng nói thì thầm đến nỗi Pathros phải cúi gần mới nghe được. Hafid kể lại đầu đuôi mọi sự việc bất ngờ xảy ra trong hang đá, về hài nhi, và về việc chàng đã cho chiếc áo choàng thế nào. Trong khi Hafid nói, Pathros thỉnh thoảng liếc nhìn ngôi sao sáng qua chỗ trống trên đỉnh lều. Nó vẫn chiếu sáng khắp vùng cắm trại của đoàn buôn của ông. Rồi nụ cười chợt hình thành làm thư giãn gương mặt bối rối khó hiểu của ông và ông đã không nhận ra Hafid đã ngưng kể và chàng đang bật khóc nấc lên.
Chẳng bao lâu tiếng khóc thổn thức lắng xuống và trong lều ngập tràn im lặng. Hafid không dám nhìn vào mặt cha nuôi mình. Chàng đã thất bại và điều đó chứng tỏ rằng chàng không có tài cán làm bất cứ một chuyện gì khác ngoài chuyện chăm sóc đàn súc vật cho cha nuôi mình. Chàng cố chống lại sự thúc đẩy đứng vụt lên và biến khỏi chiếc lều này. Nhưng chàng cảm thấy bàn tay cha đặt trên vai mình. Mắt chàng ngước lên nhìn vào mặt ông.
- “Này con, thế là chuyến này đã không mang lại lợi nhuận gì cho con cả.”
- “Vâng, thưa cha”
- “Nhưng ta thì có. Chính ngôi sao theo con đã chữa ta khỏi sự mù quáng mà bao nhiêu năm nay ta không dám nhìn nhận. Ta sẽ giải thích điều này cho con khi đoàn buôn ta trở về Palmyra. Bây giờ ta xin con một điều.”
- “Điều gì, thưa cha?”
- “Đoàn buôn của ta sẽ bắt đầu trở lại đây vào ngày mai trước khi hoàng hôn và đoàn súc vật của họ cần sự chăm sóc. Tạm thời lúc này con có muốn trở lại công việc là giúp ta chăm sóc cho chúng không?”
Với vẻ nhẫn nhục cam chịu, Hafid đứng lên rồi cúi xuống trước mặt cha nuôi mình.
- “Cha muốn con làm bất cứ điều gì con sẽ làm... và con... con xin lỗi đã làm cha thất vọng”
- “Thôi được rồi. Con hãy đi và chuẩn bị cho đoàn buôn trở về; rồi ta sẽ gặp con khi chúng ta trở lại Palmyra”
Khi Hafid bước ra khỏi cửa lều, ánh sáng chói lọi của ngôi sao lạ làm chàng loá mắt. Chàng đưa tay dụi mắt thì nghe tiếng Pathros gọi từ trong lều vọng ra.
Chàng vội vã quay lại và bước vào trong lều đợi cha nói. Pathros chỉ tay vào chàng và nói:
- “Chúc con ngủ ngon vì con đã không thất bại”
Ngôi sao lạ trên trời vẫn đứng yên đấy qua suốt đêm.
Chương 6
Một buổi sáng, sau gần hai tuần đoàn buôn trở lại đại bản doanh ở Palmyra, Hafid thức dậy chui ra khỏi chiếc nệm rơm trong chuồng ngựa rồi vội vã đến gặp Pathros.
Bước nhanh vào buồng ngủ của Pathros chàng đứng tần ngần bên cạnh chiếc giường đồ sộ làm thân hình Pathros trông bé hẳn đi. Pathros mệt mỏi mở đôi mắt rồi gắng sức chui ra khỏi đống chăn chiếu cho đến khi ông ngồi thẳng lên. Gương mặt ông hốc hác, trên mu bàn tay những đường gân nổi cộm lên. Hafid không tin được đây là cha nuôi của mình, người mà chàng gặp cách đây 12 ngày.
Pathros lùi xuống cúi giường trong khi Hafid rón rén ngồi bên cạnh mép giường chờ đợi cha nói. Khi Pathros nói, chàng nhận ra âm lượng và giọng nói của cha mình cũng đổi khác.
- “Hỡi con, con đã có nhiều ngày để cân nhắc những hoài bão, những ước muốn của con. Con vẫn giữ ý định muốn trở nên người buôn nổi tiếng chứ?”
- “Vâng, thưa cha.”
Pathros gật đầu.
- “Vậy, cứ thế. Ta dự định dành thời gian này để gần gũi con nhiều hơn. Nhưng như con thấy đó, đã có chương trình khác dành cho ta rồi. Mặc dù ta luôn coi mình là tay buôn cừ khôi nhưng ta không thể thuyết phục cái chết rời xa cánh cửa đời ta được. Nó rình rập ta bao nhiêu ngày rồi như con chó đói đứng rình trước cửa bếp. Cũng giống như con chó, nó biết có ngày cánh cửa sẽ mở ngõ không người canh...”
Cơn ho ngắt lời ông, còn Hafid thì ngồi bất động nhìn cha mình đang cố thở lấy hơi. Đợi cơn ho dịu xuống, Pathros gượng cười yếu ớt và nói:
- “Thời giờ bên nhau chẳng còn bao nhiêu nữa, vậy ta hãy bắt đầu nhé. Trước tiên, con hãy lôi chiếc hòm bằng gỗ tuyết tùng trong gầm giường ra đây.”
Hafid quỳ xuống thò tay lôi chiếc rương nhỏ chung quanh quấn bằng những cuộn da ra. Rồi chàng đặt nó trên giường trước đôi chân của Pathros. Ông già tằng hắng thông giọng rồi nói tiếp:
- “Nhiều năm trước đây, thuở còn hàn vi ta không có một danh phận gì ngay cả như kẻ coi giữ lạc đà, ta tình cờ có dịp cứu mạng một du khách từ phương Đông đến khỏi tay bách hại của hai tên cướp. Thế là ông khăng khăng đòi trả ơn cứu mạng mặc dù ta không đòi hỏi gì. Bởi lẽ lúc ấy ta không có gia đình lại không cửa không nhà nên ông đã yêu cầu ta cùng ông trở về nhà ông và từ đấy coi ta như người trong gia đình.
“Một ngày kia sau khi đã thích nghi với đời sống mới, ông ta mới giới thiệu chiếc rương này cho ta. Trong rương có mười cuộn da đã được đánh số. Cuộn đầu chứa đựng bí mật về cách học hành. Những cuộn khác chép lại những bí quyết và những nguyên tắc cần thiết để thành công lớn trong nghệ thuật kinh doanh thương mại. Thế là cả năm sau đó ngày ngày ta được chỉ dạy những sự khôn ngoan được ghi chép trong những cuộn da này và nhờ bí quyết của thuật học hỏi trong cuộn thứ nhất mà cuối cùng ta đã nhớ nằm lòng từng chữ, từng câu trong những cuộn đó, cho đến khi chúng trở thành một phần trong sự suy nghĩ và cuộc sống của ta. Chúng trở thành tập quán trong ta.
“Sau cùng ông giao cho ta cả mười cuộn da này với lá thư được niêm phong cẩn thận và một túi nhỏ đựng 50 nén vàng. Ta không được phép mở lá thư cho đến khi nào ta đi khuất thật xa khỏi nhà cha nuôi. Sau khi chào tạm biệt gia đình cha nuôi, ta đi cho đến con đường chính dẫn đến Palmyra rồi mới mở thư. Trong thư yêu cầu ta dùng 50 nén vàng rồi áp dụng những điều ta đã học mà gầy dựng cuộc đời mới. Trong thư còn ra lệnh cho ta phải luôn luôn chia một nửa số tiền lời cho những người kém may mắn, nghèo đói. Tuy nhiên, những cuộn da thì ta không được phép trao cho ai hoặc chia sẻ những bí mật của nó cho bất cứ ai cho đến khi nhờ một vài dấu hiệu đặc biệt mà ta có thể nhận ra người thừa kế chiếc rương này mà trao cho người đó.”
Hafid lắc đầu:
- “Thưa cha, con không hiểu cha muốn nói gì.”
- “Rồi ta sẽ giải thích. Trong nhiều năm qua ta đã để mắt lưu tâm tìm kiếm người nào có một dấu hiệu đặc biệt mà trao chiếc rương này. Và trong khi chờ đợi ta áp dụng những gì học được từ những tài liệu này và chẳng bao lâu ta đã tích luỹ một tài sản khổng lồ. Đã có lúc ta nghĩ rằng có lẽ đến chết ta cũng chẳng tìm được người nào với những điều kiện như thế cho đến khi con trở về từ Bethlehem. Ta đã ngờ ngợ con là người được chọn để nhận những cuộn da này khi ta thấy ngôi sao sáng xuất hiện trên trời theo con về đây. Ta vận dụng tim óc cố gắng tìm hiểu ý nghĩa của biến cố này nhưng cuối cùng ta đành thôi không dám thách đố việc làm của thần thánh nữa. Thế rồi khi con kể chuyện con cho chiếc áo mà nó rất quan trọng đối với con thì tim ta không còn do dự nghi ngờ gì nữa. Con đúng là người được chọn để nhận chiếc rương này và thế là cuộc tìm kiếm của ta cuối cùng cũng hoàn tất. Lạ thay, ngay khi ta biết điều đó thì sức khoẻ năng lực của ta bỗng cạn dần đi. Bây giờ ta biết ngày chết của ta đã cận kề nhưng sự tìm kiếm của ta cũng đã trọn. Vì thế, ta có thể an bình ra đi.”
Giọng nói của ông yếu hẳn đi nhưng ông gắng gượng nắm hai bàn tay gầy guộc lại với nhau rồi ngả người về phía Hafid và nói:
- “Hãy lắng nghe cẩn thận, hỡi con, vì ta không còn sức mà lập lại những gì mà ta nói với con đâu.”
Đôi mắt của Hafid bắt đầu ngấn lệ và chàng tựa người gần về phía ông già. Pathros nắm lấy tay chàng cố hít một hơi dài và nói:
- “Bây giờ ta giao cho con chiếc rương này và những gì quý trọng trong đó. Nhưng trước hết có một số điều kiện mà con phải bằng lòng chấp thuận. Trong rương có một túi đựng 100 nén vàng. Với số vàng này con có thể sống và mua một số thảm để bắt đầu sự nghiệp buôn bán. Dĩ nhiên ta có thể cho con một đời sống sung túc giàu sang nhưng như thế chẳng lợi ích gì cho con. Tốt hơn là con nên tự mình trở thành một thương gia lừng danh nhất thế giới như hoài bão mơ ước của con. Ta không quên mục đích của con đâu, con ạ!
“Hãy lập tức rời bỏ thành phố này mà đến Damascus. Ở đó con sẽ có vô số cơ hội để áp dụng những gì con học được từ trong những cuộn da này. Sau khi đến nơi trọ bình an thì con chỉ được mở cuộn đánh dấu số I ra mà thôi. Hãy đọc đi đọc lại cho đến khi con hiểu tận tường phương pháp bí mật trong đó bởi lẽ con phải dùng nó để học những nguyên tắc dẫn đến thành công trong nghệ thuật thương mại trong những cuộn da còn lại. Vừa học con vừa bán những tấm thảm mà con đã mua; và nếu con biết phối hợp những gì con học với những kinh nghiệm con thu được rồi tiếp tục học từng cuộn da kế tiếp như đã được chỉ dẫn thì chắc chắn việc buôn bán của con sẽ ngày càng phát triển. Điều kiện thứ nhất của ta là con phải thề rằng con sẽ theo những lời chỉ dẫn trong cuộn da đánh số I. Con đồng ý chứ?”
- “Thưa cha, con đồng ý”
- “Tốt, tốt..., và khi con ứng dụng những nguyên tắc này vào nghề buôn bán thì chắc chắn càng ngày con càng trở nên giàu có. Và đây là điều kiện thứ hai là con phải luôn luôn trích một nửa số tiền lời đem phân chia cho những người kém may mắn hơn con. Không vì bất cứ lý do gì mà con trái lệnh này. Con đồng ý chứ?”
- “Thưa cha, con đồng ý”
Và đây là điều kiện quan trọng nhất. Con không được phép chia sẻ những bí quyết ghi lại trong những cuộn da này cho bất cứ ai. Một ngày nào đó sẽ có người đến tìm con với một dấu hiệu đặc biệt nào đó, giống như ngôi sao lạ và hành động vị tha của con đã là dấu hiệu giúp ta nhận ra con là người được tuyển chọn. Khi điều này xảy ra con sẽ nhận ra dấu chỉ đặc biệt đó ngay cho dẫu chính người đó thì lại hoàn toàn không biết mình là người được tuyển chọn. Khi tim con bảo con là người con chọn là đúng thì con hãy trao lại cho người đó chiếc rương này cùng với những điều kiện mà con đã hứa với ta hôm nay. Nhớ không được thêm bất cứ điều kiện nào khác. Trong thư mà ta nhận được đó có nói rằng người thứ ba nhận được những cuộn da này có thể chia sẻ những bí mật trong những cuộn da này cho toàn thế giới nếu người đó muốn như vậy. Vậy con hứa sẽ tuân hành điều kiện thứ ba này chứ?”
- “Con hứa.”
Pathros thở phào nhẹ nhõm như thể có người cất tảng đá ngàn cân ra khỏi ngực ông. Ông mỉm cười yếu ớt ôm mặt của Hafid vào hai lòng bàn tay gầy guộc của mình.
- “Hãy lấy rương và kíp lên đường. Ta sẽ không còn gặp lại con nữa. Hãy đi với tình yêu và sự chúc lành của ta. Ta ước mong Lisha sẽ cùng con chia sẻ hạnh phúc trong sự giàu có và may mắn của con.”
Chả còn giữ kẽ được nữa, Hafid để những hàng nước mắt thi nhau lăn trên hai gò má khi chàng đưa tay nhận chiếc rương rồi lặng lẽ bước ra. Ra khỏi phòng chàng dừng lại quay vào nói với cha nuôi.
- “Thất bại sẽ không bao giờ đánh gục con nếu sự quyết tâm thành công của con đủ mạnh”
Ông già mỉm cười và gật đầu. Ông khẽ vẫy tay tạm biệt chàng.
Chương 7
Hafid cỡi lừa đi qua cửa Đông tiến vào thành Damascus. Chàng cho lừa đi dọc theo đường Straight, lòng ngập bao nỗi bối rối hoang mang. Những tiếng ồn ào la ó từ những cửa hàng tạp hoá cũng không giúp chàng trấn át nỗi sợ hãi lo âu. Vào thành với đoàn thương gia đông đảo quyền uy như của Pathros là một chuyện. Đàng này chàng một mình đơn thương độc mã vào thành thì lại là một chuyện khác. Hàng loạt con buôn chạy đến bên chàng với hàng hoá trên tay. Ai cũng cố la hét để át tiếng của những con buôn khác. Chàng đi qua những cửa tiệm chất đầy hàng hoá nào là hàng đồng đúc, bạc đúc, yên cương ngựa cho đến hàng dệt, rồi đồ mộc. Dường như mỗi bước chàng đi chàng đều chạm trán những người bán hàng rong luôn miệng tả oán than van nghe thật thảm thiết.
Trước mặt chàng ngọn núi Hermon nằm sừng sững bên kia phía Tây của tường thành. Dù rằng trời sang hè nhưng trên ngọn núi còn phủ một màu trắng đang nhìn xuống sự náo nhiệt ồn ào của khu chợ với sự nhẫn nhục chịu đựng. Hafid bỏ đường chính rẽ vào một đường nhỏ tìm quán trọ. Chàng tìm được một quán trọ không khó khăn mấy, quán trọ tên Moscha và chàng vào. Phòng ốc khá sạch sẽ. Chàng ứng tiền trước cả tháng nên đã chiếm cảm tình và lòng tin của Antonine, chủ quán trọ. Chàng đem lừa cột vào chuồng phía sau nhà trọ, không quên tắm nước sông Barada trước khi trở lại phòng trọ.
Vào phòng, chàng đặt chiếc rương ngay chân giường rồi mở cuộn da bao quanh hộp ra. Mở nắp rương, chàng thấy những cuộn da được xếp gọn trong đó. Sau đó chàng thò tay chạm vào cuộn da. Nhưng chàng vội rụt tay lại như thể chạm vào một vật còn sống. Chàng đứng lên đi về phía có chiếc cửa sổ mắt cáo. Từ đó chàng có thể nghe những tiếng vọng lại từ khu chợ ồn ào náo nhiệt cách xa cả nửa dặm. Sự sợ hãi hoang mang lại xâm chiếm hồn chàng khi chàng quay về hướng có tiếng nói cứ như nghẹn lại. Sự tự tin của chàng cũng tan nhanh. Mắt nhắm lại chàng tựa đầu vào tường và hét to lên, “Sao ta khùng thế! Một thằng chăn giữ súc vật mà lại mơ ước trở nên một tay buôn lừng danh trong khi không đủ can đảm đi vào qua các quầy bán hàng rong. Chính mắt ta đã chẳng chứng kiến hàng trăm con buôn mà tài năng của họ đều vượt xa mình. Ai cũng dũng cảm, hăng say và nhất là kiên gan bền tâm. Sao ta lại ngu xuẩn tự phụ rằng mình có thể cạnh tranh và vượt qua họ. Pathros, cha ơi! Con sợ lại làm cha thất vọng nữa thôi.”
Chàng nằm xuống giường mệt mỏi sau mấy ngày đường. Chàng khóc nấc lên rồi chìm vào giấc ngủ lúc nào không hay.
Khi tỉnh giấc trời đã sáng. Tai chàng vẳng nghe tiếng chim hót ríu rít. Chàng ngồi dậy kinh ngạc nhận ra một chú sẻ con đang đậu trên chiếc rương. Chàng chạy lại bên cửa sổ. Ngoài kia hàng ngàn chim sẻ tụ nhau trên những cây vả và sung dâu thi nhau hót líu lo đón bình minh. Có vài con bay lại đậu bên khung cửa sổ nhưng chúng sợ hãi bay vọt đi mỗi lần chàng khẽ đưa tay ra. Chàng quay lại nhìn chiếc rương. Chú sẻ con ngơ ngác nghểnh đầu nhìn về phía chàng.
Hafid chậm rãi tiến lại gần chiếc rương, khẽ đưa tay ra. Chú chim nhảy thót vào lòng bàn tay chàng. “Hàng ngàn đồng loại của ngươi đang ngoài kia sợ hãi chỉ có ngươi can đảm chui cửa sổ vào đây.”
Chú sẻ mổ nhẹ vào da tay chàng khi chàng đi về phía bàn trên có túi lương thực của chàng. Chàng lấy bánh bẻ vụn ra cùng với vài miếng cheese rồi để ngay trước mặt chú sẻ con.
Một ý nghĩ thoáng qua óc khi Hafid quay trở lại phía cửa sổ. Chàng đưa tay sờ vào những mắt cáo của cửa sổ. Lưới mắt cáo thật nhỏ như thể không một con chim nào có thể lọt qua được. Tai chàng như nghe thấy lời thì thầm của Pathros và chàng lập lại. “Thất bại sẽ không bao giờ đánh gục được con nếu sự quyết tâm thành công của con đủ mạnh.”
Chàng trở lại chiếc rương đưa tay lôi ra một cuộn da cũ mòn hơn những cuộn da khác. Chàng mở cuộn da ra. Mọi sự sợ hãi biến mất. Chàng quay lại nhìn chú sẻ con nhưng chú cũng đã bay đi từ lúc nào. Chỉ còn những mảnh bánh vụn vương vãi trên bàn nhắc chàng sự thăm viếng của chú sẻ con can đảm. Hafid liếc nhìn cuộn da. Trên đầu cuộn da có ghi: “Cuộn I”. Chàng bắt đầu đọc...
Tác giả: OG MANDINO – PHƯƠNG Ý chuyển ngữ 2000
Chương 1
Hafid lần chần trước tấm gương đồng ngắm kỹ khuôn mặt mình phản chiếu trên tấm gương đánh bóng.
“Chỉ còn đôi mắt là trẻ trung thôi”, ông vừa đi vừa lẩm bẩm, rồi bước chậm rãi ra nền nhà cẩm thạch rộng mênh mông. Bước qua giữa hai hàng cội đá dựng đứng lên trần nhà sáng lên ánh bạc và vàng. Đôi chân già lê qua dãy bàn trảm khắc bằng ngà.
Bàn ghế khảm vỏ rùa, ba ba chiếu lấp lánh và trên tường in những viên ngọc quý lung linh trên gấm thêu kim tuyến của những mẫu thêu tinh xảo nhất. Những cây dừa to khoẻ vươn lên từ những bình đồng chạm trổ những tượng nữ thần bằng thạch cao tuyết hoa, trong khi những chậu hoa khảm đầy ngọc như đang thoả mãn chiếm đoạt sự chú ý. Không vị khách nào đến thăm dinh thự của Hafid mà không kinh ngạc trước sự giàu có của ông.
Ông già Hafid bước qua khu vườn rồi đi vào khu nhà kho nối dài từ ngôi biệt thự khoảng 500 bước. Erasmus, người thủ quản sổ sách do dự đứng đợi ngay lối vào.
- “Chào ngài”
Hafid gật đầu rồi vẫn im lặng bước đi, Erasmus theo gót trên khuôn mặt không che giấu nổi sự lo âu về cuộc gặp gỡ mà ông chủ yêu cầu đột ngột này. Đến gần khu bốc dỡ hàng hoá. Hafid dừng lại ngắm nhìn những kiện hàng đang chuyển xuống từ những toa xe rồi xếp gọn ghẽ vào các ngăn trong kho.
Nào là len, vải quý, giấy da, mật ong, thảm, dầu từ miền Tiểu Á, nào là kiếng, quả vả, quả hạnh, rồi nhựa bôm thơm từ chính quê hương ông, nào là hàng dệt và thuốc men đến từ Palryma, nào là gừng, quế, rồi đá quý từ Arabia, nào là ngũ cốc, giấy, đá Granit, thạch cao, rồi bazan từ Ai Cập, nào là những tấm thảm từ Babylon, nào là những bức tranh từ La Mã, nào là tượng từ Hy Lạp, mùi nhựa bôm thơm nồng lên và đôi mũi thính của Hafid đang ngửi mùi ngọt ngào của đào, táo, cheese, và gừng.
Cuối cùng ông quay lại hỏi Erasmus: “Này bạn, hãy ước lượng tất cả của cải của ta được bao nhiêu?”
“Có mọi sự, thưa ngài.” Erasmus run run.
“Mọi sự?”
“Thưa ngài, gần đây tôi chưa kịp cộng sổ. Tuy nhiên tôi có thể ước định: ngài hiện có khoảng trên 7 triệu thỏi vàng.”
“Với tất cả số hàng hoá tồn kho cũng như ở các cửa hàng của ta, nếu tính ra vàng thì thêm khoảng bao nhiêu?”
“Thưa ngài, bảng kế toán mùa này vẫn chưa hoàn tất, tuy nhiên tôi có thể ước lượng ít nhất thêm 3 triệu thỏi vàng nữa.”
Hafid gật gù, “Không đặt thêm hàng nữa. Hãy bán tất cả hàng hoá mà ta đang có rồi đổi ra vàng cho ta.”
Người thủ quản già há hốc miệng không nói được lời nào. Ông bật lại như người bị đánh rồi cuối cùng gượng nói.
“Tôi không hiểu, thưa ngài. Đây là năm lời nhất. Cửa hàng của ta ở khắp nơi đều báo cáo sự tăng vọt của con số bán được trong năm nay, ngay cả lính lê dương La Mã (Rome) đã trở thành khách hàng của ta, và chỉ trong vòng bốn ngày ngài đã không bán cho viên kiểm sát trưởng ở Jerusalem 200 ngựa quý từ Arabia đó sao? Tha thứ cho sự đường đột của tôi đôi khi đã nghi vấn những mệnh lệnh của ngài. Tuy nhiên, hôm nay thì thật tôi không thể hiểu nổi ý ngài... ”
Hafid mỉm cười và dịu dàng chạm đôi tay của Erasmus.
- “Người bạn tin cậy của ta, hẳn bạn còn nhớ mệnh lệnh đầu tiên của ta khi bạn mới được thu dụng làm việc cho ta chứ?”
Erasmus chau mày một lát rồi nét mặt chợt sáng lên.
- “Tôi nhớ rồi. Ngài ra lệnh cho tôi mỗi năm phải trích ra một nửa số tiền lời đem phân phát cho người nghèo.”
- “Lúc đó bạn đã chẳng cho ta là người điên đó sao?”
- “Quả tôi đã nghĩ như thế, thưa ngài.”
Hafid gật đầu đưa hai tay về khu bốc dỡ hàng hoá. “Giờ bạn có công nhận là sự lo lắng của bạn không có căn cứ chứ?”
- “Vâng, thưa ngài.”
- “Vậy bạn hãy tin tưởng ở sự quyết định của ta cho đến khi ta giải thích cho bạn. Ta bây giờ đã già; nhu cầu cũng đơn giản đi. Từ khi Lisha, người vợ yêu quý của ta mất đi sau bao năm hạnh phúc. Ý nguyện của ta là đem hết tiền bạc; tài sản ta có phân phát cho người nghèo trong thành này, ta chỉ giữ lại đủ để tiêu xài cho khoảng thời gian còn lại của ta thôi. Ngoài việc sắp xếp sổ kế toán, ta muốn bạn hãy chuẩn bị những giấy tờ cần thiết để chuyển giao quyền làm chủ cho các quản lý các cửa hàng của ta, rồi bạn hãy chia cho mỗi viên quản lý ấy thêm năm trăm thỏi vàng nữa như là phần thưởng cho sự trung thành của họ trong thời gian làm việc cho ta để họ có thể bắt đầu buôn bán hay làm bất cứ điều gì họ muốn.”
Erasmus định nói thì Hafid giơ tay ngăn lại:
- “Công việc này làm bạn không hài lòng phải không?”
Viên thủ quản lắc đầu gượng cười:
- “Không, thưa ngài, tôi chỉ không hiểu nổi lý chứng của ngài thôi. Lời ngài như thể lời dặn dò của người sắp lìa trần.”
- “Bạn vẫn vậy, luôn luôn lo lắng cho ta thay vì cho bạn, bạn không chuẩn bị lo lắng cho tương lai bạn sau khi ta từ bỏ tất cả việc buôn bán của ta sao?”
- “Chúng ta là bạn bao nhiêu năm nay. Làm sao tôi có thể chỉ nghĩ cho riêng mình được?”
Hafid ôm chầm lấy viên thủ quản rồi nói:
- “Điều đó không cần thiết, bạn hãy lập tức chuyển 500 ngàn thỏi vàng vào trương mục của bạn và ta xin bạn ở lại với ta cho đến khi lời thề ta đã hứa từ lâu được thực hiện. Khi ta chu toàn xong lời thề xưa, ta sẽ chuyển giao ngôi biệt thự và cả khu nhà kho này cho bạn và sẵn sàng đi gặp Lisha người bạn đời của ta.”
Viên quản thủ già nhìn thẳng vào đôi mắt của chủ mình và không thể hiểu những điều ông nghe “500 ngàn thỏi vàng, ngôi biệt thự, cả khu nhà kho... Tôi không đáng hưởng nhiều như vậy... ”
Hafid gật đầu:
- “Ta luôn luôn coi tình bạn giữa chúng ta là điều cao quý nhất mà ta có, những gì ta tặng bạn không đáng chi so với lòng trung thành vô bờ mà bạn dành cho ta. Bạn thật tuyệt vời trong nghệ thuật sống. Không phải cho bạn nhưng là cho người khác. Điều này làm bạn khác biệt và vượt xa những người khác. Thôi bây giờ bạn hãy xúc tiến chương trình của ta. Thời giờ là vật sở hữu quý nhất mà ta có và bây giờ chén thời gian đã cạn dần.”
Erasmus quay đi ngăn dòng lệ đang chảy tràn trên mặt, giọng run run. “Ngài đã thề hứa điều gì? Mặc dù chúng ta sống như thể anh em trong bao năm nay, tôi chưa hề thấy ngài đề cập đến chuyện đó”.
Hafid vòng tay lại rồi mỉm cười.
- “Ta sẽ gặp bạn sau khi bạn thi hành lệnh mà ta ban ra hôm nay. Rồi khi đó ta sẽ kể hết cho bạn bí mật mà đã trên 30 năm nay ta không hề chia sẻ với ai ngoài người vợ yêu quý của ta.”
Chương 2
Thế rồi các thương gia cùng đoàn bảo vệ lên đường rời Damascus mang theo những giấy chứng nhận quyền làm chủ cùng vàng bạc để giao cho các người quản lý các cửa hàng của Hafid. Từ Obed ở Joppad cho đến Reuel tại Petra, mười viên quản lý của Hafid đều kinh ngạc về quyết định về hưu của ông. Cuối cùng, đoàn thương gia hoàn thành sứ mạng tại cửa hàng Antipatris.
Đế quốc thương nghiệp quyền lực nhất của thời đại lúc ấy đã chấm dứt từ đó. Trái tim nặng trĩu u buồn, Erasmus sai người đi báo cáo cho chủ mình biết rằng khu nhà kho đã trống rỗng và cửa hàng mang tên Hafid nổi tiếng của ông cũng không còn nữa. Vị sứ giả trở về báo cho Erasmus biết là vị chủ muốn gặp ông ngay tức khắc tại suối nước ở hàng cột bao quanh dinh biệt thự.
Hafid ngắm nhìn gương mặt của bạn mình rồi hỏi:
- “Mọi việc đã xong rồi chứ?”
- “Hoàn tất”
- “Này bạn hiền, thôi đừng nuối tiếc. Hãy theo ta”
Chỉ có tiếng của những bước chân trong gian thính phòng rộng lớn vọng lại khi Hafid dẫn Erasmus hướng về phía cầu thang bằng đá cẩm thạch phía sau dinh thự. Bước chân của ông bước chậm lại khi tiến gần đến chiếc bình dầu thơm đơn độc nằm trên bệ cao làm bằng gỗ cam và ông ngắm nhìn ánh nắng chiếu trên gương kính chuyển từ màu trắng sang tím. Trên khuôn mặt già nua của ông nở nụ cười.
Rồi hai người bạn bắt đầu leo lên những bậc thang phía trong dẫn lên dinh dưới vòm tháp. Erasmus chợt nhận ra người lính gác luôn đứng dưới chân cầu thang này nay cũng đã biến mất. Cuối cùng họ đến tầng nhất nghỉ vì mệt, rồi họ lại tiếp tục leo lên tầng hai. Hafid lần tìm chiếc chìa khoá nhỏ đeo bên hông. Ông mở chiếc cửa nặng nề bằng gỗ sồi rồi tựa vai đẩy cho đến khi nó kêu kẽo kẹt lùi vào phía trong. Erasmus lưỡng lự đợi Hafid vẫy tay ra hiệu cho ông vào. Erasmus lò dò bước vào căn phòng mà hơn 30 năm nay không ai được phép bước vào.
Anh đèn mờ xám le lói hắt xuống từ những ngọn tháp nhỏ. Erasmus vội nắm tay Hafid cho đến khi mắt ông quen dần với bóng tối lờ mờ trong phòng. Với nụ cười yếu ớt, Hafid nhìn Erasmus bước vào phòng trống trơn ngoại trừ chiếc rương nhỏ bằng gỗ tuyết tùng nổi lên như một vệt sáng từ trong góc phòng.
- “Erasmus, bạn không thất vọng chứ?”
- “Tôi biết nói gì đây, thưa ngài.”
- “Bạn không kinh ngạc vì đồ đạc trang hoàng trong phòng này chứ? Chắc chắn những đồ đạc trong phòng này chẳng đáng chi. A này! Bạn không ngạc nhiên hay nhận ra là có cái gì quan trọng cất giấu trong phòng này mà ta đã cho canh gác cẩn mật đến thế trong bao năm qua?”
Erasmus gật đầu đồng ý:
- “Đúng thế, người ta bàn tán, xì xèo là ông chủ cất giấu báu vật gì trên ngọn tháp này.”
- “Phải, tôi cũng từng nghe vậy, nào là từng thùng kim cương, từng kiện vàng thỏi, hay súc vật hoang dã, hoặc những loại chim quý được cất giấu ở đây. Lại có cả một người buôn thảm từ Persia quả quyết rằng ta giữ cả đoàn gái hầu nữa chứ, Lisha đã cười về ý nghĩ ta có nhiều tỳ thiếp. Nhưng như bạn thấy, chả có gì ngoài chiếc rương nhỏ này. Nào! Bước lên tý nữa nào.”
Hai người cúi mình xuống bên cạnh chiếc rương. Erasmus cẩn thận mở ra từng cuộn da thuộc quấn quanh chiếc rương, ông nhìn Hafid rồi lắc đầu bối rối. Chả có gì trong rương ngoài vài cuộn sách bằng da.
Hafid nhẹ nhàng luồn tay vào trong đưa ra một cuộn. Thỉnh thoảng lại đập nhẹ cuộn da vào ngực rồi nhắm mắt lại. Trên khuôn mặt ông loé lên một sự trầm mặc như xoá sạch đi những vết nhăn của tuổi già. Rồi ông đứng lên chỉ vào chiếc rương.
- “Giả như căn phòng này sáng lên bởi những hạt kim cương thì cũng không giá trị bằng những gì mà bạn vừa thấy trong chiếc hộp gỗ tầm thường này. Tất cả mọi thành công, hạnh phúc, yêu thương, bình an, giàu có mà ta có được đều trực tiếp nhờ vào vài cuộn da này. Món nợ đối với những cuộn da này và với người đã trao chúng cho ta không bao giờ ta đền bù cho cân xứng.
Erasmus sợ hãi giật lùi lại khi nghe giọng nói của Hafid. Đoạn ông hỏi:
- “Đây có phải là sự bí mật mà ngài nhắc đến không? Có phải chiếc rương này liên quan đến lời hứa mà ngài phải giữ trong bao nhiêu năm nay không?”
- “Đúng thế.”
Erasmus đưa tay quệt những giọt mồ hồi lấm tấm trên trán rồi nhìn Hafid như không thể tin nổi.
- “Điều gì viết trong vài cuộn da này làm nó giá trị hơn cả kim cương ngọc quý vậy?”
- “Trừ một cuộn ra, tất cả những cuộn còn lại đều chứa đựng một nguyên tắc, một luật lệ hay một sự thật căn bản được viết với một văn phong đặc biệt để giúp người đọc hiểu thấu ý nghĩa của nó. Muốn trở nên bậc thầy trong nghệ thuật thương mại người ta phải học và thực tập sự bí mật trong mỗi cuộn da này. Ai thấu hiểu hết những nguyên lý bí mật này người đó sẽ có một quyền lực và quyền lực này sẽ giúp họ trở nên giàu có như họ mong ước.”
Erasmus nhìn chòng chọc vào những cuộn giấy da cũ kỹ với sự nghi ngờ.
- “Kể cả giàu có như ngài nữa chứ?”
- “Còn giàu hơn ta nữa nếu họ muốn”
- “Như ngài nói thì trừ một cuộn ra, những cuộn còn lại đều chứa đựng những nguyên tắc về kinh doanh. Vậy cuộn da cuối cùng viết điều chi vậy?”
Cuộn cuối cùng, như bạn gọi nó, là cuộn đầu tiên phải đọc, bởi vì mỗi cuộn đã được ghi số để đọc theo một thứ tự liên tục đặc biệt. Cuộn đầu này chứa đựng một bí mật mà nhiều người khôn ngoan trên thế gian đã được ban cho. Cuộn đầu, thực sự ra dạy cho người ta cách hữu hiệu nhất để học những gì viết trong những cuộn sau”
- “Dường như đây là một việc mà ai cũng có thể học được.”
- “Quả thật thế. Đó là một việc đơn giản. Nó chỉ đòi hỏi người ta thời gian và sự tập trung cho đến khi mỗi nguyên tắc trở thành một phần trong con người họ; cho đến khi những nguyên tắc này biến thành thói quen trong cuộc sống.”
Erasmus lấy trong rương ra một cuộn da. Cầm cẩn thận trong tay rồi đưa ra cho Hafid.
“Xin thứ lỗi thưa ông chủ, cho tôi hỏi là tại sao ngài không chia sẻ tài liệu này với người khác, đặc biệt là những cộng sự viên lâu năm của ngài? Ngài luôn tỏ ra là người rộng lượng, quảng đại trong mọi sự, thế sao những người buôn bán cho ngài lại không được cơ hội tham khảo những sự khôn ngoan của tài liệu này để họ cũng trở nên giàu có như ngài? Nếu không thì ít ra họ cũng nhờ tài liệu này mà phát triển hơn trong việc thương mại. Tại sao ngài lại giữ lại cho riêng mình trong bao nhiêu năm qua?”
- “Ta không có lựa chọn nào khác cả. Nhiều năm trước đây khi ta nhận tài liệu này. Ta đã phải thề là chỉ được trao nó lại cho một người mà thôi. Thật ra ta cũng chẳng hiểu lý do nằm sau yêu cầu lạ kỳ này. Tuy nhiên, ta được phép ứng dụng những nguyên tắc này trong đời sống của riêng ta, cho đến khi gặp được người cần những sự hướng dẫn được viết trong những cuộn giấy da này. Nhưng người này phải thật sự cần nó hơn cả lúc ta cần nó khi ta còn trai trẻ. Ta cũng được chỉ dẫn là qua một vài dấu hiệu, ta có thể nhận ra người cần nó để trao lại những cuộn giấy da này cho dầu ngay chính người đó không hẳn là biết mình muốn tìm kiếm tài liệu này.
“Ta đã chờ đợi thật kiên nhẫn, và trong thời gian chờ đợi ta đã ứng dụng những điều học được từ tài liệu này. Nhờ đó mà ta đã trở nên vị thương gia tuyệt vời nhất như người đã trao cho ta chiếc rương này cũng là một thương gia tuyệt vời nhất trong thời đại của ông ta. Này Erasmus, ít ra giờ này bạn có thể hiểu phần nào về những hành động có vẻ kỳ lạ và dường như không thể thực hiện được của ta; nhưng lại mang đến thành công trong những năm qua rồi chứ! Những hành động và quyết định của ta luôn được hướng dẫn bởi những nguyên tắc mà ta học được từ những cuộn da này. Vì thế, không phải vì sự khôn ngoan của riêng mình mà ta có được sự giàu có hôm nay. Thực ra ta chỉ là dụng cụ của sự hoàn thành mà thôi.”
- “Ngài vẫn tin là có ngày ‘người đó’ bỗng xuất hiện để được ngài trao cho chiếc rương quý này chứ?”
- “Tin chứ”
Hafid đặt những cuộn giấy da lại trong rương rồi đóng lại. Ông nói nhẹ như thở trong khi vẫn đang quỳ.
- “Này Erasmus, bạn có ở lại với ta cho đến ngày từ giã cõi đời không?”
Trong ánh sáng lờ mờ, người quản thủ đưa tay ra nắm lấy tay ông chủ khẽ gật đầu rồi lặng lẽ rút lui như thể ông chủ ra lệnh cho ông. Hafid lấy cuộn da thuộc bọc lại chung quanh chiếc rương như cũ rồi lặng lẽ đứng lên bước vào một ngọn tháp nhỏ. Ngang qua ngọn tháp nhỏ, ông đi ra chiếc giàn xây xung quanh chiếc vòm lớn.
Một ngọn gió Đông thổi vào mặt ông ướp mùi sông hồ và sa mạc từ những vùng xa xăm đó. Hafid mỉm cười. Từ trên cao của thành Damascus ông để hồn mình lãng đãng trôi ngược về những năm xa xưa...
Chương 3
THẤT BẠI SẼ KHÔNG BAO GIỜ ĐÁNH GỤC ĐƯỢC CON NẾU SỰ QUYẾT TÂM THÀNH CÔNG CỦA CON ĐỦ MẠNH
Mùa đông trên đồi Olives lạnh buốt. Từ Jerusalem qua con khe nhỏ của thung lũng Kidron, người ta ngửi thấy mùi khói, hương nến, mùi thịt nướng của những con vật hiến tế từ đền thờ lẫn mùi nhựa từ hàng thông trên triền núi toả ra.
Trên con dốc trống không xa làng Bethpage bao nhiêu, đoàn thương gia hùng hậu của Pathros đến từ Palmyra đang chìm trong giấc ngủ. Trời đã muộn, ngay cả những con ngựa ưa quý nhất của đoàn buôn cũng ngưng tóp tép nhai cỏ từ những bụi hồ trăn thấp lè tè. Chúng mệt nhọc nằm nghỉ cạnh hàng nguyệt quế mềm mại.
Qua dãy lều trại dài là những cuộn dây gai dầu bền chắc chạy quanh bốn cây cổ thụ Olive làm thành một bãi quây vuông vắn. Bên trong lạc đà và lừa nằm ngổn ngang chui rúc vào nhau tìm hơi ấm ngủ qua đêm. Hai người lính gác chậm rãi tuần tiễu cạnh những toa xe chở hàng. Chỉ còn một bóng dài in hình trên vách của chiếc lều lớn làm bằng lông của Pathros là còn di động.
Trong lều, Pathros đi đi lại lại giận dữ. Thỉnh thoảng dừng lại cau mày và lắc đầu trước chàng trai trẻ đang rụt rè quỳ cạnh cửa lều. Cuối cùng, ông cúi tấm thân già nua xuống tấm thảm thêu những sợi chỉ vàng và ngoắc tay ra hiệu cho chàng trai xích lại gần ông.
- “Hafid, ta luôn coi ngươi như con ruột của ta. Ta thật bối rối và khó xử về lời đòi hỏi kỳ lạ của ngươi. Hay là ngươi không hài lòng với công việc của ngươi?” Đôi mắt cúi gầm xuống tấm thảm, chàng đáp, “Dạ, không phải vậy.”
- “Hay là đoàn thương gia của ta ngày càng đông lạc đà và lừa khiến ngươi không kham nổi công việc chăm sóc chúng chăng?”
- “Dạ, không phải.”
- “Vậy, hãy lặp lại lời đòi hỏi và nêu cả lý do để ta rõ”.
- “Thưa cha, con ao ước trở thành người buôn cho cha hơn là người giữ lạc đà. Con muốn giống như Hadad, Simon, Caleb, hay như những người lái buôn khác. Họ ra đi với từng đàn lạc đà và lừa trên lưng chở đầy hàng hoá khiến chúng đi không muốn nổi và khi trở về mang theo vàng cho cha và cho họ nữa. Con ao ước muốn thay đổi công việc thấp hèn của con. Là người chăn giữ lạc đà con chẳng có gì. Nhưng nếu là người lái buôn con sẽ thành công và trở nên giàu có.”
- “Làm sao ngươi biết?”
- “Con thường nghe cha nói là không có ngành nghề nào cho người ta cơ hội thoát ra khỏi cảnh nghèo đói và trở nên giàu có hơn nghề buôn.”
Pathros bắt đầu gật gù nhưng suy nghĩ kỹ, ông lại tiếp tục hỏi:
- “Thế ngươi có tin là ngươi có đủ khả năng biến báo như Hadad và những người lái buôn khác không?”
Hafid nhìn chăm chú vào ông già, chàng đáp:
- “Nhiều lần con nghe Caleb than vãn về những xui xẻo rủi ro làm cho hắn thất bại trong việc buôn bán và con cũng nghe bao lần cha khuyên ông ta rằng bất cứ ai cũng có thể bán được hàng hoá của cha nếu biết kiên nhẫn học những nguyên tắc luật lệ trong nghề thương mại. Thưa cha, nếu cha tin là ngay cả Caleb mà ai cũng cho là kẻ khờ dại, mà còn có thể học được những nguyên tắc trong ngành thương nghiệp này, thì tại sao con không thể học được chúng?”
- “Thế mục đích cuộc đời con là gì nếu sau này con tinh thông những nguyên tắc luật lệ thương nghiệp?”
Hafid do dự một chút rồi nói:
- “Cha từng nổi tiếng trong nghề thương mại. Thế giới chưa từng có ai lập được một hệ thống buôn bán rộng lớn và giàu có như cha nhờ vào sự am tường ngành nghề thương mại. Hoài bão của con là trở nên vĩ đại hơn cả cha, một tay buôn lão luyện, một người giàu có nhất, một thương gia tuyệt vời nhất thế giới!”
Pathros lùi lại nhìn kỹ vào khuôn mặt xạm đen của chàng trai. Một mùi hôi từ đoàn súc vật hãy còn vương trên quần áo chàng nhưng cử chỉ chàng không lộ chút gì rụt rè.
- “Thế rồi ngươi làm gì sau khi đạt được giàu có và quyền lực trong tay?”
- “Con sẽ theo gương cha. Mọi người trong gia đình con sẽ sống sung sướng giàu có dư đủ và số còn lại sẽ đem phân phát cho người nghèo”.
Pathros lắc đầu:
- “Con ơi, không nên coi giàu có là mục đích của cuộc đời con. Lời con nói rất hùng hồn. Nhưng đó chỉ là lời nói suông. Sự giàu có thực sự là sự giàu có ở trái tim, không phải ở túi tiền”.
Hafid khăng khăng:
- “Thế cha chẳng giàu có là gì?”
Ông già mỉm cười trước lời nói ngỗ ngược của chàng trai.
- “Hafid, nói về giàu có vật chất, ta chỉ thấy có một điểm khác biệt duy nhất giữa ta và kẻ ăn mày ngoài dinh Herod, đó là kẻ ăn mày thì chỉ nghĩ đến bữa ăn kế tiếp; còn ta, ta nghĩ đến bữa ăn cuối cùng đời ta. Thôi, con ơi, đừng khao khát sự giàu có và vất vả làm việc chỉ để làm giàu. Thay vào đó, hãy đeo đuổi kiếm tìm hạnh phúc, hãy yêu người và mong được người yêu thương, và quan trọng hơn hết là đạt được sự bình an trong tâm hồn và sự thanh thản.”
Hafid vẫn cố chấp:
- “Nhưng người ta không đạt được những điều đó nếu không có vàng. Ai có thể an tâm khi sống trong cảnh cùng bần? Ai có thể hạnh phúc khi bao tử rỗng tuếch? Làm sao người ta có thể bày tỏ tình yêu trong gia đình nếu không phải là cung ứng cơm ăn áo mặc chốn ở cho họ? Chính cha cũng từng nói giàu có thì tốt khi nó mang lại niềm vui cho người khác. Thế tại sao hoài bão làm giàu của con lại không tốt? Nghèo khó có thể là một ân sủng hay là lẽ sống cho nhà tu hành trong sa mạc. Bởi vì nhà tu chỉ có một mình không phải lo lắng cho ai; bất quá thì cố làm đẹp lòng Thượng đế của họ mà thôi. Nhưng con coi nghèo đó là dấu chỉ của người bất lực thiếu khả năng và thiếu hoài bão đam mê. Con không phải là hạng người kém cỏi như vậy!”
Pathros nhăn mặt:
- “Lý do nào làm con bỗng chốc trở nên người tham vọng như vậy? Con nói là phải lo cho gia đình trong khi con chưa có vợ con và chính ta đã nuôi dưỡng con ngay từ khi cha mẹ con bị bệnh dịch cất đi”
Màu da xạm nắng của Hafid không đủ che được đôi má bỗng đỏ ửng của chàng.
- “Thưa cha, trong khi đóng trại ở Hebron trước khi đến đây con đã gặp con gái của Calneh. Và nàng... nàng... ”
- “Nay sự thật đã lộ ra. Tình yêu, chứ không phải ý tưởng cao thượng, đã biến chàng chăn giữ lạc đà của ta trở thành người chiến sĩ dũng mãnh sẵn sàng chiến đấu với cả thế giới. Calneh là người giàu nổi tiếng. Chả đời nào ông ta chịu gả con gái cho chàng chăn súc vật. Nhưng nếu chàng giàu có, trẻ trung, điển trai... thì đó lại là một chuyện khác! Tốt, tốt, người lính trẻ của ta, ta sẽ giúp con bắt đầu sự nghiệp kinh doanh của con.”
Chàng trai quỳ sụp xuống đưa tay nắm áo của Pathros.
- “Cha, cha, con không biết nói sao để tạ ơn cha?”
Pathros gỡ tay chàng ra và lùi lại.
- “Cha đề nghị con hãy hoãn lại chuyện ơn huệ. Những gì cha sẽ giúp con chỉ như hạt cát so với những khó khăn cao như núi mà con sẽ phải vượt qua.”
Niềm vui của Hafid chợt chìm xuống khi chàng hỏi:
- “Thế cha không truyền dạy cho con những nguyên tắc, luật lệ trong nghề kinh doanh để con trở thành người lái buôn tài ba sao?”
- “Không! Như ta đã nuông chiều và thả lỏng con trong thời trẻ. Ta từng bị chỉ trích là đã để con nuôi làm chú chăn lừa và lạc đà. Nhưng ta tin tưởng rằng nếu có ngọn lửa đang hừng hực trong lòng thì cuối cùng nó cũng sẽ bộc phát ra ngoài... và khi ngọn lửa bùng lên thì nó giúp con chịu đựng cũng như vượt qua được những cạm bẫy gian nan của cuộc sống trước mặt. Sự đòi hỏi của con đêm nay làm ta hài lòng vì ta đã thấy ngọn lửa hoài bão cháy lên trong tia mắt con và mặt con sáng lên sự cuồng nhiệt đam mê. Thế là tốt và sự phán đoán của ta đã được biện minh. Nhưng con còn phải chứng minh bằng hành động hơn là lời nói suông mà thôi.”
Hafid giữ im lặng và ông già nói tiếp:
- “Trước hết, con phải minh chứng cho ta, nhất là cho chính con, là con chịu đựng nổi đời sống của người lái buôn, một đời sống không dễ như con tưởng. Thật thế, con đã chẳng từng nghe ta nói là phần thưởng sẽ thật cao quý nếu thành công; nhưng phần thưởng cao quý bởi vì có quá ít người đạt được nó. Nhiều người đã bỏ cuộc vì thất vọng chán chường và đã không nhận ra là trong họ có sẵn những khả năng cần thiết để đạt được giàu sang phú quý. Người khác đối mặt với khó khăn trong sự sợ hãi, nghi ngờ và lại còn coi khó khăn như là kẻ thù. Trong khi sự thật là những trở ngại khó khăn chính là bạn tốt của ta. Gian nan rất cần thiết cho sự thành công; bởi vì trong nghề buôn bán cũng như các nghề quan trọng khác, chiến thắng chỉ đạt được sau những tranh đấu vẫy vùng và thất bại liên miên. Mỗi một thất bại, một tranh đấu sẽ giúp ta trau chuốt tay nghề, thêm sức mạnh, nuôi can đảm, rèn chịu đựng, tăng khả năng và lòng tự tin và vì thế gian nan khó khăn là bạn đồng hành. Chính nó sẽ bắt buộc ta phải tiến lên, phải trở nên tốt hơn... hoặc đầu hàng bỏ cuộc. Mỗi một thất bại là dịp tốt để ta tiến tới; nếu tránh nó, chạy trốn nó ta đã vô tình đánh mất chính tương lai của ta.”
Chàng trai gật đầu định nói nhưng ông già đưa tay ngăn lại và nói tiếp:
- “Hơn thế nữa con đang lao vào cái nghề cô đơn nhất trên thế gian. Ngay cả tên thu thuế bị khinh thường cũng trở về nhà mỗi khi hoàng hôn xuống và người lính La Mã trở về trại lính của mình. Nhưng con sẽ phải trải qua bao lần nhìn mặt trời lặn xuống mà lòng day dứt nhớ thương bạn bè và người thân yêu ở chốn xa tít. Không có sự cô đơn nào cắt lòng cho bằng những chiều tà xuống khi con một mình đi qua căn nhà xa lạ của ai đó mà ánh đèn le lói hắt ra cho con thấy gia đình của họ đang êm ả quây quần chia nhau bữa cơm tối.
- “Ngay chính những cô đơn này, cám dỗ sẽ ùa về vây bủa lấy con”, Pathros nói tiếp.
- “Cách con chống trả những cám dỗ này sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến sự nghiệp của con. Một mình với bầy súc vật chuyên chở, con sẽ có những cảm xúc lạ thường ngay cả những sợ hãi len lỏi vào tim. Những viễn ảnh tương lai, những giá trị cao quý bỗng biến đi để ta trở thành như đứa trẻ ao ước một nơi bình an một chốn yêu thương để trở về. Và chính những sự ta tìm ra như là một sự thay thế đã làm chấm dứt sự nghiệp của biết bao người ngay cả những người mà khả năng tiềm ẩn của nghệ thuật kinh doanh có thừa. Vả lại, con cũng không có ai để đùa vui hay an ủi những khi con thất bại. Có chăng là những người muốn con từ bỏ giấc mộng làm giàu mà thôi.”
- “Con sẽ ghi tâm khắc cốt những lời dạy dỗ cảnh tỉnh của cha.”
- “Thôi ta bắt đầu nhé! Hiện tại ta sẽ không khuyên con điều gì nữa. Con như cây vả xanh tươi trước mặt ta. Nhưng cây vả chưa thật là cây vả nếu nó không sinh hoa kết trái. Cũng thế sẽ không có ai gọi con là thương gia cho đến khi con tiếp cận với kiến thức và kinh nghiệm của một thương gia.”
- “Con bắt đầu vào nghề thế nào đây?”
- “Sáng mai con hãy tìm gặp Silvio tại đoàn xe vận tải hàng hoá. Hắn sẽ trao cho con một trong những chiếc áo choàng không đường may tốt nhất của ta. Loại áo này được đan bằng lông dê mà ngay cả những cơn mưa to nhất cũng không thấm nước qua được. Nó được nhuộm đỏ bằng rễ cây thiền thảo nên không phai màu. Gần nơi viền áo phía trong con sẽ thấy khâu một ngôi sao nhỏ. Đó là nhãn hiệu của Tola chuyên sản xuất áo choàng tốt nhất thế giới. Cạnh ngôi sao là nhãn hiệu của ta, một vòng tròn nằm trong hình vuông. Hai nhãn hiệu này được ưa chuộng và được tín nhiệm nhất và ta đã bán không biết bao nhiêu áo choàng như thế. Ta đã thương lượng với người Do Thái rằng ta biết họ bao lâu ta còn mặt hàng như thế. Nó được gọi là abeyah.
“Sau khi lấy áo choàng và lừa, con hãy trẩy đi làng Bethlehem, ngôi làng mà chúng ta đã băng qua trước khi đến đây. Chưa có một ai trong đoàn ta đặt chân đến đó cả. Họ bảo rằng chỉ phí thời gian vì dân làng nghèo quá. Nhưng nhiều năm trước đây ta đã từng bán hàng trăm áo choàng cho những dân chăn chiên ở đó. Con hãy ở đó cho đến khi bán xong áo.”
Hafid gật đầu, không che dấu được nỗi vui khấp khởi trong lòng.
- “Thế giá của chiếc áo choàng là bao nhiêu?”
- “Ta sẽ lấy con một phần mười phân bạc ghi trong sổ ta. Khi trở lại con giao lại cho ta một phần mười phân bạc. Giữ lại hết số lời cho con. Vì thế tự con định lượng giá cả. Con có thể đi đến phía chợ nằm ở cổng phía Nam của làng hay con đi đến từng nhà mà ta chắc là có khoảng trên ngàn hộ khẩu. Bán một áo choàng ở đó chắc không khó lắm. Con đồng ý với ta chứ?”
Hafid gật đầu, tâm tưởng hắn đã nghĩ đến ngày mai.
Pathros dịu dàng đặt tay trên vai chàng trẻ:
- “Ta sẽ không đặt con coi sóc đàn súc vật nữa cho đến khi con trở lại. Nếu con thấy rằng nghề này không thích hợp với con thì cũng đừng nên hổ thẹn làm gì, ta hiểu. Đừng bao giờ xấu hổ vì mình đã cố gắng mà thất bại bởi những kẻ không bao giờ thất bại là những kẻ không bao giờ dám thử làm một việc gì cả. Khi con trở lại ta sẽ hỏi kỹ hơn về kinh nghiệm của con. Rồi ra sẽ quyết định giúp con thế nào để giấc mơ của con thành sự thật.”
Hafid cúi đầu lùi ra khỏi lều nhưng ông già vẫn nói tiếp:
- “Này con, một châm ngôn con phải khắc cốt ghi tâm khi con lao vào nghề buôn bán này và nó sẽ giúp con vượt qua mọi trở ngại khó khăn. Những trở ngại khó khăn mà những người có nhiều hoài bão như con không thể tránh được.”
Hafid trả lời:
- “Vâng, con xin ghi nhớ lời cha dặn.”
“Thất bại sẽ không bao giờ đánh gục được con nếu sự quyết tâm thành công của con đủ mạnh”.
Pathros bước lại gần Hafid.
- “Con có hiểu cặn kẽ lời ta nói không?”
- “Vâng, con hiểu”.
- “Hãy lập lại cho ta nghe nào!”
“Thất bại sẽ không bao giờ đánh gục được con nếu sự quyết tâm thành công của con đủ mạnh”.
Chương 4
Hafid đặt nửa bánh mì đang ăn dở sang một bên trầm ngâm về số phận hẩm hiu của mình. Mai đã sang ngày thứ tư chàng ở làng Bethlehem rồi. Thế mà chiếc áo choàng chàng mang theo với bao hy vọng tin tưởng nay hãy còn nằm im trong giỏ trên lưng con lừa mà chàng cẩn thận cột vào chiếc cọc trong hang đá ngay sau quán trọ.
Tai chàng không nghe thấy những tiếng ồn ào của đám đông trong phòng ăn vì chàng mải cau có nhìn chòng chọc vào nửa cái bánh mì ăn dở. Những hoang mang nghi ngờ đã từng tấn công những người buôn từ thuở con người khởi nghề buôn bán hiện dần lên trong trí chàng:
“Tại sao người ta không chịu lắng nghe lời rao bán của mình? Làm cách nào chiếm được sự chú ý của người khác? Tại sao người ta đóng ập cửa lại khi mình chưa kịp nói gì? Tại sao người ta chán nản bỏ đi khi nghe mình rao bán? Chẳng lẽ làng này toàn người nghèo? Mình trả lời sau khi họ bảo họ thích chiếc áo nhưng không đủ tiền mua? Rồi bao người bảo mình ngày mai trở lại sẽ tính? Sao có người bán được có người lại không? Sao lại sợ hãi mỗi lần đến gần cửa nhà người ta và làm gì để thắng vượt sự sợ hãi này đây? Hay là giá mình bán cao hơn giá của những người khác?
Chàng lắc đầu ngao ngán trước sự thất bại của mình. Có lẽ chàng không hợp với nghề này, hay là trở về với nghề giữ lạc đà ngày ngày lãnh vài xu cho yên phận. Là người buôn thì quả thật chàng có thể may mắn nếu trở về với đoàn buôn với lợi nhuận mang theo. Pathros gọi chàng là gì nhỉ? Chàng lính trẻ? Chàng ước gì giờ này đang được ở bên đàn súc vật.
Rồi chàng nhớ đến Lish và Calneh, người cha nghiêm khắc của nàng. Bao nỗi nghi ngờ chợt biến mất. Để dành tiền chàng lại đành phải ngủ trên đồi tối nay, và sáng mai nhất định phải bán xong một chiếc áo. Hơn nữa, chàng sẽ trổ tài hùng biện để bán được giá cao. Sáng mai phải dậy sớm ngay sau khi mặt trời lên và chiếm cho được chỗ tốt nhất nơi cổng làng. Chàng sẽ lanh lẹ chào hàng hết những ai đi qua, rồi chẳng mấy chốc chàng sẽ trở lại đồi Olives với bạc rủng rỉnh trong túi.
Với tay lấy chiếc bánh ăn dở và trong khi nhai bánh chàng nghĩ đến ông chủ của mình. Pathros hẳn sẽ rất hãnh diện vì chàng đã không trở về tay không. Thực ra bốn ngày mới bán xong một chiếc áo thì kể hơi lâu. Nhưng nếu chàng có thể bán chiếc áo trong vòng bốn ngày thì chàng cũng có thể học từ Pathros cách bán nó trong ba ngày rồi hai ngày. Chả mấy chốc chàng sẽ thành thạo và có thể bán nhiều cái trong vòng vài giờ! Rồi chàng sẽ trở thành người buôn bán nổi tiếng.
Đứng lên bỏ nhà trọ ồn ào sau lưng, chàng bước về hang đá nơi con lừa được cột ở đó. Khí lạnh làm những ngọn cỏ cứng lại trên phủ một lớp sương mỏng đóng băng đang vỡ dòn dưới gót giầy của chàng. Hafid bỏ ý định ngủ trên đồi đêm nay. Chàng sẽ nghỉ lại trong hang với con lừa của chàng.
Ngày mai chàng tự nhủ sẽ phải khá hơn mặc dù bây giờ thì chàng hiểu tại sao không một con buôn nào muốn ghé qua làng này. Họ bảo chả bao giờ bán được cái gì ở làng này cả. Mấy ngày nay mỗi lần nghe ai khước từ, lời nói này của họ lại vang lên trong đầu chàng. Nhưng Pathros đã chẳng từng bán hàng trăm áo choàng ở đây nhiều năm trước đây đó sao? Thời gian đã đổi thay, có thể. Vả lại, dầu sao Pathros cũng là tay lái buôn cừ khôi.
Một tia sáng lập loè từ hang chiếu ra khiến chàng vội vàng nhanh chân vì sợ trộm vào cuỗm mất chiếc áo của chàng. Lao nhanh vào cửa hang đá vôi, chàng như sẵn sàng quật ngã bất cứ tên trộm nào để dành lại bằng được chiếc áo của chàng. Nhưng sự căng thẳng đột nhiên biến mất khi chàng thấy cảnh tượng đang diễn ra trước mắt chàng.
Ánh sáng vàng vọt yếu đuối chiếu từ ngọn nến cắm vào chỗ nút trên vách hang hắt trên người đàn ông có râu và nàng thiếu nữ trẻ đang co ro sát bên nhau. Ngay dưới chân họ một hài nhi mới sinh nằm mơ màng ngủ trong hộc đá thường dùng làm máng ăn cho súc vật. Hafid chưa từng thấy trẻ sơ sinh bao giờ. Chàng phỏng vậy vì thấy da mặt của hài nhi còn nhăn nhúm đỏ hỏn. Để che cái lạnh buốt giá của đêm đông, hai người lấy vạt áo cuốn tròn đứa trẻ chỉ chừa cái đầu tẻo teo.
Người đàn ông hướng về phía chàng khẽ gật đầu trong khi thiếu nữ cúi mặt xuống gần đứa trẻ. Hoàn toàn im lặng! Chàng chợt thấy thiếu nữ rùng mình dưới khí lạnh ẩm thấp trong hang. Hafid lại quay nhìn đứa trẻ. Chàng chăm chú ngắm đứa trẻ và mê hoặc bởi chiếc miệng nhỏ xíu chúm chím đang như mỉm cười. Một cảm giác lạ thường chiếm trọn hồn chàng. Chàng nhớ Lisha. Thiếu nữ lại rùng mình vì cơn lạnh lôi chàng ra khỏi phút mơ mộng.
Sau một thoáng đau đớn dằn vặt do dự chàng lái buôn tương lai bước về phía con lừa của mình. Chàng cẩn thận cởi nút dây mở túi lôi ra chiếc áo choàng. Trải áo ra chàng đưa hai tay xoa xoa lớp vải mịn màng. Màu vải nhuộm đỏ sáng lên dưới ánh nến làm chàng thấy rõ nhãn hiệu của Tola và Pathros nằm ở mặt trong lớp vải. Một vòng tròn nằm trong hình vuông và ngôi sao nhỏ bên cạnh. Tay chàng mỏi nhừ vì cầm chiếc áo này rao bán mấy ngày nay đến nỗi chàng như thuộc lòng từng mũi đan, từng sớ vải của nó. Đây quả là chiếc áo quý nếu cẩn thận người ta có thể dùng nó cả đời.
Hafid nhắm mắt thở dài. Đoạn chàng bước nhanh lại gia đình lạ kia. Quỳ trên đám rơm cạnh hài nhi, chàng gỡ nhẹ chiếc áo cũ mòn của người đàn ông và thiếu nữ ra khỏi chiếc máng. Hai người kinh ngạc không kịp phản ứng gì trước hành động táo bạo của chàng. Rồi chàng lấy chiếc áo choàng mới nhẹ nhàng quấn chung quanh hài nhi.
Khi dẫn lừa ra khỏi hang chàng cảm thấy nụ hôn của người thiếu nữ còn ướt trên má chàng. Ngay trên đầu chàng, trên bầu trời một ngôi sao sáng bỗng xuất hiện. Đời chàng chưa từng thấy ngôi sao nào sáng như thế. Chàng ngước lên nhìn sao cho đến khi đôi mắt nhoà đi trong lệ. Lững thững chàng dắt lừa qua con đường mòn nhỏ dẫn ra đường cái hướng về phía Jerusalem, nơi đoàn thương gia đang đóng trại nghỉ trên sườn núi.
Chương 5
Hafid cho lừa đi chầm chậm, đầu chàng cúi xuống nên không nhận ra ngôi sao vẫn còn đang chiếu sáng soi con đường trước mặt chàng. Sao chàng lại hành động ngu xuẩn đến thế? Chàng đâu có biết họ là ai? Sao không thử bán chiếc áo cho họ nhỉ? Bây giờ phải nói thế nào với Pathros đây? Rồi cả bọn lái buôn nữa chứ? Họ sẽ cười lăn ra khi biết chàng đã cho chiếc áo mà chàng đã phải ký sổ nợ tiền? Mà lại cho đứa trẻ trong hang đá. Chàng vận dụng trí óc cố dựng chuyện để đối với Pathros. Có lẽ chàng sẽ bảo chiếc áo bị đánh cắp khi chàng đang ngồi ăn trong quán trọ. Pathros tin được chuyện như thế không? Trong vùng đầy dân thảo khấu, ai cũng biết. Nhưng liệu Pathros không cho chàng là tên bất cẩn sao?
Không bao lâu chàng đã đến con đường dẫn qua vườn Gethsemane. Nhẩy khỏi lưng lừa, chàng mệt nhọc dẫn lừa bước về chỗ đoàn buôn đóng trại. Ánh sáng từ ngôi sao làm cả vùng sáng như ban ngày và sự đối chất chàng đã tiên liệu ụp đến khi chàng thấy bóng Pathros đang đứng ngoài lều ngước mắt nhìn chòng chọc lên bầu trời. Hafid dừng lại đứng im bất động, nhưng Pathros vẫn nhận ra chàng ngay.
Với giọng nói hoảng hốt sợ hãi, Pathros vừa tiến gần chàng vừa hỏi:
- “Con về thẳng từ Bethlehem đấy chứ?”
- “Vâng, thưa cha”
- “Con không biết có ngôi sao theo con à?”
- “Không, con không để ý”
- “Không để ý? Ta không rời chỗ này gần hai tiếng đồng hồ rồi từ lúc ta thấy ngôi sao lạ xuất hiện trên vùng Bethlehem. Đời ta chưa từng thấy ngôi sao nào nhiều màu sắc và sáng đến thế. Và khi ta ngắm thì nó bắt đầu di động và tiến về hướng đóng trại của đoàn buôn ta. Bây giờ nó như đang đứng ngay trên đầu con và thần thánh giúp, nó không di động nữa”
Pathros tiến gần lại chàng trai và nhìn kỹ mặt chàng, đoạn ông hỏi:
- “Con có tham dự vào biến cố lạ thường nào ở Bethlehem không?”
- “Thưa cha, không”
Ông già cau mày như thể đang suy nghĩ lung lắm.
- “Ta chưa từng biết một đêm nào hay một kinh nghiệm nào như thế này bao giờ cả”
Hafid ngần ngượng:
- “Con cũng không bao giờ quên đêm nay, thưa cha”
- “Ra thế! Như vậy nhất định phải có chuyện gì xảy ra trong tối nay. Nếu không con không trở về khuya như vậy?”
Hafid lặng thinh khi ông già đưa tay thọc vào túi vải vẫn còn vắt trên lưng lừa.
- “Rỗng không! Cuối cùng con đã thành công. Hãy vào lều và kể cho ta nghe kinh nghiệm của con nhé. Bởi thần thánh đã biến đêm nay thành ban ngày làm ta không ngủ được và chuyện con kể may ra sẽ cho ta manh mối để hiểu tại sao ngôi sao lạ lại theo người chăn giữ súc vật như con.”
Pathros nằm dựa trên chiếc giường nhỏ trong lều, ông nhắm nghiền mắt lắng nghe câu chuyện dài của Hafid về những sự từ chối, cự tuyệt và nguyền rủa nhục mạ mà Hafid đã trải qua khi chàng ở làng Bethlehem. Thỉnh thoảng ông lại gật gù chẳng hạn như khi ông nghe Hafid kể lại chuyện chàng bị ném ra hỏi tiệm bán đồ gốm như thế nào. Ông bật cười khi nghe chàng bị tên lính La Mã ném trả áo vào mặt khi chàng nhất định không chịu bớt giá xuống dù nửa xu.
Cuối cùng, giọng Hafid khàn đục như bị tắc nghẽn khi chàng kể lại chuyện những hoang mang hồ nghi tự vấn bủa vây tâm trí chàng cả chiều tối hôm ấy. Pathros ngắt lời chàng.
- “Hafid, hãy cố nhớ và kể lại hết cho ta nghe mọi hồ nghi tự vấn trải qua trong trí con lúc con ngồi tự thương cho phận mình trong quán trọ.”
Sau khi Hafid thuật lại mọi việc mà chàng có thể nhớ được, ông già hỏi chàng:
- “Nào kể cha nghe chuyện gì làm con vượt qua mọi hồ nghi hoang mang và cuối cùng quyết tâm bán được chiếc áo ấy vậy?”
Hafid nghĩ một lúc rồi trả lời.
- “Con nghĩ đến con gái của Calneh. Ngay cả khi ngồi trong cái quán trọ tồi tệ ấy, con biết rằng con sẽ không bao giờ được gặp lại mặt Lisha nếu con bỏ cuộc.”
Rồi giọng chàng như vỡ oà ra.
- “Nhưng rốt cuộc con đã thất hẹn với nàng!”
- “Thất hẹn! Ta không hiểu. Con đâu đưa áo về!”
Với giọng nói thì thầm đến nỗi Pathros phải cúi gần mới nghe được. Hafid kể lại đầu đuôi mọi sự việc bất ngờ xảy ra trong hang đá, về hài nhi, và về việc chàng đã cho chiếc áo choàng thế nào. Trong khi Hafid nói, Pathros thỉnh thoảng liếc nhìn ngôi sao sáng qua chỗ trống trên đỉnh lều. Nó vẫn chiếu sáng khắp vùng cắm trại của đoàn buôn của ông. Rồi nụ cười chợt hình thành làm thư giãn gương mặt bối rối khó hiểu của ông và ông đã không nhận ra Hafid đã ngưng kể và chàng đang bật khóc nấc lên.
Chẳng bao lâu tiếng khóc thổn thức lắng xuống và trong lều ngập tràn im lặng. Hafid không dám nhìn vào mặt cha nuôi mình. Chàng đã thất bại và điều đó chứng tỏ rằng chàng không có tài cán làm bất cứ một chuyện gì khác ngoài chuyện chăm sóc đàn súc vật cho cha nuôi mình. Chàng cố chống lại sự thúc đẩy đứng vụt lên và biến khỏi chiếc lều này. Nhưng chàng cảm thấy bàn tay cha đặt trên vai mình. Mắt chàng ngước lên nhìn vào mặt ông.
- “Này con, thế là chuyến này đã không mang lại lợi nhuận gì cho con cả.”
- “Vâng, thưa cha”
- “Nhưng ta thì có. Chính ngôi sao theo con đã chữa ta khỏi sự mù quáng mà bao nhiêu năm nay ta không dám nhìn nhận. Ta sẽ giải thích điều này cho con khi đoàn buôn ta trở về Palmyra. Bây giờ ta xin con một điều.”
- “Điều gì, thưa cha?”
- “Đoàn buôn của ta sẽ bắt đầu trở lại đây vào ngày mai trước khi hoàng hôn và đoàn súc vật của họ cần sự chăm sóc. Tạm thời lúc này con có muốn trở lại công việc là giúp ta chăm sóc cho chúng không?”
Với vẻ nhẫn nhục cam chịu, Hafid đứng lên rồi cúi xuống trước mặt cha nuôi mình.
- “Cha muốn con làm bất cứ điều gì con sẽ làm... và con... con xin lỗi đã làm cha thất vọng”
- “Thôi được rồi. Con hãy đi và chuẩn bị cho đoàn buôn trở về; rồi ta sẽ gặp con khi chúng ta trở lại Palmyra”
Khi Hafid bước ra khỏi cửa lều, ánh sáng chói lọi của ngôi sao lạ làm chàng loá mắt. Chàng đưa tay dụi mắt thì nghe tiếng Pathros gọi từ trong lều vọng ra.
Chàng vội vã quay lại và bước vào trong lều đợi cha nói. Pathros chỉ tay vào chàng và nói:
- “Chúc con ngủ ngon vì con đã không thất bại”
Ngôi sao lạ trên trời vẫn đứng yên đấy qua suốt đêm.
Chương 6
Một buổi sáng, sau gần hai tuần đoàn buôn trở lại đại bản doanh ở Palmyra, Hafid thức dậy chui ra khỏi chiếc nệm rơm trong chuồng ngựa rồi vội vã đến gặp Pathros.
Bước nhanh vào buồng ngủ của Pathros chàng đứng tần ngần bên cạnh chiếc giường đồ sộ làm thân hình Pathros trông bé hẳn đi. Pathros mệt mỏi mở đôi mắt rồi gắng sức chui ra khỏi đống chăn chiếu cho đến khi ông ngồi thẳng lên. Gương mặt ông hốc hác, trên mu bàn tay những đường gân nổi cộm lên. Hafid không tin được đây là cha nuôi của mình, người mà chàng gặp cách đây 12 ngày.
Pathros lùi xuống cúi giường trong khi Hafid rón rén ngồi bên cạnh mép giường chờ đợi cha nói. Khi Pathros nói, chàng nhận ra âm lượng và giọng nói của cha mình cũng đổi khác.
- “Hỡi con, con đã có nhiều ngày để cân nhắc những hoài bão, những ước muốn của con. Con vẫn giữ ý định muốn trở nên người buôn nổi tiếng chứ?”
- “Vâng, thưa cha.”
Pathros gật đầu.
- “Vậy, cứ thế. Ta dự định dành thời gian này để gần gũi con nhiều hơn. Nhưng như con thấy đó, đã có chương trình khác dành cho ta rồi. Mặc dù ta luôn coi mình là tay buôn cừ khôi nhưng ta không thể thuyết phục cái chết rời xa cánh cửa đời ta được. Nó rình rập ta bao nhiêu ngày rồi như con chó đói đứng rình trước cửa bếp. Cũng giống như con chó, nó biết có ngày cánh cửa sẽ mở ngõ không người canh...”
Cơn ho ngắt lời ông, còn Hafid thì ngồi bất động nhìn cha mình đang cố thở lấy hơi. Đợi cơn ho dịu xuống, Pathros gượng cười yếu ớt và nói:
- “Thời giờ bên nhau chẳng còn bao nhiêu nữa, vậy ta hãy bắt đầu nhé. Trước tiên, con hãy lôi chiếc hòm bằng gỗ tuyết tùng trong gầm giường ra đây.”
Hafid quỳ xuống thò tay lôi chiếc rương nhỏ chung quanh quấn bằng những cuộn da ra. Rồi chàng đặt nó trên giường trước đôi chân của Pathros. Ông già tằng hắng thông giọng rồi nói tiếp:
- “Nhiều năm trước đây, thuở còn hàn vi ta không có một danh phận gì ngay cả như kẻ coi giữ lạc đà, ta tình cờ có dịp cứu mạng một du khách từ phương Đông đến khỏi tay bách hại của hai tên cướp. Thế là ông khăng khăng đòi trả ơn cứu mạng mặc dù ta không đòi hỏi gì. Bởi lẽ lúc ấy ta không có gia đình lại không cửa không nhà nên ông đã yêu cầu ta cùng ông trở về nhà ông và từ đấy coi ta như người trong gia đình.
“Một ngày kia sau khi đã thích nghi với đời sống mới, ông ta mới giới thiệu chiếc rương này cho ta. Trong rương có mười cuộn da đã được đánh số. Cuộn đầu chứa đựng bí mật về cách học hành. Những cuộn khác chép lại những bí quyết và những nguyên tắc cần thiết để thành công lớn trong nghệ thuật kinh doanh thương mại. Thế là cả năm sau đó ngày ngày ta được chỉ dạy những sự khôn ngoan được ghi chép trong những cuộn da này và nhờ bí quyết của thuật học hỏi trong cuộn thứ nhất mà cuối cùng ta đã nhớ nằm lòng từng chữ, từng câu trong những cuộn đó, cho đến khi chúng trở thành một phần trong sự suy nghĩ và cuộc sống của ta. Chúng trở thành tập quán trong ta.
“Sau cùng ông giao cho ta cả mười cuộn da này với lá thư được niêm phong cẩn thận và một túi nhỏ đựng 50 nén vàng. Ta không được phép mở lá thư cho đến khi nào ta đi khuất thật xa khỏi nhà cha nuôi. Sau khi chào tạm biệt gia đình cha nuôi, ta đi cho đến con đường chính dẫn đến Palmyra rồi mới mở thư. Trong thư yêu cầu ta dùng 50 nén vàng rồi áp dụng những điều ta đã học mà gầy dựng cuộc đời mới. Trong thư còn ra lệnh cho ta phải luôn luôn chia một nửa số tiền lời cho những người kém may mắn, nghèo đói. Tuy nhiên, những cuộn da thì ta không được phép trao cho ai hoặc chia sẻ những bí mật của nó cho bất cứ ai cho đến khi nhờ một vài dấu hiệu đặc biệt mà ta có thể nhận ra người thừa kế chiếc rương này mà trao cho người đó.”
Hafid lắc đầu:
- “Thưa cha, con không hiểu cha muốn nói gì.”
- “Rồi ta sẽ giải thích. Trong nhiều năm qua ta đã để mắt lưu tâm tìm kiếm người nào có một dấu hiệu đặc biệt mà trao chiếc rương này. Và trong khi chờ đợi ta áp dụng những gì học được từ những tài liệu này và chẳng bao lâu ta đã tích luỹ một tài sản khổng lồ. Đã có lúc ta nghĩ rằng có lẽ đến chết ta cũng chẳng tìm được người nào với những điều kiện như thế cho đến khi con trở về từ Bethlehem. Ta đã ngờ ngợ con là người được chọn để nhận những cuộn da này khi ta thấy ngôi sao sáng xuất hiện trên trời theo con về đây. Ta vận dụng tim óc cố gắng tìm hiểu ý nghĩa của biến cố này nhưng cuối cùng ta đành thôi không dám thách đố việc làm của thần thánh nữa. Thế rồi khi con kể chuyện con cho chiếc áo mà nó rất quan trọng đối với con thì tim ta không còn do dự nghi ngờ gì nữa. Con đúng là người được chọn để nhận chiếc rương này và thế là cuộc tìm kiếm của ta cuối cùng cũng hoàn tất. Lạ thay, ngay khi ta biết điều đó thì sức khoẻ năng lực của ta bỗng cạn dần đi. Bây giờ ta biết ngày chết của ta đã cận kề nhưng sự tìm kiếm của ta cũng đã trọn. Vì thế, ta có thể an bình ra đi.”
Giọng nói của ông yếu hẳn đi nhưng ông gắng gượng nắm hai bàn tay gầy guộc lại với nhau rồi ngả người về phía Hafid và nói:
- “Hãy lắng nghe cẩn thận, hỡi con, vì ta không còn sức mà lập lại những gì mà ta nói với con đâu.”
Đôi mắt của Hafid bắt đầu ngấn lệ và chàng tựa người gần về phía ông già. Pathros nắm lấy tay chàng cố hít một hơi dài và nói:
- “Bây giờ ta giao cho con chiếc rương này và những gì quý trọng trong đó. Nhưng trước hết có một số điều kiện mà con phải bằng lòng chấp thuận. Trong rương có một túi đựng 100 nén vàng. Với số vàng này con có thể sống và mua một số thảm để bắt đầu sự nghiệp buôn bán. Dĩ nhiên ta có thể cho con một đời sống sung túc giàu sang nhưng như thế chẳng lợi ích gì cho con. Tốt hơn là con nên tự mình trở thành một thương gia lừng danh nhất thế giới như hoài bão mơ ước của con. Ta không quên mục đích của con đâu, con ạ!
“Hãy lập tức rời bỏ thành phố này mà đến Damascus. Ở đó con sẽ có vô số cơ hội để áp dụng những gì con học được từ trong những cuộn da này. Sau khi đến nơi trọ bình an thì con chỉ được mở cuộn đánh dấu số I ra mà thôi. Hãy đọc đi đọc lại cho đến khi con hiểu tận tường phương pháp bí mật trong đó bởi lẽ con phải dùng nó để học những nguyên tắc dẫn đến thành công trong nghệ thuật thương mại trong những cuộn da còn lại. Vừa học con vừa bán những tấm thảm mà con đã mua; và nếu con biết phối hợp những gì con học với những kinh nghiệm con thu được rồi tiếp tục học từng cuộn da kế tiếp như đã được chỉ dẫn thì chắc chắn việc buôn bán của con sẽ ngày càng phát triển. Điều kiện thứ nhất của ta là con phải thề rằng con sẽ theo những lời chỉ dẫn trong cuộn da đánh số I. Con đồng ý chứ?”
- “Thưa cha, con đồng ý”
- “Tốt, tốt..., và khi con ứng dụng những nguyên tắc này vào nghề buôn bán thì chắc chắn càng ngày con càng trở nên giàu có. Và đây là điều kiện thứ hai là con phải luôn luôn trích một nửa số tiền lời đem phân chia cho những người kém may mắn hơn con. Không vì bất cứ lý do gì mà con trái lệnh này. Con đồng ý chứ?”
- “Thưa cha, con đồng ý”
Và đây là điều kiện quan trọng nhất. Con không được phép chia sẻ những bí quyết ghi lại trong những cuộn da này cho bất cứ ai. Một ngày nào đó sẽ có người đến tìm con với một dấu hiệu đặc biệt nào đó, giống như ngôi sao lạ và hành động vị tha của con đã là dấu hiệu giúp ta nhận ra con là người được tuyển chọn. Khi điều này xảy ra con sẽ nhận ra dấu chỉ đặc biệt đó ngay cho dẫu chính người đó thì lại hoàn toàn không biết mình là người được tuyển chọn. Khi tim con bảo con là người con chọn là đúng thì con hãy trao lại cho người đó chiếc rương này cùng với những điều kiện mà con đã hứa với ta hôm nay. Nhớ không được thêm bất cứ điều kiện nào khác. Trong thư mà ta nhận được đó có nói rằng người thứ ba nhận được những cuộn da này có thể chia sẻ những bí mật trong những cuộn da này cho toàn thế giới nếu người đó muốn như vậy. Vậy con hứa sẽ tuân hành điều kiện thứ ba này chứ?”
- “Con hứa.”
Pathros thở phào nhẹ nhõm như thể có người cất tảng đá ngàn cân ra khỏi ngực ông. Ông mỉm cười yếu ớt ôm mặt của Hafid vào hai lòng bàn tay gầy guộc của mình.
- “Hãy lấy rương và kíp lên đường. Ta sẽ không còn gặp lại con nữa. Hãy đi với tình yêu và sự chúc lành của ta. Ta ước mong Lisha sẽ cùng con chia sẻ hạnh phúc trong sự giàu có và may mắn của con.”
Chả còn giữ kẽ được nữa, Hafid để những hàng nước mắt thi nhau lăn trên hai gò má khi chàng đưa tay nhận chiếc rương rồi lặng lẽ bước ra. Ra khỏi phòng chàng dừng lại quay vào nói với cha nuôi.
- “Thất bại sẽ không bao giờ đánh gục con nếu sự quyết tâm thành công của con đủ mạnh”
Ông già mỉm cười và gật đầu. Ông khẽ vẫy tay tạm biệt chàng.
Chương 7
Hafid cỡi lừa đi qua cửa Đông tiến vào thành Damascus. Chàng cho lừa đi dọc theo đường Straight, lòng ngập bao nỗi bối rối hoang mang. Những tiếng ồn ào la ó từ những cửa hàng tạp hoá cũng không giúp chàng trấn át nỗi sợ hãi lo âu. Vào thành với đoàn thương gia đông đảo quyền uy như của Pathros là một chuyện. Đàng này chàng một mình đơn thương độc mã vào thành thì lại là một chuyện khác. Hàng loạt con buôn chạy đến bên chàng với hàng hoá trên tay. Ai cũng cố la hét để át tiếng của những con buôn khác. Chàng đi qua những cửa tiệm chất đầy hàng hoá nào là hàng đồng đúc, bạc đúc, yên cương ngựa cho đến hàng dệt, rồi đồ mộc. Dường như mỗi bước chàng đi chàng đều chạm trán những người bán hàng rong luôn miệng tả oán than van nghe thật thảm thiết.
Trước mặt chàng ngọn núi Hermon nằm sừng sững bên kia phía Tây của tường thành. Dù rằng trời sang hè nhưng trên ngọn núi còn phủ một màu trắng đang nhìn xuống sự náo nhiệt ồn ào của khu chợ với sự nhẫn nhục chịu đựng. Hafid bỏ đường chính rẽ vào một đường nhỏ tìm quán trọ. Chàng tìm được một quán trọ không khó khăn mấy, quán trọ tên Moscha và chàng vào. Phòng ốc khá sạch sẽ. Chàng ứng tiền trước cả tháng nên đã chiếm cảm tình và lòng tin của Antonine, chủ quán trọ. Chàng đem lừa cột vào chuồng phía sau nhà trọ, không quên tắm nước sông Barada trước khi trở lại phòng trọ.
Vào phòng, chàng đặt chiếc rương ngay chân giường rồi mở cuộn da bao quanh hộp ra. Mở nắp rương, chàng thấy những cuộn da được xếp gọn trong đó. Sau đó chàng thò tay chạm vào cuộn da. Nhưng chàng vội rụt tay lại như thể chạm vào một vật còn sống. Chàng đứng lên đi về phía có chiếc cửa sổ mắt cáo. Từ đó chàng có thể nghe những tiếng vọng lại từ khu chợ ồn ào náo nhiệt cách xa cả nửa dặm. Sự sợ hãi hoang mang lại xâm chiếm hồn chàng khi chàng quay về hướng có tiếng nói cứ như nghẹn lại. Sự tự tin của chàng cũng tan nhanh. Mắt nhắm lại chàng tựa đầu vào tường và hét to lên, “Sao ta khùng thế! Một thằng chăn giữ súc vật mà lại mơ ước trở nên một tay buôn lừng danh trong khi không đủ can đảm đi vào qua các quầy bán hàng rong. Chính mắt ta đã chẳng chứng kiến hàng trăm con buôn mà tài năng của họ đều vượt xa mình. Ai cũng dũng cảm, hăng say và nhất là kiên gan bền tâm. Sao ta lại ngu xuẩn tự phụ rằng mình có thể cạnh tranh và vượt qua họ. Pathros, cha ơi! Con sợ lại làm cha thất vọng nữa thôi.”
Chàng nằm xuống giường mệt mỏi sau mấy ngày đường. Chàng khóc nấc lên rồi chìm vào giấc ngủ lúc nào không hay.
Khi tỉnh giấc trời đã sáng. Tai chàng vẳng nghe tiếng chim hót ríu rít. Chàng ngồi dậy kinh ngạc nhận ra một chú sẻ con đang đậu trên chiếc rương. Chàng chạy lại bên cửa sổ. Ngoài kia hàng ngàn chim sẻ tụ nhau trên những cây vả và sung dâu thi nhau hót líu lo đón bình minh. Có vài con bay lại đậu bên khung cửa sổ nhưng chúng sợ hãi bay vọt đi mỗi lần chàng khẽ đưa tay ra. Chàng quay lại nhìn chiếc rương. Chú sẻ con ngơ ngác nghểnh đầu nhìn về phía chàng.
Hafid chậm rãi tiến lại gần chiếc rương, khẽ đưa tay ra. Chú chim nhảy thót vào lòng bàn tay chàng. “Hàng ngàn đồng loại của ngươi đang ngoài kia sợ hãi chỉ có ngươi can đảm chui cửa sổ vào đây.”
Chú sẻ mổ nhẹ vào da tay chàng khi chàng đi về phía bàn trên có túi lương thực của chàng. Chàng lấy bánh bẻ vụn ra cùng với vài miếng cheese rồi để ngay trước mặt chú sẻ con.
Một ý nghĩ thoáng qua óc khi Hafid quay trở lại phía cửa sổ. Chàng đưa tay sờ vào những mắt cáo của cửa sổ. Lưới mắt cáo thật nhỏ như thể không một con chim nào có thể lọt qua được. Tai chàng như nghe thấy lời thì thầm của Pathros và chàng lập lại. “Thất bại sẽ không bao giờ đánh gục được con nếu sự quyết tâm thành công của con đủ mạnh.”
Chàng trở lại chiếc rương đưa tay lôi ra một cuộn da cũ mòn hơn những cuộn da khác. Chàng mở cuộn da ra. Mọi sự sợ hãi biến mất. Chàng quay lại nhìn chú sẻ con nhưng chú cũng đã bay đi từ lúc nào. Chỉ còn những mảnh bánh vụn vương vãi trên bàn nhắc chàng sự thăm viếng của chú sẻ con can đảm. Hafid liếc nhìn cuộn da. Trên đầu cuộn da có ghi: “Cuộn I”. Chàng bắt đầu đọc...
Chương 8
Cuộn 1
HÔM NAY TA PHẢI LÀM LẠI CUỘC ĐỜI
Hôm nay ta phải lột bỏ lớp da cũ đã bao lâu đau đớn bởi những bầm dập của thất bại và thương tích của sự tầm thường.
Hôm nay ta tái sinh và nơi sinh là vườn nho dâng trái ngọt cho đời.
Hôm nay ta ngắt trái khôn ngoan từ những cành xum xuê cao vút trong vườn nho, được trồng bởi những người khôn ngoan nhất trong nghề qua bao đời truyền lại.
Hôm nay ta sẽ nhấm nháp hương vị của những chùm nho mọng chín và quả thực sẽ nuốt trôi hạt thành công ẩn tàng trong mỗi trái nho và rồi đời sống mới sẽ nảy chồi trong ta.
Sự nghiệp mà ta chọn đầy rẫy những cơ hội nhưng cũng không thiếu những đau khổ thất vọng và xác chết của những người thất bại bỏ cuộc, chồng chất lên nhau, đổ bóng trên những kim tự tháp cao nhất của thế giới.
Nhưng ta sẽ không thất bại như họ vì trong tay ta nay đã có những bản đồ và chúng sẽ dẫn ta vượt qua những con sông nguy hiểm, gian nan tiến sang những bến bờ mà hôm qua chỉ là trong mơ.
Thất bại không còn là giá phải trả cho sự tranh đấu của ta nữa. Cũng như thiên nhiên không dự bị cho thân xác ta chịu đựng đớn đau thế nào thì nó cũng chẳng chuẩn bị cho ta chịu đau khổ của sự thất bại như vậy. Thất bại, như đau đớn, sẽ xa lạ với ta. Trong quá khứ ta đã chấp nhận nó như chấp nhận đau đớn. Nhưng bây giờ ta chối từ nó và ta chuẩn bị đón nhận sự khôn ngoan và nguyên tắc, và chúng sẽ dẫn ta ra khỏi bóng tối tiến vào ánh sáng của sự giàu có, quyền quý và hạnh phúc vượt xa khỏi những giấc mơ cuồng vọng của ta cho đến khi ngay cả táo vàng của vườn Hesperides cũng không hơn gì một phần thưởng xứng đáng của ta mà thôi.
Thời gian là thầy dạy mọi sự cho những ai sống vĩnh cửu nhưng ta nào có sự xa xỉ của sự vĩnh hằng. Nhưng với thời gian mà đời sống ban cho, ta vẫn phải thực tập kiên nhẫn bởi những vận hành của thiên nhiên chẳng bao giờ vội vã. Để có cây olive, vua thảo mộc, phải cần trăm năm. Cây hành sẽ già nua trong chín tuần. Ta đã sống như giống hành. Đời sống ấy không làm ta hài lòng. Bây giờ ta muốn trở thành cây olive vĩ đại nhất, thực ra là trở thành người thương gia vĩ đại nhất.
Ta hoàn thành công việc này bằng cách nào đây? Bởi ta không có kiến thức cũng chẳng có kinh nghiệm để đạt được sự vĩ đại cao cả, và ta đã chẳng từng vấp ngã trong sự ngu dốt tối tăm và rơi vào vũng lầy của sự tự thương hại than thân trách phận đó sao. Câu trả lời thật đơn giản. Ta sẽ bắt đầu cuộc hành trình không để vướng vất bởi những kiến thức vô dụng hay tật nguyền bởi những kinh nghiệm vô nghĩa. Thiên nhiên đã cung ứng cho ta những kiến thức và bản năng vượt xa khỏi loài cầm thú trong rừng và giá trị của những kinh nghiệm thì lại được đánh giá quá cao, thường là bởi những lão ông gật gù thật khôn ngoan nhưng ăn nói lại khật khùng ngớ ngẩn.
Thực ra kinh nghiệm dạy ta một cách kỹ lưỡng hoàn toàn nhưng khổ nỗi dòng chỉ dẫn của nó bị giảm đi với thời gian cần thiết để chiếm được sự khôn ngoan của nó. Cuối cùng thấy nó lãng phí ở những xác chết. Hơn nữa, kinh nghiệm có khác chi thời trang, một hành động hôm nay được coi là thành công thực tiễn thì ngày mai đã ra đi vô dụng và không thực hiện được.
Chỉ có nguyên tắc mà ta hiện có trong tay là trường tồn bởi những luật lệ chứa đựng trong những dòng chữ viết trên những cuộn da này sẽ hướng ta đến sự vĩ đại cao cả. Điều nó dạy ta là ngăn ngừa thất bại nhiều hơn là tìm kiếm thành công vì thành công là gì nếu chẳng phải là tình trạng của tâm trí? Kiếm thử hai người khôn ngoan trong hàng ngàn người khôn ngoan xem họ có chung một định nghĩa về thành công không? Nhưng thất bại thì chỉ có một định nghĩa. Thất bại là sự bất lực thiếu khả năng để đạt được mục đích của đời mình, cho dẫu mục đích đó là gì chăng nữa. Chỉ có một sự khác biệt duy nhất giữa người thành công và người thất bại hệ tại nơi thói quen tập quán của họ. Thói quen tốt là chìa khóa dẫn đến thành công. Trong khi thói quen xấu mở đường đến thất bại. Vì vậy, luật đầu tiên trước mọi luật khác mà ta phải tuân thủ, đó là ta phải tôi luyện những thói quen tốt và trở nên nô lệ cho chúng.
Là đứa trẻ ta làm nô lệ cho những thôi thúc bốc đồng, nhưng bây giờ ta là người lớn, ta lại trở thành nô lệ cho những thói quen. Chính những thói quen tích tụ lại trong bao năm qua đã trói chặt ý chí tự do của ta, và những hành động trong quá khứ này đã vạch ra con đường đe dọa một tương lai tù túng của ta rồi. Hành động của ta bị khống chế bởi lòng thèm khát, xúc cảm, thành kiến, tham lam, tình yêu, sợ hãi, hoàn cảnh, thói quen, mà tệ hại nhất trong những bạo chúa này là thói quen. Vì thế, nếu phải làm nô lệ cho thói quen, ta xin làm nô lệ cho những nô lệ tốt. Ta phải hủy đi nhưng thói xấu và chuẩn bị luống cày cho những hạt giống tốt.
Ta phải rèn luyện những thói quen tốt và trở nên nô lệ cho chúng.
Ta phải làm sao đây để hoàn thành ngón nghề khó khăn này? Qua những cuộn da này nó sẽ được hoàn thành bởi những cuộn này chứa đựng những nguyên tắc mà nhờ đó ta sẽ diệt trừ thói quen xấu và thay vào đó bằng thói quen tốt và nó sẽ dẫn ta tiến gần đến thành công. Một trong những luật tự nhiên là thói quen chỉ được thay thế bằng một thói quen khác. Vì thế, để những lời khôn ngoan này ứng nghiệm kết quả, ta phải tự kỷ đời ta để đạt được thói quen tốt đầu tiên đó là:
Ta sẽ đọc mỗi cuộn này trong vòng 30 ngày theo phương cách được chỉ dẫn sau đây trước khi đặt tay đến cuộn khác.
Trước hết ta đọc thầm thĩ trong đầu mỗi sáng thức dậy. Rồi ta lại đọc nó trong óc sau mỗi bữa cơm trưa. Sau cùng ta sẽ đọc nó mỗi tối ngay trước khi đi ngủ, nhưng quan trọng là lần này ta đọc to tiếng.
Ngày kế tiếp ta sẽ lập lại thủ tục này và ta tiếp tục làm như thế trong suốt 30 ngày liên tục. Sau đó ta sẽ tiếp tục đọc cuộn kế tiếp cùng phương thức như trên trong suốt 30 ngày. Ta phải tiếp tục với cùng một phương thức cho đến khi ta ăn nằm với từng cuộn trong 30 ngày để việc đọc này biến thành thói quen.
Nhưng ta đạt được điều gì với thói quen này? Đây chính là cốt lõi của tất cả những bí quyết mang đến những thành tựu của một người. Khi ta lập đi lập lại những lời này hàng ngày chúng sẽ trở thành một phần não hoạt động của ta, nhưng quan trọng hơn cả, chúng sẽ thấm vào phần não khác của ta, cái nguồn não huyền nhiệm này, không bao giờ nghỉ ngơi, nơi mà những giấc mơ được hình thành và thường khi thúc đẩy ta hành động trong những cách thể mà ta không thấu hiểu được.
Một khi những chữ, những lời trong những cuộn này được hấp thụ bởi phần não mầu nhiệm ta sẽ bắt đầu thức dậy mỗi sáng với sự sống động linh hoạt mà ta chưa từng kinh nghiệm trước đây. Sức mạnh sẽ gia tăng, lòng nhiệt thành hăng hái sẽ trỗi dậy, niềm khát khao đam mê tiếp cận với thế giới sẽ trấn át sự sợ hãi mà trước đây mỗi sáng ta từng chạm trán, và ta sẽ trở nên hạnh phúc hơn, niềm hạnh phúc mà ta không nghĩ là có thể đạt được trong thế giới đầy dẫy những đau khổ và phiền muộn này.
Cuối cùng ta sẽ thấy những phản ứng của ta trước mọi hoàn cảnh mà ta phải đương đầu đều nhất nhất tuân theo những luật mà ta học được từ những cuộn này, và chẳng bao lâu những hành động cũng như phản ứng trở nên dễ dàng thực hiện hơn, bởi bất cứ hành động nào nếu chuyên tâm thực tập sẽ trở nên dễ dàng hơn.
Thế là một thói quen tốt đã hình thành, bởi vì một khi hành động trở nên dễ dàng qua sự lập đi lập lại sẽ cho ta sự sung sướng mỗi lần thực hiện được nó và lẽ tự nhiên con người thích lập lại những việc làm, những hành động nào mang lại sung sướng thích thú cho mình. Khi thực hành thường xuyên hành động sẽ trở nên thói quen và ta trở thành nô lệ cho nó và bởi nó là thói quen tốt nên đó chính là ý muốn của ta.
Hôm nay ta phải làm lại cuộc đời.
Ta tự hứa long trọng rằng ta sẽ không để bất cứ điều gì làm thui chột sự phát triển của sự sống mới của ta. Ta sẽ không bao giờ bỏ một ngày không đọc những bài đọc này bởi ta không thể sống lại ngày hôm qua cũng như không thể thay thế nó bằng ngày mai. Ta nhất quyết sẽ không được và sẽ không phá bỏ thói quen hàng ngày đọc những cuộn này, mà thực ra mỗi ngày bỏ chút thì giờ để rèn luyện một thói quen, một tập quán mới thì có đáng chi so với niềm hạnh phúc và thành công mà ta sẽ đạt được sau này.
Khi đọc đi đọc lại những lời trong những cuộn kế tiếp, ta không bao giờ cho phép mình lơ là, khinh thường vì sự vắn tắt khúc chiết và đơn giản của nó. Để có được một thùng rượu ngon, người ta phải ép hàng ngàn trái nho, còn vỏ và hạt của nó được vất ra cho chim ăn. Cũng thế, đây là sự khôn ngoan của bao thế hệ kết tinh thành. Chắc chắn nhiều điều vô dụng đã được gạn lọc và tiêu tan trong gió. Chỉ còn lại một sự thật trong sáng được chưng cất trong những dòng chữ nằm ở những cuộn kế tiếp theo. Ta sẽ uống những lời khôn ngoan như được chỉ dạy và không để vãi một giọt nào. Và hạt thành công sẽ nuốt trọn.
Hôm nay lớp da cũ của ta biến thành bụi đất. Ta sẽ ngẩng cao đầu bước đi giữa con người và họ sẽ không nhận ra ta bởi hôm nay ta đã là người mới với một đời sống mới.
Chương 9
Cuộn 2
TA SẼ CHÀO ĐÓN NGÀY HÔM NAY VỚI TRÁI TIM TÌNH YÊU
Bởi đây là bí quyết tuyệt hảo nhất của sự thành công trong mọi cuộc phiêu lưu mạo hiểm. Bắp thịt có thể đập vỡ khiên thuẫn và ngay cả tiêu diệt sự sống nhưng chỉ có quyền năng vô hình của tình yêu mới có thể mở cửa mọi con tim. Cho đến khi nào ta tinh thông lão luyện trong nghệ thuật này, ta mới không còn là tên bán hàng rong tầm thường nữa. Ta sẽ biến tình yêu thành vũ khí siêu hạng và không ai có thể chống lại sức mạnh của nó.
Lý luận của ta họ có thể phản bác, lời nói của ta họ có thể không tin, trang phục của ta họ có thể không chấp nhận, gương mặt của ta họ có thể chối từ, và ngay cả sự thương lượng của ta làm họ nghi ngờ, nhưng tình yêu của ta sẽ làm tim họ tan chảy giống như những tia nắng mặt trời làm tảng đất sét lạnh nhất cũng phải mềm ra.
Ta sẽ chào đón ngày hôm nay với trái tim tình yêu.
Ta sẽ thực hiện điều đó thế nào đây? Từ nay ta sẽ nhìn mọi sự với tình yêu và ta sẽ lại tái sinh. Ta sẽ yêu mặt trời bởi nó sưởi ấm thịt xương ta, nhưng ta cũng yêu bóng tối bởi nó chỉ cho ta thấy những vì sao. Ta sẽ mừng đón hạnh phúc bởi chúng làm tim ta lớn lên, nhưng ta cũng chấp nhận muộn phiền bởi nó mở cửa hồn ta. Ta sẽ đón nhận những phần thưởng vì nó là thành quả của ta, nhưng ta cũng sẽ đón chào những chướng ngại bởi chúng là những thách đố cho ta.
Ta sẽ chào đón ngày hôm nay với trái tim tình yêu.
Ta sẽ dùng lời nói thế nào đây? Ta sẽ tán dương khen ngợi những thù địch và họ sẽ trở thành bạn ta, ta sẽ khuyến khích cổ vũ bạn bè và họ sẽ trở thành anh chị em ta, ta sẽ luôn tìm kiếm lý do để ca tụng và không bao giờ tìm cớ để ngồi lê mách lẻo nói xấu người khác. Ta sẽ cắn lưỡi khi bị cám dỗ phê bình chỉ trích ai, nhưng khi được thúc đẩy ca tụng ta sẽ hét to trên mái nhà.
Ta sẽ chào đón ngày hôm nay với trái tim tình yêu.
Ta sẽ hành động ra sao? Ta yêu mọi tính khí của con người bởi mỗi người đều có những phẩm giá đáng ca ngợi thán phục cho dẫu đôi khi ta không thấy. Với tình yêu ta sẽ phá vỡ những bức tường nghi ngờ thù ghét từng vây kín bao trái tim và từ nơi ấy ta sẽ xây những nhịp cầu để tình ta bước vào hồn người.
Ta sẽ yêu thương những hoài bão bởi chúng gây hứng khởi cho ta, ta cũng sẽ ôm lấy những thất bại bởi chúng sẽ dạy ta nhiều điều. Ta sẽ yêu thương những vua chúa bởi họ cũng chỉ là con người và ta cũng yêu thương những người thấp hèn bởi trong họ đều có thần tính. Ta sẽ yêu thương những người giàu có bởi họ là những kẻ cô đơn; và ta cũng yêu những người nghèo khó bởi họ đầy dẫy quanh ta. Ta sẽ yêu người trẻ vì niềm tin họ giữ trong hồn; và ta cũng yêu kính người già bởi họ có nhiều khôn ngoan để chia sẻ. Ta sẽ yêu những mỹ nhân vì mắt họ u uất nỗi buồn; và ta cũng yêu những người xấu xí bởi tâm hồn họ đầy ắp bình an.
Ta sẽ chào đón ngày hôm nay với trái tim tình yêu.
Nhưng ta sẽ phản ứng ra sao trước những hành động của người khác? Với tình yêu. Tình yêu là vũ khí giúp ta đến với trái tim người khác thế nào thì tình yêu cũng sẽ là khiên thuẫn đẩy lùi những mũi tên của sự thù ghét và những ngọn giáo của sự thù ghét như vậy. Rủi ro và nhụt chí can đảm sẽ tấn công vào khiên thuẫn tình yêu của ta nhưng chúng sẽ biến thành những giọt mưa mềm mại. Khiên thuẫn này sẽ che chở cho ta trong chốn thương trường và nó sẽ kiềm chế ta lúc cô đơn. Nó sẽ nâng hồn ta lên khi gặp thất vọng và trấn tĩnh lúc ta hoan hỉ vui mừng. Càng dùng nó, nó càng trở nên mạnh mẽ và là chốn bảo vệ vững chắc cho đến một ngày nào đó ta sẽ vất bỏ nó đi và bước thong dong giữa muôn muôn hạng người và khi ta làm thế tên ta sẽ được nâng lên cao chót vót trên ngọn kim tự tháp đời.
Ta sẽ chào đón ngày hôm nay với trái tim tình yêu.
Rồi ta sẽ ứng xử với mỗi người ta gặp thế nào? Chỉ có một cách, trong thinh lặng và chỉ cho riêng ta, ta sẽ chào người đó và thầm nói: tôi yêu anh. Mặc dù nói trong thinh lặng nhưng những lời này sẽ long lanh trong mắt ta, chiếu sáng trên gương mặt rạng ngời, mang nụ cười trên đôi môi, và vang vọng trong giọng nói, và tim người đó sẽ mở ra. Và ai có thể chối từ không mua hàng hóa của ta khi mà tim họ đã cảm thấy tình yêu ta?
Ta sẽ chào đón ngày hôm nay với trái tim tình yêu.
Và trên hết, ta sẽ tự yêu mình. Bởi khi làm thế ta sẽ nhiệt tâm kiểm soát tất cả những gì muốn đi vào thân xác ta, tâm trí ta, linh hồn ta và trái tim ta. Sẽ không bao giờ ta nuông chiều thân xác một cách quá đáng, nhưng là yêu thương nó với sự trong sạch và chừng mực. Sẽ không bao giờ ta để tâm trí bị lôi cuốn bởi tội lỗi và sự thất vọng, mà là thăng tiến nó với kiến thức và khôn ngoan của bao đời. Sẽ không bao giờ ta cho phép linh hồn ta tự mãn hay hài lòng, nhưng nuôi dưỡng nó với suy niệm và cầu nguyện. Sẽ không bao giờ ta cho phép tim ta trở nên nhỏ nhen và cay đắng, mà là chia sẻ nó và nó sẽ lớn lên để mặt đất ấm áp hơn.
Ta sẽ chào đón ngày hôm nay với trái tim tình yêu.
Kể từ hôm nay, ta sẽ yêu toàn cõi nhân sinh. Từ nay sự thù hằn ghen ghét sẽ không còn trong dòng máu ta nữa, bởi ta chẳng có giờ để thù hằn ai, chỉ còn giờ để yêu thương mà thôi. Từ nay ta sẽ bước bước đi đầu tiên như đòi hỏi để thành nhân giữa muôn người. Với tình yêu ta sẽ gia tăng sự buôn bán gấp trăm trăm lần và ta sẽ thành người buôn vĩ đại. Giả như ta không có một phẩm tính nào khác thì chỉ với tình yêu ta vẫn sẽ thành công. Không có tình yêu ta sẽ thất bại ê chề cho dẫu đầu đầy kiến thức và kỹ năng của thế giới.
Ta sẽ chào đón ngày hôm nay với trái tim tình yêu và ta sẽ thành công.
Chương 10
Cuộn 3
TA SẼ KIÊN TRÌ CHO ĐẾN KHI THÀNH CÔNG
Ở phương Đông, những con bò mộng non được sự thử thách trong một cách thức nhất định trước khi chúng được chọn tham dự cuộc đấu trường. Mỗi con được đưa vào vòng đấu để tấn công người đấu bò khi người này dùng giáo khiêu khích nó. Sự gan dạ dũng cảm của chú bò mộng được đánh giá cẩn thận tùy theo cách nó kiên trì quyết tử xông vào tấn công người đấu bò cho dẫu đau đớn từ những vết đâm của lưỡi giáo. Do đó ta nhận thức rằng ta cũng đang bị cuộc đời thử thách trong một cách thức tương tự. Nếu ta kiên trì, nếu ta tiếp tục cố gắng, nếu ta tiếp tục tiến công, ta sẽ thành công.
Ta sinh ra đời không phải để bị đánh bại, và thất bại không còn chảy trong mạch máu của ta. Ta không phải là chú chiên đợi chờ người chăn chiên thúc giục dẫn đi. Là sư tử, ta từ chối chuyện trò, đi đứng, ăn nằm với giống chiên. Ta sẽ không làm bạn với những người chuyên khóc lóc và than thở bởi bệnh họ hay lây. Hãy để họ vào bầy với chiên. Chốn thất bại không phải là số phận ta.
Phần thưởng của cuộc sống nằm mãi cuối mỗi hành trình, không gần điểm khởi hành; và cũng chẳng có ai cho ta biết phải tiến bao nhiêu bước mới đạt được mục đích. Ta vẫn có thể gặp thất bại ở ngay bước thứ một ngàn, nhưng biết đâu thành công nằm ngay bước kế tiếp. Ta chẳng bao giờ biết ta đã gần kề thành công chưa trừ phi ta quẹo vào góc đường kế tiếp.
Luôn luôn phải bước thêm bước nữa. Nếu chưa thấy hiệu quả ta vẫn tiếp tục tiến bước. Thực ra cứ đi từng bước một thì không khó lắm.
Vì vậy ta coi sự cố gắng mỗi ngày như một nhát búa bổ vào thân cây sồi vĩ đại. Những nhát đầu có thể chả làm thân cây mảy may rung chuyển. Mỗi nhát búa tự nó dường như quá nhỏ bé, không mang lại kết quả nào. Nhưng chuyện liều lĩnh có vẻ trẻ con ấy cuối cùng lại làm cây sồi đổ nhào.
Ta sẽ giống như những giọt mưa làm di chuyển núi đồi, con kiến nuốt chửng chú hổ, ngôi sao chiếu sáng địa cầu, người nô lệ xây kim tự tháp. Ta sẽ xây lâu đài với từng viên gạch một, bởi ta biết rằng từng cố gắng nhỏ nhưng liên tục sẽ hoàn tất bất cứ một công trình nào.
Ta không bao giờ để tâm đến thất bại và ngôn ngữ của ta sẽ không còn những lời, những câu như bỏ cuộc, không thể, bất tài, không thể làm được, không thể bàn tới, không chắc chắn, thất bại, không thể thực hiện nổi, vô vọng, hay rút lui. Ta sẽ tránh tuyệt vọng nhưng nếu con bệnh tâm trí này độc nhiễm ta thì ta sẽ kiên tâm hành động ngay từ trong sự vô vọng ấy. Ta sẽ làm việc cực nhọc và sẽ nhẫn nại chịu đựng. Ta sẽ không mang những chướng ngại dưới chân và mắt ta luôn hướng về mục đích trước mặt, bởi ta biết rằng nơi nào bãi sa mạc khô cằn chấm dứt, nơi ấy sẽ có thảm cỏ xanh tươi tốt mọc lên.
Ta sẽ ghi nhớ luật trung dung của thời cổ và dùng nó cho mục đích của ta. Ta sẽ kiên trì với ý thức rằng mỗi một thất bại trong việc buôn bán sẽ gia tăng cơ hội thành công ở sự cố gắng kế tiếp. Mỗi lời khước từ mà ta nghe sẽ mang ta gần hơn lời chấp thuận đồng ý. Mỗi một gương mặt nhăn nhó ta gặp là chuẩn bị cho nụ cười tươi đang tới. Mỗi bất hạnh ta đương đầu đang ẩn giấu hạt giống may mắn của ngày mai. Phải có ban đêm ta mới cảm kích ban ngày. Để thành công một lần ta còn phải thất bại nhiều phen.
Ta sẽ cố gắng, cố gắng, và cố gắng hơn nữa. Mỗi chướng ngại chẳng qua như là lối quanh dẫn ta đến mục đích và là một thách đố cho nghề nghiệp của ta. Ta sẽ kiên gan và luyện tập những kỹ năng của ta như người thủy thủ tăng triển tài năng hàng hải của mình bằng cách học lướt thắng cơn giận dữ của giông bão.
Bởi thế ta sẽ học và ứng dụng những bí quyết từ những người trội vượt hơn ta. Mỗi chiều buông xuống ta sẽ không còn đánh giá một ngày bằng thành công hay thất bại nhưng ta sẽ cố gắng bán thêm một món hàng nữa. Khi ý nghĩ réo gọi thân xác mệt mỏi trở về nghỉ ngơi, ta sẽ chống trả sự cám dỗ ấy bằng cách chôn chân không về. Ta sẽ thử lại lần nữa. Ta sẽ cố gắng một lần nữa để tiến gần đến chiến thắng, và nếu thất bại ta sẽ thử lại nữa. Ta sẽ không cho phép mình kết thúc một ngày với sự thất bại. Vì thế, ta sẽ gieo hạt thành công của ngày mai và chiếm được một lợi thế không thể vượt qua được từ những người kết thúc ngày lao tác của họ ở một giờ nhất định. Khi người khác ngưng chiến đấu vẫy vùng là lúc ta bắt đầu vùng vẫy tranh đấu, và mùa gặt ta sẽ phong phú.
Ta sẽ không để sự thành công của hôm qua ru ta ngủ quên trong sự tự mãn hôm nay, bởi đây là cội nguồn của mọi sự thất bại. Ta sẽ quên hết những gì xảy ra ngày hôm qua cho dẫu tốt hay xấu và sẽ chào đón mặt trời mới của ngày hôm nay với niềm tự tin rằng nó sẽ là ngày tốt đẹp nhất trong đời ta.
Bao lâu ta còn thở, bấy lâu ta còn kiên trì bền chí. Bởi giờ ta đã nắm giữ một trong các bí kiếp tuyệt hảo đi đến thành công, nếu ta kiên trì đủ ta sẽ chiến thắng.
Ta sẽ kiên trì.
Ta sẽ chiến thắng.
Cuộn 1
HÔM NAY TA PHẢI LÀM LẠI CUỘC ĐỜI
Hôm nay ta phải lột bỏ lớp da cũ đã bao lâu đau đớn bởi những bầm dập của thất bại và thương tích của sự tầm thường.
Hôm nay ta tái sinh và nơi sinh là vườn nho dâng trái ngọt cho đời.
Hôm nay ta ngắt trái khôn ngoan từ những cành xum xuê cao vút trong vườn nho, được trồng bởi những người khôn ngoan nhất trong nghề qua bao đời truyền lại.
Hôm nay ta sẽ nhấm nháp hương vị của những chùm nho mọng chín và quả thực sẽ nuốt trôi hạt thành công ẩn tàng trong mỗi trái nho và rồi đời sống mới sẽ nảy chồi trong ta.
Sự nghiệp mà ta chọn đầy rẫy những cơ hội nhưng cũng không thiếu những đau khổ thất vọng và xác chết của những người thất bại bỏ cuộc, chồng chất lên nhau, đổ bóng trên những kim tự tháp cao nhất của thế giới.
Nhưng ta sẽ không thất bại như họ vì trong tay ta nay đã có những bản đồ và chúng sẽ dẫn ta vượt qua những con sông nguy hiểm, gian nan tiến sang những bến bờ mà hôm qua chỉ là trong mơ.
Thất bại không còn là giá phải trả cho sự tranh đấu của ta nữa. Cũng như thiên nhiên không dự bị cho thân xác ta chịu đựng đớn đau thế nào thì nó cũng chẳng chuẩn bị cho ta chịu đau khổ của sự thất bại như vậy. Thất bại, như đau đớn, sẽ xa lạ với ta. Trong quá khứ ta đã chấp nhận nó như chấp nhận đau đớn. Nhưng bây giờ ta chối từ nó và ta chuẩn bị đón nhận sự khôn ngoan và nguyên tắc, và chúng sẽ dẫn ta ra khỏi bóng tối tiến vào ánh sáng của sự giàu có, quyền quý và hạnh phúc vượt xa khỏi những giấc mơ cuồng vọng của ta cho đến khi ngay cả táo vàng của vườn Hesperides cũng không hơn gì một phần thưởng xứng đáng của ta mà thôi.
Thời gian là thầy dạy mọi sự cho những ai sống vĩnh cửu nhưng ta nào có sự xa xỉ của sự vĩnh hằng. Nhưng với thời gian mà đời sống ban cho, ta vẫn phải thực tập kiên nhẫn bởi những vận hành của thiên nhiên chẳng bao giờ vội vã. Để có cây olive, vua thảo mộc, phải cần trăm năm. Cây hành sẽ già nua trong chín tuần. Ta đã sống như giống hành. Đời sống ấy không làm ta hài lòng. Bây giờ ta muốn trở thành cây olive vĩ đại nhất, thực ra là trở thành người thương gia vĩ đại nhất.
Ta hoàn thành công việc này bằng cách nào đây? Bởi ta không có kiến thức cũng chẳng có kinh nghiệm để đạt được sự vĩ đại cao cả, và ta đã chẳng từng vấp ngã trong sự ngu dốt tối tăm và rơi vào vũng lầy của sự tự thương hại than thân trách phận đó sao. Câu trả lời thật đơn giản. Ta sẽ bắt đầu cuộc hành trình không để vướng vất bởi những kiến thức vô dụng hay tật nguyền bởi những kinh nghiệm vô nghĩa. Thiên nhiên đã cung ứng cho ta những kiến thức và bản năng vượt xa khỏi loài cầm thú trong rừng và giá trị của những kinh nghiệm thì lại được đánh giá quá cao, thường là bởi những lão ông gật gù thật khôn ngoan nhưng ăn nói lại khật khùng ngớ ngẩn.
Thực ra kinh nghiệm dạy ta một cách kỹ lưỡng hoàn toàn nhưng khổ nỗi dòng chỉ dẫn của nó bị giảm đi với thời gian cần thiết để chiếm được sự khôn ngoan của nó. Cuối cùng thấy nó lãng phí ở những xác chết. Hơn nữa, kinh nghiệm có khác chi thời trang, một hành động hôm nay được coi là thành công thực tiễn thì ngày mai đã ra đi vô dụng và không thực hiện được.
Chỉ có nguyên tắc mà ta hiện có trong tay là trường tồn bởi những luật lệ chứa đựng trong những dòng chữ viết trên những cuộn da này sẽ hướng ta đến sự vĩ đại cao cả. Điều nó dạy ta là ngăn ngừa thất bại nhiều hơn là tìm kiếm thành công vì thành công là gì nếu chẳng phải là tình trạng của tâm trí? Kiếm thử hai người khôn ngoan trong hàng ngàn người khôn ngoan xem họ có chung một định nghĩa về thành công không? Nhưng thất bại thì chỉ có một định nghĩa. Thất bại là sự bất lực thiếu khả năng để đạt được mục đích của đời mình, cho dẫu mục đích đó là gì chăng nữa. Chỉ có một sự khác biệt duy nhất giữa người thành công và người thất bại hệ tại nơi thói quen tập quán của họ. Thói quen tốt là chìa khóa dẫn đến thành công. Trong khi thói quen xấu mở đường đến thất bại. Vì vậy, luật đầu tiên trước mọi luật khác mà ta phải tuân thủ, đó là ta phải tôi luyện những thói quen tốt và trở nên nô lệ cho chúng.
Là đứa trẻ ta làm nô lệ cho những thôi thúc bốc đồng, nhưng bây giờ ta là người lớn, ta lại trở thành nô lệ cho những thói quen. Chính những thói quen tích tụ lại trong bao năm qua đã trói chặt ý chí tự do của ta, và những hành động trong quá khứ này đã vạch ra con đường đe dọa một tương lai tù túng của ta rồi. Hành động của ta bị khống chế bởi lòng thèm khát, xúc cảm, thành kiến, tham lam, tình yêu, sợ hãi, hoàn cảnh, thói quen, mà tệ hại nhất trong những bạo chúa này là thói quen. Vì thế, nếu phải làm nô lệ cho thói quen, ta xin làm nô lệ cho những nô lệ tốt. Ta phải hủy đi nhưng thói xấu và chuẩn bị luống cày cho những hạt giống tốt.
Ta phải rèn luyện những thói quen tốt và trở nên nô lệ cho chúng.
Ta phải làm sao đây để hoàn thành ngón nghề khó khăn này? Qua những cuộn da này nó sẽ được hoàn thành bởi những cuộn này chứa đựng những nguyên tắc mà nhờ đó ta sẽ diệt trừ thói quen xấu và thay vào đó bằng thói quen tốt và nó sẽ dẫn ta tiến gần đến thành công. Một trong những luật tự nhiên là thói quen chỉ được thay thế bằng một thói quen khác. Vì thế, để những lời khôn ngoan này ứng nghiệm kết quả, ta phải tự kỷ đời ta để đạt được thói quen tốt đầu tiên đó là:
Ta sẽ đọc mỗi cuộn này trong vòng 30 ngày theo phương cách được chỉ dẫn sau đây trước khi đặt tay đến cuộn khác.
Trước hết ta đọc thầm thĩ trong đầu mỗi sáng thức dậy. Rồi ta lại đọc nó trong óc sau mỗi bữa cơm trưa. Sau cùng ta sẽ đọc nó mỗi tối ngay trước khi đi ngủ, nhưng quan trọng là lần này ta đọc to tiếng.
Ngày kế tiếp ta sẽ lập lại thủ tục này và ta tiếp tục làm như thế trong suốt 30 ngày liên tục. Sau đó ta sẽ tiếp tục đọc cuộn kế tiếp cùng phương thức như trên trong suốt 30 ngày. Ta phải tiếp tục với cùng một phương thức cho đến khi ta ăn nằm với từng cuộn trong 30 ngày để việc đọc này biến thành thói quen.
Nhưng ta đạt được điều gì với thói quen này? Đây chính là cốt lõi của tất cả những bí quyết mang đến những thành tựu của một người. Khi ta lập đi lập lại những lời này hàng ngày chúng sẽ trở thành một phần não hoạt động của ta, nhưng quan trọng hơn cả, chúng sẽ thấm vào phần não khác của ta, cái nguồn não huyền nhiệm này, không bao giờ nghỉ ngơi, nơi mà những giấc mơ được hình thành và thường khi thúc đẩy ta hành động trong những cách thể mà ta không thấu hiểu được.
Một khi những chữ, những lời trong những cuộn này được hấp thụ bởi phần não mầu nhiệm ta sẽ bắt đầu thức dậy mỗi sáng với sự sống động linh hoạt mà ta chưa từng kinh nghiệm trước đây. Sức mạnh sẽ gia tăng, lòng nhiệt thành hăng hái sẽ trỗi dậy, niềm khát khao đam mê tiếp cận với thế giới sẽ trấn át sự sợ hãi mà trước đây mỗi sáng ta từng chạm trán, và ta sẽ trở nên hạnh phúc hơn, niềm hạnh phúc mà ta không nghĩ là có thể đạt được trong thế giới đầy dẫy những đau khổ và phiền muộn này.
Cuối cùng ta sẽ thấy những phản ứng của ta trước mọi hoàn cảnh mà ta phải đương đầu đều nhất nhất tuân theo những luật mà ta học được từ những cuộn này, và chẳng bao lâu những hành động cũng như phản ứng trở nên dễ dàng thực hiện hơn, bởi bất cứ hành động nào nếu chuyên tâm thực tập sẽ trở nên dễ dàng hơn.
Thế là một thói quen tốt đã hình thành, bởi vì một khi hành động trở nên dễ dàng qua sự lập đi lập lại sẽ cho ta sự sung sướng mỗi lần thực hiện được nó và lẽ tự nhiên con người thích lập lại những việc làm, những hành động nào mang lại sung sướng thích thú cho mình. Khi thực hành thường xuyên hành động sẽ trở nên thói quen và ta trở thành nô lệ cho nó và bởi nó là thói quen tốt nên đó chính là ý muốn của ta.
Hôm nay ta phải làm lại cuộc đời.
Ta tự hứa long trọng rằng ta sẽ không để bất cứ điều gì làm thui chột sự phát triển của sự sống mới của ta. Ta sẽ không bao giờ bỏ một ngày không đọc những bài đọc này bởi ta không thể sống lại ngày hôm qua cũng như không thể thay thế nó bằng ngày mai. Ta nhất quyết sẽ không được và sẽ không phá bỏ thói quen hàng ngày đọc những cuộn này, mà thực ra mỗi ngày bỏ chút thì giờ để rèn luyện một thói quen, một tập quán mới thì có đáng chi so với niềm hạnh phúc và thành công mà ta sẽ đạt được sau này.
Khi đọc đi đọc lại những lời trong những cuộn kế tiếp, ta không bao giờ cho phép mình lơ là, khinh thường vì sự vắn tắt khúc chiết và đơn giản của nó. Để có được một thùng rượu ngon, người ta phải ép hàng ngàn trái nho, còn vỏ và hạt của nó được vất ra cho chim ăn. Cũng thế, đây là sự khôn ngoan của bao thế hệ kết tinh thành. Chắc chắn nhiều điều vô dụng đã được gạn lọc và tiêu tan trong gió. Chỉ còn lại một sự thật trong sáng được chưng cất trong những dòng chữ nằm ở những cuộn kế tiếp theo. Ta sẽ uống những lời khôn ngoan như được chỉ dạy và không để vãi một giọt nào. Và hạt thành công sẽ nuốt trọn.
Hôm nay lớp da cũ của ta biến thành bụi đất. Ta sẽ ngẩng cao đầu bước đi giữa con người và họ sẽ không nhận ra ta bởi hôm nay ta đã là người mới với một đời sống mới.
Chương 9
Cuộn 2
TA SẼ CHÀO ĐÓN NGÀY HÔM NAY VỚI TRÁI TIM TÌNH YÊU
Bởi đây là bí quyết tuyệt hảo nhất của sự thành công trong mọi cuộc phiêu lưu mạo hiểm. Bắp thịt có thể đập vỡ khiên thuẫn và ngay cả tiêu diệt sự sống nhưng chỉ có quyền năng vô hình của tình yêu mới có thể mở cửa mọi con tim. Cho đến khi nào ta tinh thông lão luyện trong nghệ thuật này, ta mới không còn là tên bán hàng rong tầm thường nữa. Ta sẽ biến tình yêu thành vũ khí siêu hạng và không ai có thể chống lại sức mạnh của nó.
Lý luận của ta họ có thể phản bác, lời nói của ta họ có thể không tin, trang phục của ta họ có thể không chấp nhận, gương mặt của ta họ có thể chối từ, và ngay cả sự thương lượng của ta làm họ nghi ngờ, nhưng tình yêu của ta sẽ làm tim họ tan chảy giống như những tia nắng mặt trời làm tảng đất sét lạnh nhất cũng phải mềm ra.
Ta sẽ chào đón ngày hôm nay với trái tim tình yêu.
Ta sẽ thực hiện điều đó thế nào đây? Từ nay ta sẽ nhìn mọi sự với tình yêu và ta sẽ lại tái sinh. Ta sẽ yêu mặt trời bởi nó sưởi ấm thịt xương ta, nhưng ta cũng yêu bóng tối bởi nó chỉ cho ta thấy những vì sao. Ta sẽ mừng đón hạnh phúc bởi chúng làm tim ta lớn lên, nhưng ta cũng chấp nhận muộn phiền bởi nó mở cửa hồn ta. Ta sẽ đón nhận những phần thưởng vì nó là thành quả của ta, nhưng ta cũng sẽ đón chào những chướng ngại bởi chúng là những thách đố cho ta.
Ta sẽ chào đón ngày hôm nay với trái tim tình yêu.
Ta sẽ dùng lời nói thế nào đây? Ta sẽ tán dương khen ngợi những thù địch và họ sẽ trở thành bạn ta, ta sẽ khuyến khích cổ vũ bạn bè và họ sẽ trở thành anh chị em ta, ta sẽ luôn tìm kiếm lý do để ca tụng và không bao giờ tìm cớ để ngồi lê mách lẻo nói xấu người khác. Ta sẽ cắn lưỡi khi bị cám dỗ phê bình chỉ trích ai, nhưng khi được thúc đẩy ca tụng ta sẽ hét to trên mái nhà.
Ta sẽ chào đón ngày hôm nay với trái tim tình yêu.
Ta sẽ hành động ra sao? Ta yêu mọi tính khí của con người bởi mỗi người đều có những phẩm giá đáng ca ngợi thán phục cho dẫu đôi khi ta không thấy. Với tình yêu ta sẽ phá vỡ những bức tường nghi ngờ thù ghét từng vây kín bao trái tim và từ nơi ấy ta sẽ xây những nhịp cầu để tình ta bước vào hồn người.
Ta sẽ yêu thương những hoài bão bởi chúng gây hứng khởi cho ta, ta cũng sẽ ôm lấy những thất bại bởi chúng sẽ dạy ta nhiều điều. Ta sẽ yêu thương những vua chúa bởi họ cũng chỉ là con người và ta cũng yêu thương những người thấp hèn bởi trong họ đều có thần tính. Ta sẽ yêu thương những người giàu có bởi họ là những kẻ cô đơn; và ta cũng yêu những người nghèo khó bởi họ đầy dẫy quanh ta. Ta sẽ yêu người trẻ vì niềm tin họ giữ trong hồn; và ta cũng yêu kính người già bởi họ có nhiều khôn ngoan để chia sẻ. Ta sẽ yêu những mỹ nhân vì mắt họ u uất nỗi buồn; và ta cũng yêu những người xấu xí bởi tâm hồn họ đầy ắp bình an.
Ta sẽ chào đón ngày hôm nay với trái tim tình yêu.
Nhưng ta sẽ phản ứng ra sao trước những hành động của người khác? Với tình yêu. Tình yêu là vũ khí giúp ta đến với trái tim người khác thế nào thì tình yêu cũng sẽ là khiên thuẫn đẩy lùi những mũi tên của sự thù ghét và những ngọn giáo của sự thù ghét như vậy. Rủi ro và nhụt chí can đảm sẽ tấn công vào khiên thuẫn tình yêu của ta nhưng chúng sẽ biến thành những giọt mưa mềm mại. Khiên thuẫn này sẽ che chở cho ta trong chốn thương trường và nó sẽ kiềm chế ta lúc cô đơn. Nó sẽ nâng hồn ta lên khi gặp thất vọng và trấn tĩnh lúc ta hoan hỉ vui mừng. Càng dùng nó, nó càng trở nên mạnh mẽ và là chốn bảo vệ vững chắc cho đến một ngày nào đó ta sẽ vất bỏ nó đi và bước thong dong giữa muôn muôn hạng người và khi ta làm thế tên ta sẽ được nâng lên cao chót vót trên ngọn kim tự tháp đời.
Ta sẽ chào đón ngày hôm nay với trái tim tình yêu.
Rồi ta sẽ ứng xử với mỗi người ta gặp thế nào? Chỉ có một cách, trong thinh lặng và chỉ cho riêng ta, ta sẽ chào người đó và thầm nói: tôi yêu anh. Mặc dù nói trong thinh lặng nhưng những lời này sẽ long lanh trong mắt ta, chiếu sáng trên gương mặt rạng ngời, mang nụ cười trên đôi môi, và vang vọng trong giọng nói, và tim người đó sẽ mở ra. Và ai có thể chối từ không mua hàng hóa của ta khi mà tim họ đã cảm thấy tình yêu ta?
Ta sẽ chào đón ngày hôm nay với trái tim tình yêu.
Và trên hết, ta sẽ tự yêu mình. Bởi khi làm thế ta sẽ nhiệt tâm kiểm soát tất cả những gì muốn đi vào thân xác ta, tâm trí ta, linh hồn ta và trái tim ta. Sẽ không bao giờ ta nuông chiều thân xác một cách quá đáng, nhưng là yêu thương nó với sự trong sạch và chừng mực. Sẽ không bao giờ ta để tâm trí bị lôi cuốn bởi tội lỗi và sự thất vọng, mà là thăng tiến nó với kiến thức và khôn ngoan của bao đời. Sẽ không bao giờ ta cho phép linh hồn ta tự mãn hay hài lòng, nhưng nuôi dưỡng nó với suy niệm và cầu nguyện. Sẽ không bao giờ ta cho phép tim ta trở nên nhỏ nhen và cay đắng, mà là chia sẻ nó và nó sẽ lớn lên để mặt đất ấm áp hơn.
Ta sẽ chào đón ngày hôm nay với trái tim tình yêu.
Kể từ hôm nay, ta sẽ yêu toàn cõi nhân sinh. Từ nay sự thù hằn ghen ghét sẽ không còn trong dòng máu ta nữa, bởi ta chẳng có giờ để thù hằn ai, chỉ còn giờ để yêu thương mà thôi. Từ nay ta sẽ bước bước đi đầu tiên như đòi hỏi để thành nhân giữa muôn người. Với tình yêu ta sẽ gia tăng sự buôn bán gấp trăm trăm lần và ta sẽ thành người buôn vĩ đại. Giả như ta không có một phẩm tính nào khác thì chỉ với tình yêu ta vẫn sẽ thành công. Không có tình yêu ta sẽ thất bại ê chề cho dẫu đầu đầy kiến thức và kỹ năng của thế giới.
Ta sẽ chào đón ngày hôm nay với trái tim tình yêu và ta sẽ thành công.
Chương 10
Cuộn 3
TA SẼ KIÊN TRÌ CHO ĐẾN KHI THÀNH CÔNG
Ở phương Đông, những con bò mộng non được sự thử thách trong một cách thức nhất định trước khi chúng được chọn tham dự cuộc đấu trường. Mỗi con được đưa vào vòng đấu để tấn công người đấu bò khi người này dùng giáo khiêu khích nó. Sự gan dạ dũng cảm của chú bò mộng được đánh giá cẩn thận tùy theo cách nó kiên trì quyết tử xông vào tấn công người đấu bò cho dẫu đau đớn từ những vết đâm của lưỡi giáo. Do đó ta nhận thức rằng ta cũng đang bị cuộc đời thử thách trong một cách thức tương tự. Nếu ta kiên trì, nếu ta tiếp tục cố gắng, nếu ta tiếp tục tiến công, ta sẽ thành công.
Ta sinh ra đời không phải để bị đánh bại, và thất bại không còn chảy trong mạch máu của ta. Ta không phải là chú chiên đợi chờ người chăn chiên thúc giục dẫn đi. Là sư tử, ta từ chối chuyện trò, đi đứng, ăn nằm với giống chiên. Ta sẽ không làm bạn với những người chuyên khóc lóc và than thở bởi bệnh họ hay lây. Hãy để họ vào bầy với chiên. Chốn thất bại không phải là số phận ta.
Phần thưởng của cuộc sống nằm mãi cuối mỗi hành trình, không gần điểm khởi hành; và cũng chẳng có ai cho ta biết phải tiến bao nhiêu bước mới đạt được mục đích. Ta vẫn có thể gặp thất bại ở ngay bước thứ một ngàn, nhưng biết đâu thành công nằm ngay bước kế tiếp. Ta chẳng bao giờ biết ta đã gần kề thành công chưa trừ phi ta quẹo vào góc đường kế tiếp.
Luôn luôn phải bước thêm bước nữa. Nếu chưa thấy hiệu quả ta vẫn tiếp tục tiến bước. Thực ra cứ đi từng bước một thì không khó lắm.
Vì vậy ta coi sự cố gắng mỗi ngày như một nhát búa bổ vào thân cây sồi vĩ đại. Những nhát đầu có thể chả làm thân cây mảy may rung chuyển. Mỗi nhát búa tự nó dường như quá nhỏ bé, không mang lại kết quả nào. Nhưng chuyện liều lĩnh có vẻ trẻ con ấy cuối cùng lại làm cây sồi đổ nhào.
Ta sẽ giống như những giọt mưa làm di chuyển núi đồi, con kiến nuốt chửng chú hổ, ngôi sao chiếu sáng địa cầu, người nô lệ xây kim tự tháp. Ta sẽ xây lâu đài với từng viên gạch một, bởi ta biết rằng từng cố gắng nhỏ nhưng liên tục sẽ hoàn tất bất cứ một công trình nào.
Ta không bao giờ để tâm đến thất bại và ngôn ngữ của ta sẽ không còn những lời, những câu như bỏ cuộc, không thể, bất tài, không thể làm được, không thể bàn tới, không chắc chắn, thất bại, không thể thực hiện nổi, vô vọng, hay rút lui. Ta sẽ tránh tuyệt vọng nhưng nếu con bệnh tâm trí này độc nhiễm ta thì ta sẽ kiên tâm hành động ngay từ trong sự vô vọng ấy. Ta sẽ làm việc cực nhọc và sẽ nhẫn nại chịu đựng. Ta sẽ không mang những chướng ngại dưới chân và mắt ta luôn hướng về mục đích trước mặt, bởi ta biết rằng nơi nào bãi sa mạc khô cằn chấm dứt, nơi ấy sẽ có thảm cỏ xanh tươi tốt mọc lên.
Ta sẽ ghi nhớ luật trung dung của thời cổ và dùng nó cho mục đích của ta. Ta sẽ kiên trì với ý thức rằng mỗi một thất bại trong việc buôn bán sẽ gia tăng cơ hội thành công ở sự cố gắng kế tiếp. Mỗi lời khước từ mà ta nghe sẽ mang ta gần hơn lời chấp thuận đồng ý. Mỗi một gương mặt nhăn nhó ta gặp là chuẩn bị cho nụ cười tươi đang tới. Mỗi bất hạnh ta đương đầu đang ẩn giấu hạt giống may mắn của ngày mai. Phải có ban đêm ta mới cảm kích ban ngày. Để thành công một lần ta còn phải thất bại nhiều phen.
Ta sẽ cố gắng, cố gắng, và cố gắng hơn nữa. Mỗi chướng ngại chẳng qua như là lối quanh dẫn ta đến mục đích và là một thách đố cho nghề nghiệp của ta. Ta sẽ kiên gan và luyện tập những kỹ năng của ta như người thủy thủ tăng triển tài năng hàng hải của mình bằng cách học lướt thắng cơn giận dữ của giông bão.
Bởi thế ta sẽ học và ứng dụng những bí quyết từ những người trội vượt hơn ta. Mỗi chiều buông xuống ta sẽ không còn đánh giá một ngày bằng thành công hay thất bại nhưng ta sẽ cố gắng bán thêm một món hàng nữa. Khi ý nghĩ réo gọi thân xác mệt mỏi trở về nghỉ ngơi, ta sẽ chống trả sự cám dỗ ấy bằng cách chôn chân không về. Ta sẽ thử lại lần nữa. Ta sẽ cố gắng một lần nữa để tiến gần đến chiến thắng, và nếu thất bại ta sẽ thử lại nữa. Ta sẽ không cho phép mình kết thúc một ngày với sự thất bại. Vì thế, ta sẽ gieo hạt thành công của ngày mai và chiếm được một lợi thế không thể vượt qua được từ những người kết thúc ngày lao tác của họ ở một giờ nhất định. Khi người khác ngưng chiến đấu vẫy vùng là lúc ta bắt đầu vùng vẫy tranh đấu, và mùa gặt ta sẽ phong phú.
Ta sẽ không để sự thành công của hôm qua ru ta ngủ quên trong sự tự mãn hôm nay, bởi đây là cội nguồn của mọi sự thất bại. Ta sẽ quên hết những gì xảy ra ngày hôm qua cho dẫu tốt hay xấu và sẽ chào đón mặt trời mới của ngày hôm nay với niềm tự tin rằng nó sẽ là ngày tốt đẹp nhất trong đời ta.
Bao lâu ta còn thở, bấy lâu ta còn kiên trì bền chí. Bởi giờ ta đã nắm giữ một trong các bí kiếp tuyệt hảo đi đến thành công, nếu ta kiên trì đủ ta sẽ chiến thắng.
Ta sẽ kiên trì.
Ta sẽ chiến thắng.
Chương 11
Cuộn 4
TA LÀ KỲ CÔNG TUYỆT VỜI CỦA THIÊN NHIÊN
Từ thuở tạo thiên lập địa không có ai với tâm trí, trái tim, đôi mắt, đôi tay, mái tóc, miệng mũi như của ta. Trước ta, đương thời và cả sau ta không có một ai đi đứng, ăn nói, dáng điệu và suy tư giống như ta. Mọi người đều là anh chị em của ta nhưng ta không giống một ai trong họ. Ta là tạo vật duy nhất có một không hai.
Mặc dù ta thuộc về loài động vật, nhưng những phần thưởng dành cho loài động vật không làm ta thỏa mãn. Trong tim ta cháy lên ngọn lửa truyền qua bao thế hệ và sức nóng của nó luôn thôi thúc tinh thần ta muốn mỗi ngày mỗi nên tốt hơn, và ta chắc chắn sẽ nên tốt hơn. Ta sẽ quạt ngọn lửa không hài lòng này và tuyên bố sự độc nhất vô nhị của ta cho cả thế giới.
Không ai có thể sao chép một nét chấm phá, một dấu chạm trổ, cũng chẳng có ai bắt chước được nét chữ của ta, lại càng không có ai sinh con cho ta, và thực ra, không ai có khả năng buôn bán giống hệt như ta. Do đó, ta sẽ tư hữu hóa sự khác biệt này vì nó là tài sản cần được tăng triển đến mức viên mãn.
Những cố gắng vô ích nhằm bắt chước người khác ta sẽ không làm được và không làm nữa. Thay vào đó ta sẽ phô trương sự khác biệt độc đáo của ta giữa thương trường. Ta sẽ công bố nó, đúng vậy, ta sẽ rao bán nó, ta sẽ bắt đầu làm nổi bật những sự khác biệt và giấu kín những gì giống nhau. Cũng thế, ta sẽ ứng dụng điều này vào việc buôn bán của ta. Người buôn và hàng hóa, khác biệt khỏi người khác, và hãnh diện về sự khác biệt độc đáo của mình.
Ta là sinh vật hiếm có, và vật gì hiếm thì quý, vì thế ta thật đáng quý. Ta là sản phẩm kết tinh từ hàng ngàn năm tiến hóa, vì vậy, trí não ta và thân thể ta được trang bị tốt hơn cả những vua chúa và những người thông thái khôn ngoan sống trước ta. Nhưng tài năng, trí óc, trái tim và thân xác ta sẽ mụ mẫm đình trệ, mai một, thối rữa, chết khô trừ phi ta năng sử dụng chúng. Ta có một tiềm năng vô hạn. Ta sẽ sử dụng một phần nhỏ nhoi của trí não ta; và vận dụng cơ bắp của mình một cách ti tiện. Những thành quả của ngày hôm qua ta có thể làm tăng lên gấp trăm trăm lần hay hơn thế nữa. Ta sẽ thực hiện điều đó ngay ngày hôm nay.
Ta sẽ không còn hài lòng với những thành quả của ngày hôm qua cũng không thích thú tự phụ với những kết quả mà thực ra chúng quá bé nhỏ đến nỗi khó nhận ra. Ta có thể hoàn thành tốt hơn nữa và ta sẽ thực hiện điều đó; bởi tại sao ta lại để mầu nhiệm đã sinh ra ta chết ngay lúc ta chào đời? Tại sao ta không thể tăng gia phép lạ đó trong những công việc của ta hôm nay?
Không phải tình cờ mà ta có mặt trên trái đất này. Ta sinh ra là có mục đích và mục đích đó là vươn cao như ngọn núi, không phải lè tè như sỏi đá. Vì vậy ta sẽ tận dụng mọi cố gắng để vươn cao thành Thái Sơn vời vợi và ta sẽ vắt lọc mọi tiềm năng của ta cho đến khi không chịu nổi mới thôi.
Ta sẽ gia tăng kiến thức của ta về nhân loại, chính ta và cả hàng hóa của ta, và việc buôn bán của ta sẽ tăng lên bội phần. Ta sẽ thực tập, cải tiến và trau chuốt ngôn ngữ sử dụng trong nghề buôn của ta, vì đó là nền tảng để ta xây dựng sự nghiệp và ta sẽ không bao giờ quên rằng nhiều người đã trở nên giàu có chỉ nhờ ba tấc lưỡi Tô Tần, có sức thuyết phục mê hồn. Ta sẽ không ngừng tìm cách cải tiến phong cách và thái độ bởi chúng là chất đường ngọt ngào hấp dẫn người khác.
Ta sẽ tập trung mọi năng lực vào những thách đố của hiện tại và công việc sẽ giúp ta quên hết mọi chuyện khác. Những vấn đề của gia đình ta sẽ để lại nhà. Ta sẽ không nghĩ vớ vẩn những chuyện gia đình khi ta ở chốn thương trường bởi chúng sẽ làm mụ mẫm sự suy nghĩ của ta. Cũng thế, ta không mang chuyện buôn bán về nhà và ta không nhắc chi đến công việc nghề nghiệp của ta một khi bước chân vào nhà bởi nếu không chúng sẽ làm hoen ố tình yêu của ta.
Không có chỗ cho chuyện gia đình ở chốn chợ búa, cũng không có chỗ cho chuyện buôn bán ở nơi gia đình. Phải tách rời chúng ra và vì thế ta lại giữ được sự hòa hợp cả hai. Sự tách biệt phân ly này phải được bảo tồn nếu không sự nghiệp ta cũng tàn lụi. Đây là nghịch lý của bao đời.
Trời ban cho ta đôi mắt để nhìn và trí khôn để nghĩ và bây giờ ta nhận ra một bí quyết tuyệt hảo của đời sống vì cuối cùng ta nhận thức ra rằng những vấn đề nan giải, những nản chí ngã lòng, khổ tâm thật ra là những cơ hội tốt trá hình. Ta sẽ không lầm lẫn vì vẻ bề ngoài của chúng nữa vì mắt ta đã mở ra. Ta sẽ nhìn thấu qua lớp vỏ bên ngoài và sẽ không bị lường gạt nữa.
Chả có động vật nào, thực vật nào, ngọn gió nào, cơn mưa nào, tảng đá nào, sông hồ nào có một bắt đầu như ta, bởi ta được hoài thai trong tình yêu và sinh ra có mục đích. Trong quá khứ ta không lưu tâm đến điều này nhưng từ nay nó sẽ uốn nắn và hướng dẫn đường đời của ta.
Và thiên nhiên không biết đến thất bại. Cuối cùng nàng sẽ vươn lên trong chiến thắng và cả ta cũng thế, sau mỗi chiến thắng thì khó khăn kế tiếp không còn đáng kể nữa.
Ta sẽ thắng, và ta sẽ trở nên người thương gia tuyệt vời, bởi ta đặc biệt độc nhất vô nhị.
Chương 12
Cuộn 5
TA SẼ SỐNG HÔM NAY NHƯ THỂ NGÀY CUỐI ĐỜI TA
Ta sẽ làm gì đây trong ngày cuối cùng trân quý mà ta còn được hưởng này? Trước hết ta sẽ phong kín nắp đậy của sự sống để không một giọt nào chảy phí phạm xuống đất cát. Ta sẽ không để uống phí một giây nào than khóc cho những bất hạnh, thất bại, khổ tâm của ngày hôm qua, bởi tại sao ta lại vất đi điều tốt để đổi lấy điều xấu?
Những hạt cát trong chiếc đồng hồ đo bằng cát chảy có thể chảy ngược lên trên được không? Mặt trời có thể mọc đàng tây, lặn đàng đông được sao? Ta có thể sống lại những lỗi lầm của ngày hôm qua để biến nó thành tốt được không? Ta có thể trở về quá khứ để chữa lành vết thương của nó được không? Ta có thể giữ mình trẻ hơn ngày hôm qua không? Ta có thể lấy lại những lời nói gian ác, những lời nguyền rủa đã xuất ra khỏi miệng ta và những đau đớn tác hại do chúng gây ra được không? Không. Ngày hôm qua đã vĩnh viễn ra đi và ta sẽ không bao giờ nghĩ đến nó nữa.
Rồi ta sẽ làm gì đây? Đã quên hôm qua ta cũng sẽ không mơ tưởng đến ngày mai. Tại sao ta lại lấy cái hiện tại lúc này để đổi lấy cái có thể có lẽ của ngày mai? Những hạt cát của ngày mai có thể trong chiếc đồng hồ của ngày hôm qua được ư? Mặt trời mọc hai lần buổi sáng hay sao? Ta có thể làm công việc ngày mai trong khi chân đứng ở ngày hôm nay được không? Ta có thể cất vàng bạc của ngày mai vào túi bạc hôm nay được không? Đứa trẻ của tương lai có thể được sinh ra ngày hôm nay được sao? Ta có nên bận tâm với những biến cố của tương lai mà có lẽ chúng chẳng bao giờ tới? Không! Ngày mai đã được chôn cùng một với ngày hôm qua, và ta sẽ không bao giờ mơ tưởng đến nó.
Ta chỉ có ngày hôm nay và ta sẽ biến thời giờ này thành vĩnh cửu bất diệt. Ta đón chào ngày hôm nay với niềm vui ứa tràn như người tù nghe tin mình được tha án tử. Ta sẽ chắp tay tạ ơn về món quà vô giá của ngày hôm nay. Cũng thế, tim ta sẽ rộn rã nhịp tri ân sâu xa vì nhận ra rằng biết bao người mà mới ngày hôm qua đây còn hân hoan đón bình minh mà hôm nay đã ra người thiên cổ. Quả thật ta đã là người may mắn bởi thì giờ của ngày hôm nay khác chi phần thưởng phụ trội mà lẽ ra ta không đáng hưởng. Tại sao ta được phép sống thêm ngày nữa trong khi bao người khác tốt hơn ta nhiều đã phải ra đi? Phải chăng họ đã hoàn thành mục đích cuộc đời của họ? Còn ta được ban thêm một cơ hội nữa để sống xứng đáng hơn như là con người? Phải chăng hôm nay là ngày phụ thêm cho ta?
Ta chỉ còn một đời để sống và đời sống là chi nếu không phải là chiều dài của thời gian. Khi ta lãng phí một ngày ta cũng phá hủy ngày khác. Nếu ta lãng phí ngày hôm nay, ta phá hủy trang chót của đời ta. Vì thế, ta sẽ yêu thương trân trọng thời gian này vì nó sẽ không bao giờ trở lại nữa. Ta không thể bắt gửi nó vào ngân hàng để ngày mai lấy ra, bởi ai có thể bắt giữ được cơn gió? Ta sẽ ôm giữ từng giây phút của ngày hôm nay và trân quý nó bởi nó vô giá. Người hấp hối có thể mang tất cả vàng bạc mà ông ta có chỉ để đổi lấy thêm một hơi thở được không? Với giá nào ta sẽ đổi về thời giờ ta có trước mặt đây? Ta sẽ biến nó thành vô giá.
Ta sẽ tránh những cơn giận dữ vì chúng là kẻ giết thời giờ. Tính lừng chừng khất lần ta sẽ thay thế bằng hành động; nghi ngờ bằng niềm tin; và sợ hãi với lòng tự tin. Ta sẽ không lãng phí lắng nghe những câu chuyện vớ vẩn, nhảm nhí, ta sẽ không nhân nhượng những đôi tay vô dụng; cũng chẳng thèm thăm viếng những con người biếng nhác. Bởi nếu ve vãn sự lười biếng ta sẽ trở nên tên vô lại cướp giật miếng ăn, manh áo và sự ấm cúng từ những người thân ta. Ta không phải là tên đạo tặc. Ta là người của tình yêu và hôm nay là dịp may cuối cùng để ta minh chứng tình yêu và sự cao thượng của ta.
Hôm nay ta sẽ chu toàn tất cả bổn phận của ta. Hôm nay ta sẽ ôm ấp vỗ về con cái ta trong khi chúng còn trẻ bởi ngày mai chẳng còn và ta cũng chẳng còn tồn tại. Hôm nay ta sẽ ôm ấp người yêu của ta với những nụ hôn nồng nàn ngọt ngào vì ngày mai nàng sẽ chẳng còn và ta cũng sẽ ra đi. Ta sẽ giúp bạn bè ta trong cơn khốn đốn vì ngày mai họ chẳng còn cần ta và ta cũng chẳng còn để nghe tiếng họ kêu cứu. Hôm nay ta sẽ cho đi trong sự hy sinh và làm việc cật lực bởi ngày mai ta chẳng còn gì để cho và đã chắc còn ai để nhận quà ta ban.
Và nếu đây là ngày chót của ta, nó sẽ là đài tưởng niệm vĩ đại nhất của ta. Ta sẽ biến ngày hôm nay thành ngày tốt nhất của ta. Ta sẽ uống trọn vẹn từng giây từng phút của ngày hôm nay. Ta sẽ hưởng nếm mùi vị của nó và dâng lời tri ân. Mỗi giờ đều đáng kể và từng phút phải đổi bằng một cái gì thật quý giá. Ta sẽ lao tác cần mẫn hơn nữa và tận dụng thân xác ta cho đến khi mệt nhoài, vì ta sẽ luôn tiếp tục không lùi. Ta sẽ thăm viếng nhiều hơn nữa. Ta sẽ phát triển nghề kinh doanh của ta hơn nữa. Ta sẽ kiếm nhiều vàng hơn nữa. Mỗi giây phút của ngày hôm nay phải trĩu nặng hoa quả hơn những giây phút của ngày hôm qua. Ngày cuối phải là ngày tốt nhất.
Và nếu nó không phải là ngày chót đời ta, ta sẽ quỳ xuống mà cảm tạ trời cao.
Chương 13
Cuộn 6
HÔM NAY TA SẼ KIỀM CHẾ MỌI CẢM XÚC CỦA TA
Thủy triều lên rồi xuống. Đông đến hè đi. Sức nóng mùa hè dịu đi và lạnh lẽo rủ nhau kéo về. Mặt trời mọc rồi lặn. Trăng đầy rồi khuyết. Chim bay đến rồi đi. Hoa nở rồi tàn. Hạt giống gieo xuống rồi mùa gặt sẽ về. Luật thiên nhiên theo chu kì và ta là phần tử của thiên nhiên nên cũng giống như thủy triều, tâm tính ta cũng lên rồi xuống.
Đây là trò chơi bịp của thiên nhiên mà rất ít người hiểu là tính tình của ta cũng thay đổi mỗi ngày. Mới vui đó hôm qua, hôm nay ta đã buồn, nhưng nỗi buồn hôm nay lại biến thành niềm vui ngày mai. Trong ta có bánh xe hết quay từ buồn tới vui, lại quay từ hân hoan vui mừng sang buồn rầu chán nản; rồi từ hạnh phúc đến u sầu. Giống như bông hoa sớm nở chiều tàn, niềm vui nở rộ hôm nay đã vội tàn rụi trong chán nản thất vọng nhưng ta luôn nhớ rằng bông hoa khô héo hôm nay mang những hạt giống của những bông hoa nở rộ ngày mai, cũng thế, sự buồn rầu hôm nay đang mang mầm hân hoan ngày mai.
Ta sẽ kiềm chế những cảm xúc của ta thế nào để nó sinh hoa kết trái mỗi ngày? Nếu ta không có một tính tình thích hợp, ngày sống của ta sẽ thất bại. Cỏ cây hoa lá cần khí hậu để mọc lên đơm bông kết trái nhưng ta phải tự tạo lấy khí hậu cho riêng mình và mang nó riêng ta. Nếu ta mang mưa gió, u ám sầu buồn, đen tối, và bi quan cho khách hàng của ta thì họ cũng sẽ phản ứng với mưa gió, u ám sầu buồn, đen tối, bi quan và họ sẽ không mua hàng hóa của ta. Nhưng nếu ta mang niềm vui, phấn khởi, hân hoan, và tiếng cười thì khách hàng của ta sẽ đáp trả với niềm vui, phấn khởi, hân hoan và tiếng cười, và với một khí hậu như thế sự buôn bán của ta sẽ hưng phát và kho tàng của ta ngày càng đầy thêm.
Và ta sẽ kiềm chế cảm xúc của ta thế nào để mỗi ngày ta sống đều hạnh phúc và sinh lợi? Ta sẽ học bí quyết của bao thế hệ: người yếu đuối là người để sự suy nghĩ khống chế, hướng dẫn hành động của mình; nhưng người dũng khí thì dùng hành động để khống chế, điều khiển ý nghĩ của mình. Mỗi ngày thức dậy ta sẽ tuân theo kế hoạch chiến đấu này trước khi để sức mạnh của buồn chán, tự thương hại và thất bại khống chế, giam hãm mình.
Hãy hát vang lên khi lòng sầu não.
Hãy cười lên khi trong hồn buồn chán.
Hãy gia tăng làm việc khi thân xác đau yếu rã rời.
Hãy nhảy bổ vào tương lai khi lòng sợ hãi lo âu.
Hãy mặc vào bộ áo mới đẹp đẽ khi ta cảm thấy thua kém, tự ti.
Hãy hát vang lên khi ta thấy không chắc chắn.
Hãy mơ ước sự giàu có sẽ đến khi ta cảm thấy nghèo khổ.
Hãy tưởng niệm về những thành công trong quá khứ để quên đi sự bất lực.
Hãy hướng về mục đích khi ta cảm thấy bé nhỏ.
Bởi đó, ta biết rằng chỉ có kẻ luôn nghĩ mình thua kém mới thất bại ê chề, và ta không phải là hạng người như thế. Rồi đây sẽ có những ngày ta phải chiến đấu liên tục để chống lại những sức mạnh chỉ muốn dìm ta xuống. Sự buồn phiền thất vọng thì dễ nhận ra nhưng có những điều khác đến với ta ẩn núp sau nụ cười thân tình và chúng quật ngã ta lúc nào không hay. Để chống lại chúng, ta không bao giờ được phép lơ là buông thả.
Nếu quá tự tin hãy nhớ lại những thất bại.
Nếu quá mê đắm hãy nhớ thời đói khát.
Nếu hài lòng thỏa mãn hãy nhớ sự cạnh tranh.
Nếu vui thú lúc vinh quang hãy nhớ lúc nhục nhã.
Nếu cảm thấy quá quyền năng hãy thử ngăn cơn gió.
Nếu giàu sang phú quý hãy nhớ những người không đủ cơm ăn áo mặc.
Nếu tự cao tự đại hãy nhớ những lúc yếu đuối nhu nhược.
Nếu cảm thấy tài năng mình không ai sánh bì hãy ngước nhìn những vì sao.
Với kiến thức mới này ta cũng phải hiểu và nhận ra tâm tính của những người ta gặp hàng ngày. Ta sẽ chấp nhận chịu đựng và dung thứ cho sự giận dữ và cáu kỉnh của người ta gặp hôm nay vì họ không biết bí quyết của sự tự kiềm chế mình. Hãy chịu đựng sự nguyền rủa chửi bới của họ hôm nay vì ngày mai họ sẽ thay đổi và vui vẻ đón tiếp ta.
Ta sẽ không đánh giá bất cứ ai sau một lần gặp gỡ, ta cũng sẽ cố tìm gặp lại người mà hôm nay vội vã gặp ta. Hôm nay họ có thể không muốn mất một xu dù là để đổi lấy cỗ xe chiến mã mạ vàng; nhưng biết đâu mai lại vui vẻ trao cả nhà cửa cho ta chỉ để đổi lấy một cây tầm thường. Kiến thức về bí quyết này sẽ là chìa khóa giúp ta nên giàu sang phú quý.
Do đó, ta phải tìm hiểu và nhận diện sự huyền nhiệm của tâm tính con người và của cả riêng ta. Từ hôm nay ta sẽ chuẩn bị sẵn sàng để kiềm chế và làm chủ bất cứ cá tính nào mà ta có sau mỗi sáng thức dậy. Ta sẽ làm chủ và kiềm chế mọi tâm tính cảm xúc của ta bằng hành động tích cực, mà một khi ta làm chủ được, ta sẽ điều khiển khống chế được định mệnh.
Hôm nay ta làm chủ định mệnh của ta và định mệnh của ta là trở nên vị thương gia tuyệt vời nhất thế giới.
Ta sẽ trở nên ông chủ của chính mình. Ta sẽ trở nên vĩ đại.
Chương 14
Cuộn 7
TA SẼ CƯỜI VỚI CUỘC ĐỜI NÀY
Không một tạo vật nào biết cười trừ con người. Cây cối chảy nhựa khi bị thương tích và thú vật ngoài đồng kêu rống vì đau vì đói, nhưng chỉ có con người mới có món quà nụ cười và ta có thể dùng nó bất cứ lúc nào ta muốn. Do đó, ta sẽ luyện tập thói quen hay cười.
Khi mỉm cười sự tiêu hóa của ta sẽ tốt hơn; lúc khúc khích gánh nặng đời ta sẽ nhẹ đi; khi cười vang cuộc sống sẽ kéo dài. Bởi đây là bí quyết sống thọ và bây giờ nó thuộc về ta.
Và trên hết ta sẽ tự cười chính mình vì thật khôi hài tội nghiệp cho người coi mình quá nghiêm trọng. Sẽ không bao giờ ta rơi vào cái bẫy này. Bởi dẫu rằng ta là kỳ công tuyệt vời của thiên nhiên, ta vẫn là hạt thóc bị sàng sẩy bởi ngọn gió thời gian? Ta có thực sự biết mình từ đâu đến và sẽ trôi nổi về chỗ nào không? Tại sao ta lại lo lắng cho ngày hôm nay mà có lẽ chỉ mười năm sau nó trở nên chuyện vô duyên xuẩn ngốc? Tại sao ta lại cho phép những chuyện tầm thường lặt vặt của ngày hôm nay phiền nhiễu ta? Có chuyện gì xảy ra dưới ánh mặt trời mà không trở nên vô nghĩa trong dòng sông thời gian trôi nổi qua bao ngàn thế kỉ?
Nhưng ta sẽ cười sao được khi phải đối mặt với những người hay sự việc làm tổn thương ta đến rơi lệ và khiến ta muốn nguyền rủa cuộc đời? Ta sẽ luyện tập cách nói bốn chữ dưới đây cho đến khi nó thành tập quán thật nhạy cảm, đến nỗi nó sẽ bật lên trong đầu ta ngay mỗi khi tính khôi hài có dí dỏm đòi giã biệt ra đi. Những lời này truyền lại từ bao đời sẽ đưa ta vượt qua bao tai ương bất hạnh và luôn giữ đời ta hài hòa quân bình. Bốn chữ này là: rồi nó cũng qua.
Bởi tất cả mọi sự trên thế gian này rồi sẽ qua đi. Khi ta nặng trĩu ưu phiền tâm khổ ta sẽ an ủi mình rằng rồi nó cũng qua. Khi ta dương dương tự đắc với thành công ta sẽ cảnh tỉnh mình rằng rồi nó cũng qua. Khi ta sống trong cảnh cùng khốn túng quẫn ta sẽ tự bảo mình rằng rồi nó cũng qua. Khi ta sống trong cảnh giàu sang phú quý ta sẽ nhắc nhở mình rồi nó cũng qua. Quả đúng thế, hãy xem người xây kim tự tháp xưa nay còn đâu? Không phải người đó đã bị chôn vùi trong cát bụi? Nếu mọi sự đều phù phiếm trôi qua thì sao ta lại lo lắng quá cho ngày hôm nay?
Ta sẽ điểm trang ban ngày với tiếng cười và đóng khung đêm dài với tiếng ca. Ta sẽ bận rộn với sự sống để chẳng còn thời giờ để buồn than. Hôm nay ta sẽ hưởng hạnh phúc của hôm nay. Bởi hạnh phúc không phải là hạt thóc để cất giữ trong bồ cũng không phải là rượu quý để dành trong hũ. Nó không để dành đến ngày mai. Nó phải được gieo trồng và gặt hái trong cùng một ngày và đây là điều ta sẽ làm kể từ nay.
Và với nụ cười mọi sự sẽ trở về đúng tầm mức, vị trí của nó. Ta sẽ cười vào những thất bại và chúng sẽ tan bay trong đám mây của những giấc mơ mới. Ta sẽ cười vào những thành công và chúng sẽ lắng xuống với những giá trị đích thực của chúng. Ta sẽ cười với những độc ác và nó sẽ chết trước khi được thử nếm. Ta sẽ cười với sự tốt lành và nó sẽ thịnh vượng gia tăng gấp bội. Mỗi ngày chỉ được coi là thành công nếu nụ cười của ta mang đến nụ cười trên môi người khác, và làm sao ta thành công được trong những giao dịch thương mại, nếu ta luôn nhăn nhó và làm cho khách hàng của ta khó chịu?
Do đó đời ta chỉ nhỏ lệ khi vui mừng, bởi vì buồn phiền, hối hận hoặc thất vọng chẳng có giá trị gì ở chốn thương trường nơi mà chỉ nụ cười mới đổi được vàng bạc và mỗi một lời nói tốt lành tao nhã phát ra từ đáy tim mới có thể giúp ta xây lâu đài cung điện cho mình.
Không bao giờ ta để mình thành người quá quan trọng, quá khôn ngoan, quá trang nghiêm, quá quyền lực đến nỗi quên cả cười đùa với chính mình và với cuộc đời. Trong chuyện này, ta xin mãi làm đứa trẻ, bởi chỉ có đứa trẻ mới nhìn lên người khác, và bao lâu ta còn nhìn lên ngưỡng vọng người khác ta sẽ không lớn quá cái giường ta nằm.
Ta sẽ không bao giờ trở nên nghèo khó nếu ta luôn giữ nụ cười trên môi. Đây là món quà quý giá nhất mà mẹ thiên nhiên ban tặng cho ta, và ta chẳng dại gì mà không dùng nó. Chỉ khi nào có nụ cười và hạnh phúc lúc ấy ta mới thực sự thành công. Bởi vì tiếng cười cho ta hưởng thụ trọn vẹn hạnh phúc của mình. Nếu không như thế, ta còn kém hơn kẻ thất bại, bởi hạnh phúc là chén rượu ngon giúp bữa ăn thêm đậm đà hương vị. Để hưởng thụ thành công, ta phải có hạnh phúc, và nụ cười là nàng hầu trung thành tận tụy giúp ta đạt được hạnh phúc.
Chương 15
Cuộn 8
HÔM NAY TA SẼ LÀM TĂNG GIÁ TRỊ CỦA TA LÊN GẤP TRĂM LẦN
Ngón tay thiên tài chạm vào lá dâu, lá dâu biến thành tấm lụa.
Ngón tay thiên tài chạm vào đống đất sét, đống đất sét biến thành lâu đài.
Ngón tay thiên tài chạm vào cây bách, cây bách biến thành đền thờ.
Ngón tay thiên tài chạm vào mớ lông chiên, mớ lông chiên biến thành cẩm bào của nhà vua.
Những chiếc lá, đống đất sét, cây gỗ, mớ lông thú vật với bàn tay tinh xảo của con người đã tăng giá trị lên gấp trăm ngàn lần, sao ta không thể làm tăng giá trị của cục đất sét mang tên ta lên gấp trăm ngàn lần như vậy?
Ta giống như hạt lúa phải đối diện với ba hướng tương lai: một là nó được bỏ vào trong bao rồi vất vào kho cho đến khi biến thành thức ăn cho heo – hai là nó được xay thành bột và trở nên chiếc bánh trên bàn ăn – ba là nó được gieo trên cánh đồng để lớn lên cho đến khi nó trở thành hàng ngàn bông lúa vàng.
Ta giống như số phận của hạt lúa mì trừ một điều khác biệt: hạt lúa mì không có lựa chọn để trở thành thức ăn cho heo, chiếc bánh trên bàn hoặc được gieo vãi trên cánh đồng, trong khi đó ta có chọn lựa và ta sẽ không để ta biến thành thức ăn cho heo hay bị nghiền nát dưới những thất bại và nổi trôi theo ý muốn của kẻ khác.
Để nảy mầm và nhân lên gấp bội hạt lúa mì phải được gieo vào lòng đất tối tăm, để tăng triển ta cũng phải được gieo vào bóng tối của thất bại, thất vọng, ngu dốt và bất lực. Hạt lúa mì nảy mầm, đơm bông chỉ khi nào nó được nuôi dưỡng bởi những cơn mưa, ánh sáng mặt trời và sự ấm áp của những cơn gió, ta cũng phải nuôi dưỡng thân xác và tâm trí của ta để chúng thực hiện những giấc mơ của ta. Nhưng để lớn lên thành cây lúa, hạt lúa mì phải đợi chờ ân huệ của thiên nhiên. Ta không phải đợi chờ bởi ta có quyền lực của sự lựa chọn cho định mệnh của ta.
Và ta sẽ hoàn thành việc này thế nào? Trước tiên ta sẽ đặt mục đích cho mỗi ngày, mỗi tuần, mỗi năm và cho cả đời ta. Nhờ những hạt mưa tưới gội hạt lúa mì mới vỡ vỏ và nảy mầm, ta cũng phải có những mục tiêu thì đời ta mới có thể kết tinh. Khi xây dựng những mục đích cho đời, ta sẽ cân nhắc những thành tích tốt nhất mà ta đã đạt được trong quá khứ và làm chúng tăng lên gấp trăm lần. Đây là tiêu chuẩn cho tương lai đời ta. Không bao giờ ta lo lắng vì mục đích của ta quá cao. Không phải tốt hơn là nhắm mũi tên lên mặt trăng để hạ được con phượng hoàng hơn là nhắm vào con phượng hoàng để rồi bắn vào tảng đá.
Những mục đích cao cả không làm ta sợ hãi mặc dù ta có thể vấp ngã nhiều phen trước khi ta đạt được chúng. Nếu ngã gục, ta lại chỗi dậy và vấp ngã không làm cho ta lo lắng nản lòng bởi con người phải vấp ngã nhiều lần, có khi xuống đáy vực sâu. Chỉ có con giun mới không sợ bị té ngã. Ta không phải là loài giun, không phải là giống hành, cũng không phải là giống chiên. Ta là con người. Hãy để người khác xây hang động của họ với đất sét. Còn ta sẽ xây lâu đài cung điện cho ta.
Như mặt trời sưởi ấm đất lành để hạt lúa mì có thể đơm bông trĩu nặng, cũng thế những lời trong những cuộn này sẽ sưởi ấm đời ta để biến những giấc mơ của ta thành hiện thực. Những hành động của hôm nay phải tốt hơn những hành động của ngày hôm qua. Ta sẽ leo lên ngọn núi của ngày hôm nay với hết khả năng của ta nhưng ngày mai ta phải leo lên những ngọn núi cao hơn nữa, và ngày mốt sẽ hơn ngày mai. Vượt qua những thành tích của người khác không quan trọng bằng vượt qua những thành tích của chính mình.
Ngọn gió ấm áp thổi hạt lúa lớn lên, ngọn gió ấy cũng sẽ thổi lời ta đến tai người nghe và ta sẽ công bố mục đích của ta. Ta sẽ không lấy lại những gì ta đã nói vì ta không thể để mất sĩ diện của mình như thế. Ta sẽ trở nên tiên tri cho chính mình và mặc dù người khác có cười vào những gì ta nói nhưng họ sẽ nghe thấy những kế hoạch, những chương trình của ta, sẽ biết những giấc mơ của ta và vì thế ta không thể đào tẩu cho đến khi thực hiện những gì ta đã nói.
Ta sẽ không vấp phải lỗi lầm tệ hại là đặt mục tiêu quá thấp.
Ta sẽ làm những gì mà kẻ thất bại không dám làm.
Ta sẽ luôn đặt mục tiêu xa hơn tầm với.
Ta sẽ không bao giờ hài lòng với những việc ta làm chốn buôn bán.
Ta sẽ nâng mục đích cao hơn nữa sau mỗi lần ta đạt được nó.
Ta sẽ luôn phấn đấu làm cho mỗi giờ mỗi nên tốt hơn.
Ta sẽ công bố mục đích của ta cho toàn thế giới.
Nhưng không bao giờ ta tiết lộ thành quả của ta. Hãy để thế giới đến với ta bằng những lời chúc tụng thán phục, còn ta ước gì có sự khôn ngoan để nhận chúng với lòng khiêm tốn nhu mì.
Hạt lúa mì khi được nhân lên gấp trăm lần sẽ làm đầy trăm kho. Nhân những trăm này lên mười lần, và chúng ta có đủ lúa nuôi muôn muôn vạn người. Lẽ nào ta không giá trị hơn hạt lúa mì?
Và khi hoàn thành ta lại làm đi làm lại nữa. Người ta sẽ thán phục kinh ngạc về sự vĩ đại của ta khi những lời khôn ngoan trong những cuộn da này được thực hiện nơi ta.
Chương 16
Cuộn 9
TA SẼ HÀNH ĐỘNG NGAY BÂY GIỜ
Ước mơ sẽ vô dụng, kế hoạch tựa như bụi đất, và mục đích thật viễn mơ.
Tất cả sẽ không có giá trị gì trừ khi ta có hành động đi theo.
Chưa từng có bản đồ nào, cho dầu đầy dẫy những chi tiết và chính xác, có thể mang người chủ nó đi xa một bước trên mặt đất. Chẳng có bản luật nào, cho dầu thật công bình, có thể ngăn được tội ác. Cũng chẳng có một cuốn sách nào, ngay cả cuốn sách mà ta đang có trong tay, giúp người đọc nó kiếm được một xu hay nhận một lời ca tụng hoan hô nào. Hành động chính nó là chiếc diêm quẹt làm cháy bừng những bản đồ, những bộ luật, cuộn da này, những giấc mơ, những kế hoạch chương trình, những mục đích thành những năng lực sống động. Hành động là của ăn thức uống nuôi dưỡng thành công của ta.
Tính lừng chừng giữ chân ta lại bao lâu này phát sinh bởi sợ hãi và bây giờ ta mới nhận ra điều bí mật này là nó được gài sâu kín trong tim của tất cả những người dũng cảm can trường. Muốn thống trị tính lừng chừng, khất lần ta phải nhảy ngay vào hành động không chút lưỡng lự, do dự và những xao xuyến, lo âu của con tim sẽ biến tan. Bây giờ ta biết rằng hành động sẽ biến con sư tử đang đe dọa tôi thành con kiến hiền lành.
Từ nay ta phải nhớ bài học của con đom đóm, chúng chỉ phát sáng khi đôi cánh đưa thân bay lên. Nghĩa là chỉ trong hành động chúng mới hữu dụng. Ta sẽ trở nên giống con đom đóm và ngay cả ban ngày dưới ánh mặt trời ánh sáng của ta vẫn được nhìn thấy. Hãy để những kẻ khác làm thân bươm bướm với đôi cánh trang điểm sặc sỡ nhưng chúng phải sống nhờ vào lòng thương của những bông hoa. Còn ta, ta sẽ giống như những con đom đóm và ánh sáng của ta sẽ chiếu soi vào thế giới.
Ta sẽ không tìm cách tránh né những nhiệm vụ của ta hôm nay để hoãn lại đến ngày mai bởi ta biết rằng ngày mai không bao giờ đến, hành động ngay bây giờ cho dẫu những hành động của ta có thể không mang lại hạnh phúc hoặc thành công, nhưng tốt hơn hãy hành động để rồi thất bại còn hơn là ngồi không há miệng đợi sung rụng. Hạnh phúc thực ra có thể không phải là hoa quả của hành động, nhưng nếu không hành động hoa quả sẽ chết khô ngay trên cành.
Ta sẽ nhắc đi nhắc lại lời này.
Khi thức dậy ta sẽ đọc nó và ta nhảy khỏi giường trong khi kẻ thua bại còn mãi ngủ mê.
Khi ta bước vào chốn thương trường ta sẽ đọc nó, rồi lập tức tiến tới người khách hàng đầu tiên trong khi kẻ thất bại còn đang suy nghĩ vẩn vơ về sự khước từ có thể của khách hàng.
Khi đến gõ cửa nhà ai ta sẽ đọc nó và mạnh dạn gõ cửa trong khi kẻ thất bại đứng ngoài sợ hãi và run rẩy đợi chờ.
Khi trực diện với cơn cám dỗ ta sẽ tâm niệm nó và tức khắc cơn cám dỗ tội lỗi biến đi.
Khi bị cám dỗ muốn bỏ cuộc và hoãn lại đến ngày mai ta sẽ đọc nó và tức khắc hành động để hoàn thành một cuộc thương lượng về buôn bán.
Chỉ có hành động mới xác định rõ giá trị của ta nơi chốn thương trường và ta gia tăng những hành động của ta để giá trị của ta cũng tăng lên. Ta sẽ bước vào nơi mà kẻ thất bại không dám đặt chân đến. Ta sẽ nỗ lực làm việc trong khi kẻ thất bại tìm kiếm sự nghỉ ngơi. Ta sẽ nói trong khi kẻ thất bại giữ im lặng. Ta sẽ thuyết phục khách hàng của ta trong khi kẻ thất bại không dám nói nửa lời. Ta sẽ nói: việc này sẽ được hoàn thành trong khi kẻ thất bại lại nói trễ quá rồi.
Bởi ta chỉ có lúc này, ngày mai dành cho những kẻ lười biếng. Ta không phải là tên lười biếng. Ngày mai điều xấu sẽ trở nên tốt. Ta không phải là kẻ xấu. Ngày mai kẻ yếu sẽ trở nên mạnh, ta không phải là tên yếu hèn. Ngày mai kẻ thất bại sẽ thành người thành công. Ta không phải là kẻ thất bại.
Con sư tử ăn khi đói, con phượng hoàng uống khi khát. Nếu không làm thế, e rằng chúng sẽ bị tiêu diệt.
Ta là kẻ đói khát thành công, hạnh phúc và bình an tâm hồn. Nếu không hành động ngay ta sẽ tàn rụi trong cuộc sống của kẻ thất bại, đau khổ và trăn trở qua những đêm thâu.
Thành công không biết đợi chờ. Nếu ta trì hoãn, nó sẽ nhảy vào tay kẻ khác và ta sẽ vĩnh viễn mất nó.
Này là lúc. Đây là nơi. Ta là con người.
Ta sẽ hành động ngay bây giờ.
Chương 17
Cuộn 10
VỊ THƯƠNG GIA TUYỆT VỜI NHẤT THẾ GIAN
Ngay cả những kẻ thiếu đức tin trong lúc tai ương, đau khổ cũng bật tiếng kêu cứu lên Đấng Tối Cao của họ. Không ai mà không cầu xin khi gặp nguy hiểm, cái chết, hoặc những huyền nhiệm vượt quá những kinh nghiệm hiểu biết thường ngày. Từ đâu mà mọi tạo vật có cái bản năng kêu cứu sâu kín phát thành tiếng bi thương khi gặp những nỗi gian truân nguy khốn này?
Giơ tay khua ngang mặt người khác, tức khắc hai mắt họ nhắm lại. Gõ nhẹ vào đầu gối, tức khắc chân họ nảy lên. Hãy thử thách con người với những sự khủng khiếp đen tối, lập tức họ thốt lên “Trời ơi!”, cũng từ cùng một sự thúc đẩy trong chốn thẳm sâu nhất của tâm hồn.
Chả cần người ngoan đạo mới nhận ra sự huyền nhiệm vô cùng này của thiên nhiên. Mọi tạo vật bước đi trên mặt đất, kể cả con người, đều sở hữu cái bản năng kêu cứu này. Tại sao ta lại có cái bản năng kêu cứu này, món quà này?
Tiếng kêu đau thương của ta không phải là một lời cầu nguyện đó sao? Khi thiên nhiên đã ban cho con chiên, chú lừa, chú chim, hay con người bản năng kêu cứu, thiên nhiên cũng đã dự trù là những lời van xin này đang được lắng nghe bởi một quyền lực cao hơn mọi sinh vật và đủ quyền năng để đáp ứng lời van xin đó. Do đó, ta sẽ cầu nguyện liên lỉ, nhưng lời cầu nguyện kêu cứu của ta là xin được hướng dẫn chỉ bảo.
Không bao giờ ta cầu xin những vật chất thế gian này. Ta không gọi người đầy tớ để mang thức ăn cho ta. Ta không ra lệnh cho người chủ quán trọ cho ta phòng ngủ. Không bao giờ ta xin vàng bạc, tình yêu, sức khỏe, chiến thắng tầm thường, danh vọng, thành công, ngay cả hạnh phúc. Ta chỉ cầu xin sự hướng dẫn. Ước gì ơn trên chỉ cho ta thấy con đường để đạt được tất cả những điều trên, và lời cầu nguyện của ta sẽ luôn được nhậm lời.
Lời cầu xin hướng dẫn mà ta tìm kiếm có thể đến, có thể không, nhưng cả hai trường hợp ta đều đã được trả lời. Nếu đứa bé xin cha mình cái bánh mà không được, người cha cũng đã trả lời cho nó rồi.
Ta sẽ cầu xin sự hướng dẫn, và ta sẽ cầu nguyện như một thương gia, trong cách thức sau:
Lạy Đấng sáng tạo muôn loài, xin giúp con. Bởi hôm nay con bước vào thế giới trần truồng cô đơn, nếu không có bàn tay hướng dẫn của Ngài dìu đưa, con sẽ xa lạc khỏi con đường dẫn tới thành công và hạnh phúc.
Con không xin vàng bạc, quần áo hay cả những cơ hội hợp với khả năng con. Trái lại, xin hướng dẫn con để con đạt đến khả năng hợp với những cơ hội dịp may.
Ngài đã dạy sư tử và phượng hoàng cách săn thức ăn và trang bị cho nó nanh nhọn và vuốt sắc. Xin dạy con biết cách “săn” với lời nói được trang bị bằng tình yêu để con thành sư tử giữa muôn người và phượng hoàng giữa chốn thương trường.
Xin giúp con giữ lòng khiêm cung khi trải qua gian nan, thử thách và thất bại. Nhưng cũng cho con thấy được phần thưởng sẽ đến sau chiến thắng.
Xin hãy giao cho con những nhiệm vụ mà người khác đã không hoàn thành, nhưng xin chỉ cho con biết ngắt những hạt thành công từ những thất bại của họ. Xin hãy cho con biết đối diện với những sợ hãi để chúng kiềm chế tinh thần con, nhưng phú ban cho con sự dũng cảm để con biết cười với những thất bại rủi ro.
Xin cho con đủ thời gian để con đạt được những mục đích đời con, nhưng giúp con sống hôm nay như thể ngày cuối cùng đời con.
Xin hướng dẫn lời ăn tiếng nói của con để chúng sinh hoa kết trái, nhưng hãy giúp con im lặng trước những lời nói hành nói xấu để không ai bị tổn thương, đau khổ.
Xin rèn luyện con trong thói quen luôn luôn biết cố gắng, nhưng xin cho con biết cách làm lợi luật trung dung. Xin cho con trực giác bén nhậy để con nhận ra những cơ hội, nhưng hãy phú ban cho con đức kiên nhẫn để con biết tập trung năng lực của con.
Xin hãy tắm gội con trong những thói quen tốt lành để những thói hư tính xấu chết dần đi, nhưng ban cho con lòng thương để con cảm thông những yếu đuối nơi người khác. Xin cho con biết rằng mọi chuyện rồi sẽ qua đi, nhưng giúp con biết tạ ơn về bao ơn lành mà con lãnh nhận hôm nay.
Xin vạch trần sự hận thù ghen ghét trong con để con luôn đối diện với thực tại của chính mình, nhưng hãy đổ đầy chén con với tình yêu để con biến kẻ xa lạ thành bạn bè nghĩa thiết.
Tất cả những sự này con cầu xin theo ý Ngài. Con chỉ là trái nho nhỏ bé đơn côi bám trên cành, nhưng Ngài đã tạo dựng con khác biệt với muôn ngàn trái nho khác. Quả thật, chắc phải có chốn nơi đặc biệt dành cho con. Xin hướng dẫn con. Xin giúp con. Xin chỉ con đường đi.
Xin hãy cho con trở thành con người mà Ngài đã định khi ban cho con đời sống này. Con là hạt giống Ngài đã gieo trồng và chọn lựa để nảy mầm trong vườn nho của thế giới.
Xin giúp con, một thương gia khiêm cung.
Xin hướng dẫn con, lạy Ngài.
Chương 18
Thời gian cứ vùn vụt trôi qua. Hafid đợi chờ người thừa kế cuộn da trong cung điện quạnh hiu của mình, chỉ còn người thủ quản trung thành bên ông. Hafid nhìn bốn mùa qua đi, sự yếu đuối bệnh tật của tuổi già làm ông không thể làm được việc gì nữa ngoài việc ngồi thinh lặng trong vườn hoa của mình.
Ông đợi chờ.
Ông đã đợi chờ gần 3 năm tròn kể từ ngày ông từ bỏ mọi vật chất của cải thế gian và giải thể toàn bộ kinh doanh của ông.
Bỗng từ sa mạc phía đông xuất hiện một bóng mờ thất thểu, một người lạ đang tiến vào thành Damascus. Người này phải đi qua bao nhiêu con đường trước khi tiến thẳng vào cung điện của Hafid. Erasmus đứng ngay trước cổng thường ngày rất lịch thiệp tao nhã, thế mà hôm nay ông cương quyết không cho người khách lạ bước vào, mặc dù ông này lặp đi lặp lại lời yêu cầu: “Xin cho tôi được gặp ông chủ của ông”.
Bề ngoài của người khách lạ không thể gây sự tin cẩn nơi người đối diện: đôi dép rách toạc và được cột lại bằng sợi vải, đôi chân màu nâu sậm đầy những vết cắt và xước, một vài chỗ sưng tấy lên. Trên thân ông, chiếc áo bằng lông lạc đà rộng thùng thình, rách nát tơi tả. Trên đầu những lọn tóc dài bện lại, rối bù và đôi mắt đỏ sọng lên vì nắng đốt cháy từ trong những gân mắt.
Erasmus giữ chặt tay nơi cánh cửa “Ông gặp chủ tôi có chuyện gì?”
Người khách lạ để chiếc túi trên vai tụt xuống, hai tay nắm chặt vào nhau trong tư thế cầu nguyện: “Xin làm ơn, ban cho tôi được diện kiến ông chủ của ông. Tôi không có ý làm hại ông và tôi cũng không phải là kẻ ăn mày. Hãy để ông chủ nghe những lời trình bày của tôi và nếu làm phật lòng ông tôi sẽ bước đi khỏi đây ngay.”
Erasmus vẫn lưỡng lự, chậm rãi mở cổng và hướng về phía trong gật đầu cho phép, rồi ông quay vào bước vội vã tới khu vườn hoa và người khách lạ khập khễnh theo sau.
Trong vườn, Hafid đang thiu thiu ngủ, Erasmus do dự trước ông chủ của mình, ông ho nhẹ và Hafid khẽ nhúc nhích thân mình. Ông lại ho cho đến khi ông chủ mở đôi mắt lờ mờ.
“Xin ông chủ hãy tha thứ cho sự quấy rầy này vì có người khách lạ muốn gặp ông”
Hafid tỉnh dậy ngồi thẳng lên rồi đưa mắt nhìn về phía người khách lạ đang cúi đầu và nói:
- “Ông có phải là vị thương gia tuyệt vời nhất thế giới không?”
Hafid nhíu mày và gật đầu:
- “Người ta gọi như thế bao nhiêu năm qua rồi. Nhưng nay vương miện ấy không còn trên đầu ta nữa. Ông tìm ta có chuyện gì?”
Người khách nhỏ thó đứng rất tỉnh táo tự tin trước Hafid và đang đưa tay xoa ngực mình. Ông khẽ chợp mắt rồi đáp lời, “Tôi được gọi là Saul và tôi vừa trở lại Jerusalem. Tôi sinh trưởng ở thành Tarsus. Tuy nhiên, tôi xin ông đừng lo âu vì bề ngoài lếch thếch của tôi. Tôi không phải là tên thảo khấu lục lâm cũng không phải là kẻ ăn mày đầu đường xó chợ. Tôi là công dân thành Tarsus và cũng là công dân Roma. Tổ tiên dòng họ tôi thuộc nhóm Pharisiêu của dân Do Thái thuộc bộ tộc Benjamin và mặc dù tôi là người buôn bán lều chõng, tôi cũng có được học dưới sự hướng dẫn của vị thầy nổi danh Gamaliel. Cũng có người gọi tôi là Paul”, ông vừa lúc lắc thân mình vừa nói trong khi Hafid, vẫn chưa tỉnh hẳn, lúc này mới giơ tay tỏ vẻ biết lỗi vội mời khách ngồi xuống.
Paul gật đầu nhưng vẫn đứng yên.
- “Tôi tìm đến ngài để xin được chỉ giáo và giúp đỡ, tôi nghĩ chỉ có ngài mới có thể giúp tôi. Thưa ngài xin cho phép tôi được thưa chuyện của tôi?”
Erasmus, đứng sau lưng người khách lạ, lắc đầu lia lịa, nhưng Hafid giả vờ như không thấy. Ông đưa mắt còn ngái ngủ cố quan sát kỹ lưỡng người khách lạ đoạn gật đầu,
- “Ta đã già rồi không thể ngước nhìn ông mãi được. Hãy ngồi xuống bên ta đây và ta sẽ nghe chuyện ông”
Paul đặt chiếc túi sang bên, đoạn ngồi xuống bên cạnh ông già đang im lặng đợi chờ.
“Cách đây bốn năm, vì kiến thức của bao năm học hành tích luỹ đã làm tôi mù quáng không còn nhìn ra sự thật, tôi là chứng nhân chính thức của cuộc ném đá Stephen một người tốt lành công chính tại Jerusalem. Ông ta bị lên án tử bởi những thượng tế Do Thái vì tội phạm thượng chống lại Thiên Chúa.”
Hafid ngắt lời với một giọng bối rối,
- “Ta không hiểu ta có liên can gì đến vụ này”
Paul đưa tay như thể để ông già yên tâm.
- “Tôi sẽ giải thích ngay bây giờ. Stephen là môn đệ của một người tên Jesus, khoảng trước khi xảy ra vụ ném đá Stephen chưa đầy một năm, đã bị đóng đinh trên thập tự bởi chính quyền Roma, vì tội xúi giục dân chúng nổi loạn chống lại đế quốc Roma. Còn tội của Stephen là đã khăng khăng tuyên xưng Jesus chính là Đấng Messiah đã được sai đến và đã được báo trước qua các tiên tri. Ông cũng lên án bọn thượng tế và biệt phái đã cấu kết với đế quốc Roma để giết hại Jesus, Con Thiên Chúa. Lời kết án gay gắt này đã khiến các thượng tế lên án ném đá xử tử ông, và tôi, như đã vừa kể với ngài, tham dự vào cuộc đổ máu người này.
“Hơn nữa, với sự cuồng tín và nhiệt huyết của tuổi trẻ, tôi đã nhận lãnh những chứng thư từ các thượng tế của đền thờ; trao phó cho tôi sứ mạng đến Damascus lùng bắt những kẻ tin theo Jesus rồi giải về Jerusalem để bị trừng phạt. Điều này như tôi đã nói, xảy ra cách đây 4 năm.”
Erasmus liếc nhìn chủ mình và hoảng hốt khi thấy trong mắt của Hafid có ánh nhìn đổi khác mà nhiều năm ông chưa từng thấy. Chỉ có tiếng chảy róc rách từ giếng phun trong vườn cho đến khi Paul tiếp tục nói.
“Chuyện xảy ra là đang khi tôi trên đường về thành Damacus với sự thù hận trong tim thì một ánh sáng chói chang chiếu ra từ trời. Tôi nhớ là không hề bị quật ngã nhưng khi tỉnh ra tôi thấy mình đang nằm trên mặt đất và mặc dù lúc ấy tôi không còn trông thấy gì nữa nhưng tôi vẫn có thể nghe được, và có tiếng nói bên tai bảo tôi: ‘Saul, Saul, tại sao ngươi lại lùng bắt ta?’ Tôi trả lời: ‘Ngài là ai?’ và giọng nói ấy đáp lại: ‘Ta chính là Jesus, người mà ngươi đang tìm bách hại, hãy mau chỗi dậy rồi vào thành, và ở đó rồi ngươi sẽ được chỉ dẫn phải làm gì.”
“Đoạn tôi chỗi dậy và những người đồng hành dẫn tôi vào thành Damascus và ở đó tôi không ăn không uống đúng 3 ngày 3 đêm trong khi ở nhờ nhà của một người theo Jesus, người bị đóng đinh. Rồi có người tên Anasias đến thăm tôi, trong một diện kiến ông được lệnh đến thăm tôi. Ông đặt tay trên mắt tôi và tôi lại có thể nhìn thấy. Sau đó, tôi trở lại ăn uống bình thường và dần dần lấy lại sức khoẻ.”
Hafid đưa người về phía trước và hỏi:
- “Rồi sao nữa?”
- “Tôi đã được đưa đến đền thờ và sự hiện diện của tôi làm những người theo Jesus sợ hãi, nhưng tôi đã rao giảng ngược lại, và những lời giảng của tôi làm họ bối rối hoang mang bởi vì tôi tuyên xưng rằng Jesus, người bị đóng đinh quả thật là Con Thiên Chúa.
“Những người nghe tôi nghi ngờ và cho tôi đang chơi trò bịp bợm để lừa họ, vì tôi chẳng phải là người đã giết hại tàn phá những người tin Jesus ở Jerusalem đó sao? Tôi không thể nào thuyết phục được họ tin vào sự ăn năn trở lại của tôi và bởi có vài người âm mưu muốn giết hại tôi nên tôi đã phải tẩu thoát tìm đường trở lại Jerusalem.
“Nhưng tại Jerusalem tình hình cũng chẳng khá gì hơn, không một ai tin tưởng lời nói của tôi mặc dù họ đã nghe những gì đã xảy ra cho tôi ở Damascus. Tuy nhiên, tôi vẫn kiên trì rao giảng về Đức Kitô nhưng chẳng mang lại hiệu quả gì. Ở bất cứ nơi nào tôi rao giảng tôi đều gặp sự chống đối. Cho đến ngày tôi vào đền thờ nơi toà xử, đang khi nhìn những người buôn bán chim bồ câu và chiên cho việc tế lễ, bỗng tiếng nói ấy lại đến với tôi.”
- “Lần này tiếng nói bảo ông điều gì vậy?” Erasmus bỗng hỏi.
Hafid mỉm cười nhìn người bạn già rồi gật đầu ra hiệu cho Paul tiếp tục.
- “Tiếng nói ấy bảo tôi, ‘Người đã rao giảng lời Chúa gần 4 năm mà chưa hề thấy chút ánh sáng nào. Ngay Lời Chúa cũng phải được ‘rao bán’ (phải có cách tiếp thị) đến con người, nếu không họ sẽ chẳng thèm nghe, vì khi giảng dạy, ta đã chẳng dùng dụ ngôn để dân chúng hiểu giáo lý ta đó sao? Chả ai bắt được ruồi với giấm chua. Hãy trở lại Damascus và tìm cho ra người được mệnh danh là vị thương gia tuyệt vời nhất thế giới. Hãy xin ông ta chỉ dẫn cách thức cho, nếu ngươi thực sự muốn rao giảng Lời Ta.”
Hafid liếc nhìn Erasmus và người thủ quản già cảm thấy ngay câu hỏi trong đầu. Đây có phải là người mà ông chủ đã mong đợi trong bao nhiêu năm nay chăng? Vị thương gia tuyệt vời nhất thế giới tự nghiêng người về phía trước và đặt tay trên Paul.
- “Hãy kể ta nghe về vị Jesus này.”
Paul, với giọng mạnh mẽ sống động, kể cho Hafid nghe về Jesus và cuộc đời của Ngài. Trong khi hai người lắng nghe, Paul nói về sự ngóng trông Đấng Messiah của dân Do Thái, Người sẽ đến liên kết dân lại trong một vương quốc mới độc lập với hạnh phúc và bình an. Ông cũng nhắc về John Tẩy giả và sự giáng sinh, theo giai đoạn của lịch sử, của Đấng có tên là Jesus. Ông nói về những phép lạ Ngài làm, những bài giảng cho dân chúng, phép lạ cho kẻ chết sống lại, chuyện đuổi con buôn khỏi đền thờ, rồi ông cũng nói về sự đóng đinh, an táng và sự phục sinh của Ngài. Cuối cùng, như để làm tăng thêm câu chuyện mình kể, Paul đưa tay vào túi xách lôi ra chiếc áo đỏ và đặt nó trên đùi của Hafid. “Thưa ngài, chiếc áo mà ngài đang cầm trên tay là vật duy nhất còn lại của Jesus, tất cả những gì Ngài có Ngài đều chia sẻ với thế giới, chia sẻ cho đến chết. Và dưới chân thập tự, những tên lính Roma đã bắt thăm chiếc áo này. Khi trở lại Jerusalem kỳ vừa qua, tôi đã phải vất vả tìm kiếm mới tìm ra nó.”
Gương mặt của Hafid bỗng trở nên trắng bệch. Hai tay run run khi ông lật chiếc áo đẫm máu. Erasmus hoảng hốt lo sợ trước sắc diện biến đổi của chủ mình, vội bước lại gần ông hơn, Hafid tiếp tục lật lật chiếc áo cho đến khi ông tìm ra ngôi sao nhỏ đính ở mặt trong chiếc áo... nhãn hiệu của Tola, hãng buôn đã sản xuất những chiếc áo choàng được bán bởi Pathros.
Trong khi Paul và Erasmus chăm chú quan sát, ông đã đưa chiếc áo đó lên và nhẹ nhàng dụi nó vào má ông. Hafid lắc đầu. Không thể được, hàng ngàn chiếc áo như vậy đã được sản xuất bởi Tola và bán bởi Pathros trong những năm buôn bán thịnh vượng.
Trong khi hai bàn tay vẫn nắm chặt chiếc áo, ông thì thào với giọng đục khàn:
- “Kể ta nghe về việc giáng sinh của vị Jesus này”
Paul nói:
- “Ngài đã bỏ thế gian này tay không. Nhưng khi Ngài sinh vào thế giới; Ngài lại còn nghèo hơn nữa. Ngài sinh ra trong một hang đá Bethlehem, trong thời kiểm tra dân số của Tibêrius”
Hafid nhìn hai người rồi nở nụ cười ngây thơ như đứa trẻ, và họ nhìn ông một cách khó hiểu bởi những giọt nước mắt thi nhau lăn dài trên gò má nhăn nheo của ông già. Ông già giơ tay gạt nước mắt rồi hỏi:
- “Có phải có một ngôi sao sáng chưa từng thấy xuất hiện ngay trên chỗ sinh của đứa trẻ này không?”
Paul há hốc miệng không nói được lời nào. Hafid giơ tay ôm chầm lấy Paul, và nước mắt hai người hoà lẫn vào nhau.
Cuối cùng ông già chỗi dậy gọi Erasmus, “Hỡi bạn trung thành của ta, hãy kíp lên tháp và mang chiếc rương lại đây cho ta. Cuối cùng chúng ta đã tìm ra người thừa kế rồi.”
Cuộn 4
TA LÀ KỲ CÔNG TUYỆT VỜI CỦA THIÊN NHIÊN
Từ thuở tạo thiên lập địa không có ai với tâm trí, trái tim, đôi mắt, đôi tay, mái tóc, miệng mũi như của ta. Trước ta, đương thời và cả sau ta không có một ai đi đứng, ăn nói, dáng điệu và suy tư giống như ta. Mọi người đều là anh chị em của ta nhưng ta không giống một ai trong họ. Ta là tạo vật duy nhất có một không hai.
Mặc dù ta thuộc về loài động vật, nhưng những phần thưởng dành cho loài động vật không làm ta thỏa mãn. Trong tim ta cháy lên ngọn lửa truyền qua bao thế hệ và sức nóng của nó luôn thôi thúc tinh thần ta muốn mỗi ngày mỗi nên tốt hơn, và ta chắc chắn sẽ nên tốt hơn. Ta sẽ quạt ngọn lửa không hài lòng này và tuyên bố sự độc nhất vô nhị của ta cho cả thế giới.
Không ai có thể sao chép một nét chấm phá, một dấu chạm trổ, cũng chẳng có ai bắt chước được nét chữ của ta, lại càng không có ai sinh con cho ta, và thực ra, không ai có khả năng buôn bán giống hệt như ta. Do đó, ta sẽ tư hữu hóa sự khác biệt này vì nó là tài sản cần được tăng triển đến mức viên mãn.
Những cố gắng vô ích nhằm bắt chước người khác ta sẽ không làm được và không làm nữa. Thay vào đó ta sẽ phô trương sự khác biệt độc đáo của ta giữa thương trường. Ta sẽ công bố nó, đúng vậy, ta sẽ rao bán nó, ta sẽ bắt đầu làm nổi bật những sự khác biệt và giấu kín những gì giống nhau. Cũng thế, ta sẽ ứng dụng điều này vào việc buôn bán của ta. Người buôn và hàng hóa, khác biệt khỏi người khác, và hãnh diện về sự khác biệt độc đáo của mình.
Ta là sinh vật hiếm có, và vật gì hiếm thì quý, vì thế ta thật đáng quý. Ta là sản phẩm kết tinh từ hàng ngàn năm tiến hóa, vì vậy, trí não ta và thân thể ta được trang bị tốt hơn cả những vua chúa và những người thông thái khôn ngoan sống trước ta. Nhưng tài năng, trí óc, trái tim và thân xác ta sẽ mụ mẫm đình trệ, mai một, thối rữa, chết khô trừ phi ta năng sử dụng chúng. Ta có một tiềm năng vô hạn. Ta sẽ sử dụng một phần nhỏ nhoi của trí não ta; và vận dụng cơ bắp của mình một cách ti tiện. Những thành quả của ngày hôm qua ta có thể làm tăng lên gấp trăm trăm lần hay hơn thế nữa. Ta sẽ thực hiện điều đó ngay ngày hôm nay.
Ta sẽ không còn hài lòng với những thành quả của ngày hôm qua cũng không thích thú tự phụ với những kết quả mà thực ra chúng quá bé nhỏ đến nỗi khó nhận ra. Ta có thể hoàn thành tốt hơn nữa và ta sẽ thực hiện điều đó; bởi tại sao ta lại để mầu nhiệm đã sinh ra ta chết ngay lúc ta chào đời? Tại sao ta không thể tăng gia phép lạ đó trong những công việc của ta hôm nay?
Không phải tình cờ mà ta có mặt trên trái đất này. Ta sinh ra là có mục đích và mục đích đó là vươn cao như ngọn núi, không phải lè tè như sỏi đá. Vì vậy ta sẽ tận dụng mọi cố gắng để vươn cao thành Thái Sơn vời vợi và ta sẽ vắt lọc mọi tiềm năng của ta cho đến khi không chịu nổi mới thôi.
Ta sẽ gia tăng kiến thức của ta về nhân loại, chính ta và cả hàng hóa của ta, và việc buôn bán của ta sẽ tăng lên bội phần. Ta sẽ thực tập, cải tiến và trau chuốt ngôn ngữ sử dụng trong nghề buôn của ta, vì đó là nền tảng để ta xây dựng sự nghiệp và ta sẽ không bao giờ quên rằng nhiều người đã trở nên giàu có chỉ nhờ ba tấc lưỡi Tô Tần, có sức thuyết phục mê hồn. Ta sẽ không ngừng tìm cách cải tiến phong cách và thái độ bởi chúng là chất đường ngọt ngào hấp dẫn người khác.
Ta sẽ tập trung mọi năng lực vào những thách đố của hiện tại và công việc sẽ giúp ta quên hết mọi chuyện khác. Những vấn đề của gia đình ta sẽ để lại nhà. Ta sẽ không nghĩ vớ vẩn những chuyện gia đình khi ta ở chốn thương trường bởi chúng sẽ làm mụ mẫm sự suy nghĩ của ta. Cũng thế, ta không mang chuyện buôn bán về nhà và ta không nhắc chi đến công việc nghề nghiệp của ta một khi bước chân vào nhà bởi nếu không chúng sẽ làm hoen ố tình yêu của ta.
Không có chỗ cho chuyện gia đình ở chốn chợ búa, cũng không có chỗ cho chuyện buôn bán ở nơi gia đình. Phải tách rời chúng ra và vì thế ta lại giữ được sự hòa hợp cả hai. Sự tách biệt phân ly này phải được bảo tồn nếu không sự nghiệp ta cũng tàn lụi. Đây là nghịch lý của bao đời.
Trời ban cho ta đôi mắt để nhìn và trí khôn để nghĩ và bây giờ ta nhận ra một bí quyết tuyệt hảo của đời sống vì cuối cùng ta nhận thức ra rằng những vấn đề nan giải, những nản chí ngã lòng, khổ tâm thật ra là những cơ hội tốt trá hình. Ta sẽ không lầm lẫn vì vẻ bề ngoài của chúng nữa vì mắt ta đã mở ra. Ta sẽ nhìn thấu qua lớp vỏ bên ngoài và sẽ không bị lường gạt nữa.
Chả có động vật nào, thực vật nào, ngọn gió nào, cơn mưa nào, tảng đá nào, sông hồ nào có một bắt đầu như ta, bởi ta được hoài thai trong tình yêu và sinh ra có mục đích. Trong quá khứ ta không lưu tâm đến điều này nhưng từ nay nó sẽ uốn nắn và hướng dẫn đường đời của ta.
Và thiên nhiên không biết đến thất bại. Cuối cùng nàng sẽ vươn lên trong chiến thắng và cả ta cũng thế, sau mỗi chiến thắng thì khó khăn kế tiếp không còn đáng kể nữa.
Ta sẽ thắng, và ta sẽ trở nên người thương gia tuyệt vời, bởi ta đặc biệt độc nhất vô nhị.
Chương 12
Cuộn 5
TA SẼ SỐNG HÔM NAY NHƯ THỂ NGÀY CUỐI ĐỜI TA
Ta sẽ làm gì đây trong ngày cuối cùng trân quý mà ta còn được hưởng này? Trước hết ta sẽ phong kín nắp đậy của sự sống để không một giọt nào chảy phí phạm xuống đất cát. Ta sẽ không để uống phí một giây nào than khóc cho những bất hạnh, thất bại, khổ tâm của ngày hôm qua, bởi tại sao ta lại vất đi điều tốt để đổi lấy điều xấu?
Những hạt cát trong chiếc đồng hồ đo bằng cát chảy có thể chảy ngược lên trên được không? Mặt trời có thể mọc đàng tây, lặn đàng đông được sao? Ta có thể sống lại những lỗi lầm của ngày hôm qua để biến nó thành tốt được không? Ta có thể trở về quá khứ để chữa lành vết thương của nó được không? Ta có thể giữ mình trẻ hơn ngày hôm qua không? Ta có thể lấy lại những lời nói gian ác, những lời nguyền rủa đã xuất ra khỏi miệng ta và những đau đớn tác hại do chúng gây ra được không? Không. Ngày hôm qua đã vĩnh viễn ra đi và ta sẽ không bao giờ nghĩ đến nó nữa.
Rồi ta sẽ làm gì đây? Đã quên hôm qua ta cũng sẽ không mơ tưởng đến ngày mai. Tại sao ta lại lấy cái hiện tại lúc này để đổi lấy cái có thể có lẽ của ngày mai? Những hạt cát của ngày mai có thể trong chiếc đồng hồ của ngày hôm qua được ư? Mặt trời mọc hai lần buổi sáng hay sao? Ta có thể làm công việc ngày mai trong khi chân đứng ở ngày hôm nay được không? Ta có thể cất vàng bạc của ngày mai vào túi bạc hôm nay được không? Đứa trẻ của tương lai có thể được sinh ra ngày hôm nay được sao? Ta có nên bận tâm với những biến cố của tương lai mà có lẽ chúng chẳng bao giờ tới? Không! Ngày mai đã được chôn cùng một với ngày hôm qua, và ta sẽ không bao giờ mơ tưởng đến nó.
Ta chỉ có ngày hôm nay và ta sẽ biến thời giờ này thành vĩnh cửu bất diệt. Ta đón chào ngày hôm nay với niềm vui ứa tràn như người tù nghe tin mình được tha án tử. Ta sẽ chắp tay tạ ơn về món quà vô giá của ngày hôm nay. Cũng thế, tim ta sẽ rộn rã nhịp tri ân sâu xa vì nhận ra rằng biết bao người mà mới ngày hôm qua đây còn hân hoan đón bình minh mà hôm nay đã ra người thiên cổ. Quả thật ta đã là người may mắn bởi thì giờ của ngày hôm nay khác chi phần thưởng phụ trội mà lẽ ra ta không đáng hưởng. Tại sao ta được phép sống thêm ngày nữa trong khi bao người khác tốt hơn ta nhiều đã phải ra đi? Phải chăng họ đã hoàn thành mục đích cuộc đời của họ? Còn ta được ban thêm một cơ hội nữa để sống xứng đáng hơn như là con người? Phải chăng hôm nay là ngày phụ thêm cho ta?
Ta chỉ còn một đời để sống và đời sống là chi nếu không phải là chiều dài của thời gian. Khi ta lãng phí một ngày ta cũng phá hủy ngày khác. Nếu ta lãng phí ngày hôm nay, ta phá hủy trang chót của đời ta. Vì thế, ta sẽ yêu thương trân trọng thời gian này vì nó sẽ không bao giờ trở lại nữa. Ta không thể bắt gửi nó vào ngân hàng để ngày mai lấy ra, bởi ai có thể bắt giữ được cơn gió? Ta sẽ ôm giữ từng giây phút của ngày hôm nay và trân quý nó bởi nó vô giá. Người hấp hối có thể mang tất cả vàng bạc mà ông ta có chỉ để đổi lấy thêm một hơi thở được không? Với giá nào ta sẽ đổi về thời giờ ta có trước mặt đây? Ta sẽ biến nó thành vô giá.
Ta sẽ tránh những cơn giận dữ vì chúng là kẻ giết thời giờ. Tính lừng chừng khất lần ta sẽ thay thế bằng hành động; nghi ngờ bằng niềm tin; và sợ hãi với lòng tự tin. Ta sẽ không lãng phí lắng nghe những câu chuyện vớ vẩn, nhảm nhí, ta sẽ không nhân nhượng những đôi tay vô dụng; cũng chẳng thèm thăm viếng những con người biếng nhác. Bởi nếu ve vãn sự lười biếng ta sẽ trở nên tên vô lại cướp giật miếng ăn, manh áo và sự ấm cúng từ những người thân ta. Ta không phải là tên đạo tặc. Ta là người của tình yêu và hôm nay là dịp may cuối cùng để ta minh chứng tình yêu và sự cao thượng của ta.
Hôm nay ta sẽ chu toàn tất cả bổn phận của ta. Hôm nay ta sẽ ôm ấp vỗ về con cái ta trong khi chúng còn trẻ bởi ngày mai chẳng còn và ta cũng chẳng còn tồn tại. Hôm nay ta sẽ ôm ấp người yêu của ta với những nụ hôn nồng nàn ngọt ngào vì ngày mai nàng sẽ chẳng còn và ta cũng sẽ ra đi. Ta sẽ giúp bạn bè ta trong cơn khốn đốn vì ngày mai họ chẳng còn cần ta và ta cũng chẳng còn để nghe tiếng họ kêu cứu. Hôm nay ta sẽ cho đi trong sự hy sinh và làm việc cật lực bởi ngày mai ta chẳng còn gì để cho và đã chắc còn ai để nhận quà ta ban.
Và nếu đây là ngày chót của ta, nó sẽ là đài tưởng niệm vĩ đại nhất của ta. Ta sẽ biến ngày hôm nay thành ngày tốt nhất của ta. Ta sẽ uống trọn vẹn từng giây từng phút của ngày hôm nay. Ta sẽ hưởng nếm mùi vị của nó và dâng lời tri ân. Mỗi giờ đều đáng kể và từng phút phải đổi bằng một cái gì thật quý giá. Ta sẽ lao tác cần mẫn hơn nữa và tận dụng thân xác ta cho đến khi mệt nhoài, vì ta sẽ luôn tiếp tục không lùi. Ta sẽ thăm viếng nhiều hơn nữa. Ta sẽ phát triển nghề kinh doanh của ta hơn nữa. Ta sẽ kiếm nhiều vàng hơn nữa. Mỗi giây phút của ngày hôm nay phải trĩu nặng hoa quả hơn những giây phút của ngày hôm qua. Ngày cuối phải là ngày tốt nhất.
Và nếu nó không phải là ngày chót đời ta, ta sẽ quỳ xuống mà cảm tạ trời cao.
Chương 13
Cuộn 6
HÔM NAY TA SẼ KIỀM CHẾ MỌI CẢM XÚC CỦA TA
Thủy triều lên rồi xuống. Đông đến hè đi. Sức nóng mùa hè dịu đi và lạnh lẽo rủ nhau kéo về. Mặt trời mọc rồi lặn. Trăng đầy rồi khuyết. Chim bay đến rồi đi. Hoa nở rồi tàn. Hạt giống gieo xuống rồi mùa gặt sẽ về. Luật thiên nhiên theo chu kì và ta là phần tử của thiên nhiên nên cũng giống như thủy triều, tâm tính ta cũng lên rồi xuống.
Đây là trò chơi bịp của thiên nhiên mà rất ít người hiểu là tính tình của ta cũng thay đổi mỗi ngày. Mới vui đó hôm qua, hôm nay ta đã buồn, nhưng nỗi buồn hôm nay lại biến thành niềm vui ngày mai. Trong ta có bánh xe hết quay từ buồn tới vui, lại quay từ hân hoan vui mừng sang buồn rầu chán nản; rồi từ hạnh phúc đến u sầu. Giống như bông hoa sớm nở chiều tàn, niềm vui nở rộ hôm nay đã vội tàn rụi trong chán nản thất vọng nhưng ta luôn nhớ rằng bông hoa khô héo hôm nay mang những hạt giống của những bông hoa nở rộ ngày mai, cũng thế, sự buồn rầu hôm nay đang mang mầm hân hoan ngày mai.
Ta sẽ kiềm chế những cảm xúc của ta thế nào để nó sinh hoa kết trái mỗi ngày? Nếu ta không có một tính tình thích hợp, ngày sống của ta sẽ thất bại. Cỏ cây hoa lá cần khí hậu để mọc lên đơm bông kết trái nhưng ta phải tự tạo lấy khí hậu cho riêng mình và mang nó riêng ta. Nếu ta mang mưa gió, u ám sầu buồn, đen tối, và bi quan cho khách hàng của ta thì họ cũng sẽ phản ứng với mưa gió, u ám sầu buồn, đen tối, bi quan và họ sẽ không mua hàng hóa của ta. Nhưng nếu ta mang niềm vui, phấn khởi, hân hoan, và tiếng cười thì khách hàng của ta sẽ đáp trả với niềm vui, phấn khởi, hân hoan và tiếng cười, và với một khí hậu như thế sự buôn bán của ta sẽ hưng phát và kho tàng của ta ngày càng đầy thêm.
Và ta sẽ kiềm chế cảm xúc của ta thế nào để mỗi ngày ta sống đều hạnh phúc và sinh lợi? Ta sẽ học bí quyết của bao thế hệ: người yếu đuối là người để sự suy nghĩ khống chế, hướng dẫn hành động của mình; nhưng người dũng khí thì dùng hành động để khống chế, điều khiển ý nghĩ của mình. Mỗi ngày thức dậy ta sẽ tuân theo kế hoạch chiến đấu này trước khi để sức mạnh của buồn chán, tự thương hại và thất bại khống chế, giam hãm mình.
Hãy hát vang lên khi lòng sầu não.
Hãy cười lên khi trong hồn buồn chán.
Hãy gia tăng làm việc khi thân xác đau yếu rã rời.
Hãy nhảy bổ vào tương lai khi lòng sợ hãi lo âu.
Hãy mặc vào bộ áo mới đẹp đẽ khi ta cảm thấy thua kém, tự ti.
Hãy hát vang lên khi ta thấy không chắc chắn.
Hãy mơ ước sự giàu có sẽ đến khi ta cảm thấy nghèo khổ.
Hãy tưởng niệm về những thành công trong quá khứ để quên đi sự bất lực.
Hãy hướng về mục đích khi ta cảm thấy bé nhỏ.
Bởi đó, ta biết rằng chỉ có kẻ luôn nghĩ mình thua kém mới thất bại ê chề, và ta không phải là hạng người như thế. Rồi đây sẽ có những ngày ta phải chiến đấu liên tục để chống lại những sức mạnh chỉ muốn dìm ta xuống. Sự buồn phiền thất vọng thì dễ nhận ra nhưng có những điều khác đến với ta ẩn núp sau nụ cười thân tình và chúng quật ngã ta lúc nào không hay. Để chống lại chúng, ta không bao giờ được phép lơ là buông thả.
Nếu quá tự tin hãy nhớ lại những thất bại.
Nếu quá mê đắm hãy nhớ thời đói khát.
Nếu hài lòng thỏa mãn hãy nhớ sự cạnh tranh.
Nếu vui thú lúc vinh quang hãy nhớ lúc nhục nhã.
Nếu cảm thấy quá quyền năng hãy thử ngăn cơn gió.
Nếu giàu sang phú quý hãy nhớ những người không đủ cơm ăn áo mặc.
Nếu tự cao tự đại hãy nhớ những lúc yếu đuối nhu nhược.
Nếu cảm thấy tài năng mình không ai sánh bì hãy ngước nhìn những vì sao.
Với kiến thức mới này ta cũng phải hiểu và nhận ra tâm tính của những người ta gặp hàng ngày. Ta sẽ chấp nhận chịu đựng và dung thứ cho sự giận dữ và cáu kỉnh của người ta gặp hôm nay vì họ không biết bí quyết của sự tự kiềm chế mình. Hãy chịu đựng sự nguyền rủa chửi bới của họ hôm nay vì ngày mai họ sẽ thay đổi và vui vẻ đón tiếp ta.
Ta sẽ không đánh giá bất cứ ai sau một lần gặp gỡ, ta cũng sẽ cố tìm gặp lại người mà hôm nay vội vã gặp ta. Hôm nay họ có thể không muốn mất một xu dù là để đổi lấy cỗ xe chiến mã mạ vàng; nhưng biết đâu mai lại vui vẻ trao cả nhà cửa cho ta chỉ để đổi lấy một cây tầm thường. Kiến thức về bí quyết này sẽ là chìa khóa giúp ta nên giàu sang phú quý.
Do đó, ta phải tìm hiểu và nhận diện sự huyền nhiệm của tâm tính con người và của cả riêng ta. Từ hôm nay ta sẽ chuẩn bị sẵn sàng để kiềm chế và làm chủ bất cứ cá tính nào mà ta có sau mỗi sáng thức dậy. Ta sẽ làm chủ và kiềm chế mọi tâm tính cảm xúc của ta bằng hành động tích cực, mà một khi ta làm chủ được, ta sẽ điều khiển khống chế được định mệnh.
Hôm nay ta làm chủ định mệnh của ta và định mệnh của ta là trở nên vị thương gia tuyệt vời nhất thế giới.
Ta sẽ trở nên ông chủ của chính mình. Ta sẽ trở nên vĩ đại.
Chương 14
Cuộn 7
TA SẼ CƯỜI VỚI CUỘC ĐỜI NÀY
Không một tạo vật nào biết cười trừ con người. Cây cối chảy nhựa khi bị thương tích và thú vật ngoài đồng kêu rống vì đau vì đói, nhưng chỉ có con người mới có món quà nụ cười và ta có thể dùng nó bất cứ lúc nào ta muốn. Do đó, ta sẽ luyện tập thói quen hay cười.
Khi mỉm cười sự tiêu hóa của ta sẽ tốt hơn; lúc khúc khích gánh nặng đời ta sẽ nhẹ đi; khi cười vang cuộc sống sẽ kéo dài. Bởi đây là bí quyết sống thọ và bây giờ nó thuộc về ta.
Và trên hết ta sẽ tự cười chính mình vì thật khôi hài tội nghiệp cho người coi mình quá nghiêm trọng. Sẽ không bao giờ ta rơi vào cái bẫy này. Bởi dẫu rằng ta là kỳ công tuyệt vời của thiên nhiên, ta vẫn là hạt thóc bị sàng sẩy bởi ngọn gió thời gian? Ta có thực sự biết mình từ đâu đến và sẽ trôi nổi về chỗ nào không? Tại sao ta lại lo lắng cho ngày hôm nay mà có lẽ chỉ mười năm sau nó trở nên chuyện vô duyên xuẩn ngốc? Tại sao ta lại cho phép những chuyện tầm thường lặt vặt của ngày hôm nay phiền nhiễu ta? Có chuyện gì xảy ra dưới ánh mặt trời mà không trở nên vô nghĩa trong dòng sông thời gian trôi nổi qua bao ngàn thế kỉ?
Nhưng ta sẽ cười sao được khi phải đối mặt với những người hay sự việc làm tổn thương ta đến rơi lệ và khiến ta muốn nguyền rủa cuộc đời? Ta sẽ luyện tập cách nói bốn chữ dưới đây cho đến khi nó thành tập quán thật nhạy cảm, đến nỗi nó sẽ bật lên trong đầu ta ngay mỗi khi tính khôi hài có dí dỏm đòi giã biệt ra đi. Những lời này truyền lại từ bao đời sẽ đưa ta vượt qua bao tai ương bất hạnh và luôn giữ đời ta hài hòa quân bình. Bốn chữ này là: rồi nó cũng qua.
Bởi tất cả mọi sự trên thế gian này rồi sẽ qua đi. Khi ta nặng trĩu ưu phiền tâm khổ ta sẽ an ủi mình rằng rồi nó cũng qua. Khi ta dương dương tự đắc với thành công ta sẽ cảnh tỉnh mình rằng rồi nó cũng qua. Khi ta sống trong cảnh cùng khốn túng quẫn ta sẽ tự bảo mình rằng rồi nó cũng qua. Khi ta sống trong cảnh giàu sang phú quý ta sẽ nhắc nhở mình rồi nó cũng qua. Quả đúng thế, hãy xem người xây kim tự tháp xưa nay còn đâu? Không phải người đó đã bị chôn vùi trong cát bụi? Nếu mọi sự đều phù phiếm trôi qua thì sao ta lại lo lắng quá cho ngày hôm nay?
Ta sẽ điểm trang ban ngày với tiếng cười và đóng khung đêm dài với tiếng ca. Ta sẽ bận rộn với sự sống để chẳng còn thời giờ để buồn than. Hôm nay ta sẽ hưởng hạnh phúc của hôm nay. Bởi hạnh phúc không phải là hạt thóc để cất giữ trong bồ cũng không phải là rượu quý để dành trong hũ. Nó không để dành đến ngày mai. Nó phải được gieo trồng và gặt hái trong cùng một ngày và đây là điều ta sẽ làm kể từ nay.
Và với nụ cười mọi sự sẽ trở về đúng tầm mức, vị trí của nó. Ta sẽ cười vào những thất bại và chúng sẽ tan bay trong đám mây của những giấc mơ mới. Ta sẽ cười vào những thành công và chúng sẽ lắng xuống với những giá trị đích thực của chúng. Ta sẽ cười với những độc ác và nó sẽ chết trước khi được thử nếm. Ta sẽ cười với sự tốt lành và nó sẽ thịnh vượng gia tăng gấp bội. Mỗi ngày chỉ được coi là thành công nếu nụ cười của ta mang đến nụ cười trên môi người khác, và làm sao ta thành công được trong những giao dịch thương mại, nếu ta luôn nhăn nhó và làm cho khách hàng của ta khó chịu?
Do đó đời ta chỉ nhỏ lệ khi vui mừng, bởi vì buồn phiền, hối hận hoặc thất vọng chẳng có giá trị gì ở chốn thương trường nơi mà chỉ nụ cười mới đổi được vàng bạc và mỗi một lời nói tốt lành tao nhã phát ra từ đáy tim mới có thể giúp ta xây lâu đài cung điện cho mình.
Không bao giờ ta để mình thành người quá quan trọng, quá khôn ngoan, quá trang nghiêm, quá quyền lực đến nỗi quên cả cười đùa với chính mình và với cuộc đời. Trong chuyện này, ta xin mãi làm đứa trẻ, bởi chỉ có đứa trẻ mới nhìn lên người khác, và bao lâu ta còn nhìn lên ngưỡng vọng người khác ta sẽ không lớn quá cái giường ta nằm.
Ta sẽ không bao giờ trở nên nghèo khó nếu ta luôn giữ nụ cười trên môi. Đây là món quà quý giá nhất mà mẹ thiên nhiên ban tặng cho ta, và ta chẳng dại gì mà không dùng nó. Chỉ khi nào có nụ cười và hạnh phúc lúc ấy ta mới thực sự thành công. Bởi vì tiếng cười cho ta hưởng thụ trọn vẹn hạnh phúc của mình. Nếu không như thế, ta còn kém hơn kẻ thất bại, bởi hạnh phúc là chén rượu ngon giúp bữa ăn thêm đậm đà hương vị. Để hưởng thụ thành công, ta phải có hạnh phúc, và nụ cười là nàng hầu trung thành tận tụy giúp ta đạt được hạnh phúc.
Chương 15
Cuộn 8
HÔM NAY TA SẼ LÀM TĂNG GIÁ TRỊ CỦA TA LÊN GẤP TRĂM LẦN
Ngón tay thiên tài chạm vào lá dâu, lá dâu biến thành tấm lụa.
Ngón tay thiên tài chạm vào đống đất sét, đống đất sét biến thành lâu đài.
Ngón tay thiên tài chạm vào cây bách, cây bách biến thành đền thờ.
Ngón tay thiên tài chạm vào mớ lông chiên, mớ lông chiên biến thành cẩm bào của nhà vua.
Những chiếc lá, đống đất sét, cây gỗ, mớ lông thú vật với bàn tay tinh xảo của con người đã tăng giá trị lên gấp trăm ngàn lần, sao ta không thể làm tăng giá trị của cục đất sét mang tên ta lên gấp trăm ngàn lần như vậy?
Ta giống như hạt lúa phải đối diện với ba hướng tương lai: một là nó được bỏ vào trong bao rồi vất vào kho cho đến khi biến thành thức ăn cho heo – hai là nó được xay thành bột và trở nên chiếc bánh trên bàn ăn – ba là nó được gieo trên cánh đồng để lớn lên cho đến khi nó trở thành hàng ngàn bông lúa vàng.
Ta giống như số phận của hạt lúa mì trừ một điều khác biệt: hạt lúa mì không có lựa chọn để trở thành thức ăn cho heo, chiếc bánh trên bàn hoặc được gieo vãi trên cánh đồng, trong khi đó ta có chọn lựa và ta sẽ không để ta biến thành thức ăn cho heo hay bị nghiền nát dưới những thất bại và nổi trôi theo ý muốn của kẻ khác.
Để nảy mầm và nhân lên gấp bội hạt lúa mì phải được gieo vào lòng đất tối tăm, để tăng triển ta cũng phải được gieo vào bóng tối của thất bại, thất vọng, ngu dốt và bất lực. Hạt lúa mì nảy mầm, đơm bông chỉ khi nào nó được nuôi dưỡng bởi những cơn mưa, ánh sáng mặt trời và sự ấm áp của những cơn gió, ta cũng phải nuôi dưỡng thân xác và tâm trí của ta để chúng thực hiện những giấc mơ của ta. Nhưng để lớn lên thành cây lúa, hạt lúa mì phải đợi chờ ân huệ của thiên nhiên. Ta không phải đợi chờ bởi ta có quyền lực của sự lựa chọn cho định mệnh của ta.
Và ta sẽ hoàn thành việc này thế nào? Trước tiên ta sẽ đặt mục đích cho mỗi ngày, mỗi tuần, mỗi năm và cho cả đời ta. Nhờ những hạt mưa tưới gội hạt lúa mì mới vỡ vỏ và nảy mầm, ta cũng phải có những mục tiêu thì đời ta mới có thể kết tinh. Khi xây dựng những mục đích cho đời, ta sẽ cân nhắc những thành tích tốt nhất mà ta đã đạt được trong quá khứ và làm chúng tăng lên gấp trăm lần. Đây là tiêu chuẩn cho tương lai đời ta. Không bao giờ ta lo lắng vì mục đích của ta quá cao. Không phải tốt hơn là nhắm mũi tên lên mặt trăng để hạ được con phượng hoàng hơn là nhắm vào con phượng hoàng để rồi bắn vào tảng đá.
Những mục đích cao cả không làm ta sợ hãi mặc dù ta có thể vấp ngã nhiều phen trước khi ta đạt được chúng. Nếu ngã gục, ta lại chỗi dậy và vấp ngã không làm cho ta lo lắng nản lòng bởi con người phải vấp ngã nhiều lần, có khi xuống đáy vực sâu. Chỉ có con giun mới không sợ bị té ngã. Ta không phải là loài giun, không phải là giống hành, cũng không phải là giống chiên. Ta là con người. Hãy để người khác xây hang động của họ với đất sét. Còn ta sẽ xây lâu đài cung điện cho ta.
Như mặt trời sưởi ấm đất lành để hạt lúa mì có thể đơm bông trĩu nặng, cũng thế những lời trong những cuộn này sẽ sưởi ấm đời ta để biến những giấc mơ của ta thành hiện thực. Những hành động của hôm nay phải tốt hơn những hành động của ngày hôm qua. Ta sẽ leo lên ngọn núi của ngày hôm nay với hết khả năng của ta nhưng ngày mai ta phải leo lên những ngọn núi cao hơn nữa, và ngày mốt sẽ hơn ngày mai. Vượt qua những thành tích của người khác không quan trọng bằng vượt qua những thành tích của chính mình.
Ngọn gió ấm áp thổi hạt lúa lớn lên, ngọn gió ấy cũng sẽ thổi lời ta đến tai người nghe và ta sẽ công bố mục đích của ta. Ta sẽ không lấy lại những gì ta đã nói vì ta không thể để mất sĩ diện của mình như thế. Ta sẽ trở nên tiên tri cho chính mình và mặc dù người khác có cười vào những gì ta nói nhưng họ sẽ nghe thấy những kế hoạch, những chương trình của ta, sẽ biết những giấc mơ của ta và vì thế ta không thể đào tẩu cho đến khi thực hiện những gì ta đã nói.
Ta sẽ không vấp phải lỗi lầm tệ hại là đặt mục tiêu quá thấp.
Ta sẽ làm những gì mà kẻ thất bại không dám làm.
Ta sẽ luôn đặt mục tiêu xa hơn tầm với.
Ta sẽ không bao giờ hài lòng với những việc ta làm chốn buôn bán.
Ta sẽ nâng mục đích cao hơn nữa sau mỗi lần ta đạt được nó.
Ta sẽ luôn phấn đấu làm cho mỗi giờ mỗi nên tốt hơn.
Ta sẽ công bố mục đích của ta cho toàn thế giới.
Nhưng không bao giờ ta tiết lộ thành quả của ta. Hãy để thế giới đến với ta bằng những lời chúc tụng thán phục, còn ta ước gì có sự khôn ngoan để nhận chúng với lòng khiêm tốn nhu mì.
Hạt lúa mì khi được nhân lên gấp trăm lần sẽ làm đầy trăm kho. Nhân những trăm này lên mười lần, và chúng ta có đủ lúa nuôi muôn muôn vạn người. Lẽ nào ta không giá trị hơn hạt lúa mì?
Và khi hoàn thành ta lại làm đi làm lại nữa. Người ta sẽ thán phục kinh ngạc về sự vĩ đại của ta khi những lời khôn ngoan trong những cuộn da này được thực hiện nơi ta.
Chương 16
Cuộn 9
TA SẼ HÀNH ĐỘNG NGAY BÂY GIỜ
Ước mơ sẽ vô dụng, kế hoạch tựa như bụi đất, và mục đích thật viễn mơ.
Tất cả sẽ không có giá trị gì trừ khi ta có hành động đi theo.
Chưa từng có bản đồ nào, cho dầu đầy dẫy những chi tiết và chính xác, có thể mang người chủ nó đi xa một bước trên mặt đất. Chẳng có bản luật nào, cho dầu thật công bình, có thể ngăn được tội ác. Cũng chẳng có một cuốn sách nào, ngay cả cuốn sách mà ta đang có trong tay, giúp người đọc nó kiếm được một xu hay nhận một lời ca tụng hoan hô nào. Hành động chính nó là chiếc diêm quẹt làm cháy bừng những bản đồ, những bộ luật, cuộn da này, những giấc mơ, những kế hoạch chương trình, những mục đích thành những năng lực sống động. Hành động là của ăn thức uống nuôi dưỡng thành công của ta.
Tính lừng chừng giữ chân ta lại bao lâu này phát sinh bởi sợ hãi và bây giờ ta mới nhận ra điều bí mật này là nó được gài sâu kín trong tim của tất cả những người dũng cảm can trường. Muốn thống trị tính lừng chừng, khất lần ta phải nhảy ngay vào hành động không chút lưỡng lự, do dự và những xao xuyến, lo âu của con tim sẽ biến tan. Bây giờ ta biết rằng hành động sẽ biến con sư tử đang đe dọa tôi thành con kiến hiền lành.
Từ nay ta phải nhớ bài học của con đom đóm, chúng chỉ phát sáng khi đôi cánh đưa thân bay lên. Nghĩa là chỉ trong hành động chúng mới hữu dụng. Ta sẽ trở nên giống con đom đóm và ngay cả ban ngày dưới ánh mặt trời ánh sáng của ta vẫn được nhìn thấy. Hãy để những kẻ khác làm thân bươm bướm với đôi cánh trang điểm sặc sỡ nhưng chúng phải sống nhờ vào lòng thương của những bông hoa. Còn ta, ta sẽ giống như những con đom đóm và ánh sáng của ta sẽ chiếu soi vào thế giới.
Ta sẽ không tìm cách tránh né những nhiệm vụ của ta hôm nay để hoãn lại đến ngày mai bởi ta biết rằng ngày mai không bao giờ đến, hành động ngay bây giờ cho dẫu những hành động của ta có thể không mang lại hạnh phúc hoặc thành công, nhưng tốt hơn hãy hành động để rồi thất bại còn hơn là ngồi không há miệng đợi sung rụng. Hạnh phúc thực ra có thể không phải là hoa quả của hành động, nhưng nếu không hành động hoa quả sẽ chết khô ngay trên cành.
Ta sẽ nhắc đi nhắc lại lời này.
Khi thức dậy ta sẽ đọc nó và ta nhảy khỏi giường trong khi kẻ thua bại còn mãi ngủ mê.
Khi ta bước vào chốn thương trường ta sẽ đọc nó, rồi lập tức tiến tới người khách hàng đầu tiên trong khi kẻ thất bại còn đang suy nghĩ vẩn vơ về sự khước từ có thể của khách hàng.
Khi đến gõ cửa nhà ai ta sẽ đọc nó và mạnh dạn gõ cửa trong khi kẻ thất bại đứng ngoài sợ hãi và run rẩy đợi chờ.
Khi trực diện với cơn cám dỗ ta sẽ tâm niệm nó và tức khắc cơn cám dỗ tội lỗi biến đi.
Khi bị cám dỗ muốn bỏ cuộc và hoãn lại đến ngày mai ta sẽ đọc nó và tức khắc hành động để hoàn thành một cuộc thương lượng về buôn bán.
Chỉ có hành động mới xác định rõ giá trị của ta nơi chốn thương trường và ta gia tăng những hành động của ta để giá trị của ta cũng tăng lên. Ta sẽ bước vào nơi mà kẻ thất bại không dám đặt chân đến. Ta sẽ nỗ lực làm việc trong khi kẻ thất bại tìm kiếm sự nghỉ ngơi. Ta sẽ nói trong khi kẻ thất bại giữ im lặng. Ta sẽ thuyết phục khách hàng của ta trong khi kẻ thất bại không dám nói nửa lời. Ta sẽ nói: việc này sẽ được hoàn thành trong khi kẻ thất bại lại nói trễ quá rồi.
Bởi ta chỉ có lúc này, ngày mai dành cho những kẻ lười biếng. Ta không phải là tên lười biếng. Ngày mai điều xấu sẽ trở nên tốt. Ta không phải là kẻ xấu. Ngày mai kẻ yếu sẽ trở nên mạnh, ta không phải là tên yếu hèn. Ngày mai kẻ thất bại sẽ thành người thành công. Ta không phải là kẻ thất bại.
Con sư tử ăn khi đói, con phượng hoàng uống khi khát. Nếu không làm thế, e rằng chúng sẽ bị tiêu diệt.
Ta là kẻ đói khát thành công, hạnh phúc và bình an tâm hồn. Nếu không hành động ngay ta sẽ tàn rụi trong cuộc sống của kẻ thất bại, đau khổ và trăn trở qua những đêm thâu.
Thành công không biết đợi chờ. Nếu ta trì hoãn, nó sẽ nhảy vào tay kẻ khác và ta sẽ vĩnh viễn mất nó.
Này là lúc. Đây là nơi. Ta là con người.
Ta sẽ hành động ngay bây giờ.
Chương 17
Cuộn 10
VỊ THƯƠNG GIA TUYỆT VỜI NHẤT THẾ GIAN
Ngay cả những kẻ thiếu đức tin trong lúc tai ương, đau khổ cũng bật tiếng kêu cứu lên Đấng Tối Cao của họ. Không ai mà không cầu xin khi gặp nguy hiểm, cái chết, hoặc những huyền nhiệm vượt quá những kinh nghiệm hiểu biết thường ngày. Từ đâu mà mọi tạo vật có cái bản năng kêu cứu sâu kín phát thành tiếng bi thương khi gặp những nỗi gian truân nguy khốn này?
Giơ tay khua ngang mặt người khác, tức khắc hai mắt họ nhắm lại. Gõ nhẹ vào đầu gối, tức khắc chân họ nảy lên. Hãy thử thách con người với những sự khủng khiếp đen tối, lập tức họ thốt lên “Trời ơi!”, cũng từ cùng một sự thúc đẩy trong chốn thẳm sâu nhất của tâm hồn.
Chả cần người ngoan đạo mới nhận ra sự huyền nhiệm vô cùng này của thiên nhiên. Mọi tạo vật bước đi trên mặt đất, kể cả con người, đều sở hữu cái bản năng kêu cứu này. Tại sao ta lại có cái bản năng kêu cứu này, món quà này?
Tiếng kêu đau thương của ta không phải là một lời cầu nguyện đó sao? Khi thiên nhiên đã ban cho con chiên, chú lừa, chú chim, hay con người bản năng kêu cứu, thiên nhiên cũng đã dự trù là những lời van xin này đang được lắng nghe bởi một quyền lực cao hơn mọi sinh vật và đủ quyền năng để đáp ứng lời van xin đó. Do đó, ta sẽ cầu nguyện liên lỉ, nhưng lời cầu nguyện kêu cứu của ta là xin được hướng dẫn chỉ bảo.
Không bao giờ ta cầu xin những vật chất thế gian này. Ta không gọi người đầy tớ để mang thức ăn cho ta. Ta không ra lệnh cho người chủ quán trọ cho ta phòng ngủ. Không bao giờ ta xin vàng bạc, tình yêu, sức khỏe, chiến thắng tầm thường, danh vọng, thành công, ngay cả hạnh phúc. Ta chỉ cầu xin sự hướng dẫn. Ước gì ơn trên chỉ cho ta thấy con đường để đạt được tất cả những điều trên, và lời cầu nguyện của ta sẽ luôn được nhậm lời.
Lời cầu xin hướng dẫn mà ta tìm kiếm có thể đến, có thể không, nhưng cả hai trường hợp ta đều đã được trả lời. Nếu đứa bé xin cha mình cái bánh mà không được, người cha cũng đã trả lời cho nó rồi.
Ta sẽ cầu xin sự hướng dẫn, và ta sẽ cầu nguyện như một thương gia, trong cách thức sau:
Lạy Đấng sáng tạo muôn loài, xin giúp con. Bởi hôm nay con bước vào thế giới trần truồng cô đơn, nếu không có bàn tay hướng dẫn của Ngài dìu đưa, con sẽ xa lạc khỏi con đường dẫn tới thành công và hạnh phúc.
Con không xin vàng bạc, quần áo hay cả những cơ hội hợp với khả năng con. Trái lại, xin hướng dẫn con để con đạt đến khả năng hợp với những cơ hội dịp may.
Ngài đã dạy sư tử và phượng hoàng cách săn thức ăn và trang bị cho nó nanh nhọn và vuốt sắc. Xin dạy con biết cách “săn” với lời nói được trang bị bằng tình yêu để con thành sư tử giữa muôn người và phượng hoàng giữa chốn thương trường.
Xin giúp con giữ lòng khiêm cung khi trải qua gian nan, thử thách và thất bại. Nhưng cũng cho con thấy được phần thưởng sẽ đến sau chiến thắng.
Xin hãy giao cho con những nhiệm vụ mà người khác đã không hoàn thành, nhưng xin chỉ cho con biết ngắt những hạt thành công từ những thất bại của họ. Xin hãy cho con biết đối diện với những sợ hãi để chúng kiềm chế tinh thần con, nhưng phú ban cho con sự dũng cảm để con biết cười với những thất bại rủi ro.
Xin cho con đủ thời gian để con đạt được những mục đích đời con, nhưng giúp con sống hôm nay như thể ngày cuối cùng đời con.
Xin hướng dẫn lời ăn tiếng nói của con để chúng sinh hoa kết trái, nhưng hãy giúp con im lặng trước những lời nói hành nói xấu để không ai bị tổn thương, đau khổ.
Xin rèn luyện con trong thói quen luôn luôn biết cố gắng, nhưng xin cho con biết cách làm lợi luật trung dung. Xin cho con trực giác bén nhậy để con nhận ra những cơ hội, nhưng hãy phú ban cho con đức kiên nhẫn để con biết tập trung năng lực của con.
Xin hãy tắm gội con trong những thói quen tốt lành để những thói hư tính xấu chết dần đi, nhưng ban cho con lòng thương để con cảm thông những yếu đuối nơi người khác. Xin cho con biết rằng mọi chuyện rồi sẽ qua đi, nhưng giúp con biết tạ ơn về bao ơn lành mà con lãnh nhận hôm nay.
Xin vạch trần sự hận thù ghen ghét trong con để con luôn đối diện với thực tại của chính mình, nhưng hãy đổ đầy chén con với tình yêu để con biến kẻ xa lạ thành bạn bè nghĩa thiết.
Tất cả những sự này con cầu xin theo ý Ngài. Con chỉ là trái nho nhỏ bé đơn côi bám trên cành, nhưng Ngài đã tạo dựng con khác biệt với muôn ngàn trái nho khác. Quả thật, chắc phải có chốn nơi đặc biệt dành cho con. Xin hướng dẫn con. Xin giúp con. Xin chỉ con đường đi.
Xin hãy cho con trở thành con người mà Ngài đã định khi ban cho con đời sống này. Con là hạt giống Ngài đã gieo trồng và chọn lựa để nảy mầm trong vườn nho của thế giới.
Xin giúp con, một thương gia khiêm cung.
Xin hướng dẫn con, lạy Ngài.
Chương 18
Thời gian cứ vùn vụt trôi qua. Hafid đợi chờ người thừa kế cuộn da trong cung điện quạnh hiu của mình, chỉ còn người thủ quản trung thành bên ông. Hafid nhìn bốn mùa qua đi, sự yếu đuối bệnh tật của tuổi già làm ông không thể làm được việc gì nữa ngoài việc ngồi thinh lặng trong vườn hoa của mình.
Ông đợi chờ.
Ông đã đợi chờ gần 3 năm tròn kể từ ngày ông từ bỏ mọi vật chất của cải thế gian và giải thể toàn bộ kinh doanh của ông.
Bỗng từ sa mạc phía đông xuất hiện một bóng mờ thất thểu, một người lạ đang tiến vào thành Damascus. Người này phải đi qua bao nhiêu con đường trước khi tiến thẳng vào cung điện của Hafid. Erasmus đứng ngay trước cổng thường ngày rất lịch thiệp tao nhã, thế mà hôm nay ông cương quyết không cho người khách lạ bước vào, mặc dù ông này lặp đi lặp lại lời yêu cầu: “Xin cho tôi được gặp ông chủ của ông”.
Bề ngoài của người khách lạ không thể gây sự tin cẩn nơi người đối diện: đôi dép rách toạc và được cột lại bằng sợi vải, đôi chân màu nâu sậm đầy những vết cắt và xước, một vài chỗ sưng tấy lên. Trên thân ông, chiếc áo bằng lông lạc đà rộng thùng thình, rách nát tơi tả. Trên đầu những lọn tóc dài bện lại, rối bù và đôi mắt đỏ sọng lên vì nắng đốt cháy từ trong những gân mắt.
Erasmus giữ chặt tay nơi cánh cửa “Ông gặp chủ tôi có chuyện gì?”
Người khách lạ để chiếc túi trên vai tụt xuống, hai tay nắm chặt vào nhau trong tư thế cầu nguyện: “Xin làm ơn, ban cho tôi được diện kiến ông chủ của ông. Tôi không có ý làm hại ông và tôi cũng không phải là kẻ ăn mày. Hãy để ông chủ nghe những lời trình bày của tôi và nếu làm phật lòng ông tôi sẽ bước đi khỏi đây ngay.”
Erasmus vẫn lưỡng lự, chậm rãi mở cổng và hướng về phía trong gật đầu cho phép, rồi ông quay vào bước vội vã tới khu vườn hoa và người khách lạ khập khễnh theo sau.
Trong vườn, Hafid đang thiu thiu ngủ, Erasmus do dự trước ông chủ của mình, ông ho nhẹ và Hafid khẽ nhúc nhích thân mình. Ông lại ho cho đến khi ông chủ mở đôi mắt lờ mờ.
“Xin ông chủ hãy tha thứ cho sự quấy rầy này vì có người khách lạ muốn gặp ông”
Hafid tỉnh dậy ngồi thẳng lên rồi đưa mắt nhìn về phía người khách lạ đang cúi đầu và nói:
- “Ông có phải là vị thương gia tuyệt vời nhất thế giới không?”
Hafid nhíu mày và gật đầu:
- “Người ta gọi như thế bao nhiêu năm qua rồi. Nhưng nay vương miện ấy không còn trên đầu ta nữa. Ông tìm ta có chuyện gì?”
Người khách nhỏ thó đứng rất tỉnh táo tự tin trước Hafid và đang đưa tay xoa ngực mình. Ông khẽ chợp mắt rồi đáp lời, “Tôi được gọi là Saul và tôi vừa trở lại Jerusalem. Tôi sinh trưởng ở thành Tarsus. Tuy nhiên, tôi xin ông đừng lo âu vì bề ngoài lếch thếch của tôi. Tôi không phải là tên thảo khấu lục lâm cũng không phải là kẻ ăn mày đầu đường xó chợ. Tôi là công dân thành Tarsus và cũng là công dân Roma. Tổ tiên dòng họ tôi thuộc nhóm Pharisiêu của dân Do Thái thuộc bộ tộc Benjamin và mặc dù tôi là người buôn bán lều chõng, tôi cũng có được học dưới sự hướng dẫn của vị thầy nổi danh Gamaliel. Cũng có người gọi tôi là Paul”, ông vừa lúc lắc thân mình vừa nói trong khi Hafid, vẫn chưa tỉnh hẳn, lúc này mới giơ tay tỏ vẻ biết lỗi vội mời khách ngồi xuống.
Paul gật đầu nhưng vẫn đứng yên.
- “Tôi tìm đến ngài để xin được chỉ giáo và giúp đỡ, tôi nghĩ chỉ có ngài mới có thể giúp tôi. Thưa ngài xin cho phép tôi được thưa chuyện của tôi?”
Erasmus, đứng sau lưng người khách lạ, lắc đầu lia lịa, nhưng Hafid giả vờ như không thấy. Ông đưa mắt còn ngái ngủ cố quan sát kỹ lưỡng người khách lạ đoạn gật đầu,
- “Ta đã già rồi không thể ngước nhìn ông mãi được. Hãy ngồi xuống bên ta đây và ta sẽ nghe chuyện ông”
Paul đặt chiếc túi sang bên, đoạn ngồi xuống bên cạnh ông già đang im lặng đợi chờ.
“Cách đây bốn năm, vì kiến thức của bao năm học hành tích luỹ đã làm tôi mù quáng không còn nhìn ra sự thật, tôi là chứng nhân chính thức của cuộc ném đá Stephen một người tốt lành công chính tại Jerusalem. Ông ta bị lên án tử bởi những thượng tế Do Thái vì tội phạm thượng chống lại Thiên Chúa.”
Hafid ngắt lời với một giọng bối rối,
- “Ta không hiểu ta có liên can gì đến vụ này”
Paul đưa tay như thể để ông già yên tâm.
- “Tôi sẽ giải thích ngay bây giờ. Stephen là môn đệ của một người tên Jesus, khoảng trước khi xảy ra vụ ném đá Stephen chưa đầy một năm, đã bị đóng đinh trên thập tự bởi chính quyền Roma, vì tội xúi giục dân chúng nổi loạn chống lại đế quốc Roma. Còn tội của Stephen là đã khăng khăng tuyên xưng Jesus chính là Đấng Messiah đã được sai đến và đã được báo trước qua các tiên tri. Ông cũng lên án bọn thượng tế và biệt phái đã cấu kết với đế quốc Roma để giết hại Jesus, Con Thiên Chúa. Lời kết án gay gắt này đã khiến các thượng tế lên án ném đá xử tử ông, và tôi, như đã vừa kể với ngài, tham dự vào cuộc đổ máu người này.
“Hơn nữa, với sự cuồng tín và nhiệt huyết của tuổi trẻ, tôi đã nhận lãnh những chứng thư từ các thượng tế của đền thờ; trao phó cho tôi sứ mạng đến Damascus lùng bắt những kẻ tin theo Jesus rồi giải về Jerusalem để bị trừng phạt. Điều này như tôi đã nói, xảy ra cách đây 4 năm.”
Erasmus liếc nhìn chủ mình và hoảng hốt khi thấy trong mắt của Hafid có ánh nhìn đổi khác mà nhiều năm ông chưa từng thấy. Chỉ có tiếng chảy róc rách từ giếng phun trong vườn cho đến khi Paul tiếp tục nói.
“Chuyện xảy ra là đang khi tôi trên đường về thành Damacus với sự thù hận trong tim thì một ánh sáng chói chang chiếu ra từ trời. Tôi nhớ là không hề bị quật ngã nhưng khi tỉnh ra tôi thấy mình đang nằm trên mặt đất và mặc dù lúc ấy tôi không còn trông thấy gì nữa nhưng tôi vẫn có thể nghe được, và có tiếng nói bên tai bảo tôi: ‘Saul, Saul, tại sao ngươi lại lùng bắt ta?’ Tôi trả lời: ‘Ngài là ai?’ và giọng nói ấy đáp lại: ‘Ta chính là Jesus, người mà ngươi đang tìm bách hại, hãy mau chỗi dậy rồi vào thành, và ở đó rồi ngươi sẽ được chỉ dẫn phải làm gì.”
“Đoạn tôi chỗi dậy và những người đồng hành dẫn tôi vào thành Damascus và ở đó tôi không ăn không uống đúng 3 ngày 3 đêm trong khi ở nhờ nhà của một người theo Jesus, người bị đóng đinh. Rồi có người tên Anasias đến thăm tôi, trong một diện kiến ông được lệnh đến thăm tôi. Ông đặt tay trên mắt tôi và tôi lại có thể nhìn thấy. Sau đó, tôi trở lại ăn uống bình thường và dần dần lấy lại sức khoẻ.”
Hafid đưa người về phía trước và hỏi:
- “Rồi sao nữa?”
- “Tôi đã được đưa đến đền thờ và sự hiện diện của tôi làm những người theo Jesus sợ hãi, nhưng tôi đã rao giảng ngược lại, và những lời giảng của tôi làm họ bối rối hoang mang bởi vì tôi tuyên xưng rằng Jesus, người bị đóng đinh quả thật là Con Thiên Chúa.
“Những người nghe tôi nghi ngờ và cho tôi đang chơi trò bịp bợm để lừa họ, vì tôi chẳng phải là người đã giết hại tàn phá những người tin Jesus ở Jerusalem đó sao? Tôi không thể nào thuyết phục được họ tin vào sự ăn năn trở lại của tôi và bởi có vài người âm mưu muốn giết hại tôi nên tôi đã phải tẩu thoát tìm đường trở lại Jerusalem.
“Nhưng tại Jerusalem tình hình cũng chẳng khá gì hơn, không một ai tin tưởng lời nói của tôi mặc dù họ đã nghe những gì đã xảy ra cho tôi ở Damascus. Tuy nhiên, tôi vẫn kiên trì rao giảng về Đức Kitô nhưng chẳng mang lại hiệu quả gì. Ở bất cứ nơi nào tôi rao giảng tôi đều gặp sự chống đối. Cho đến ngày tôi vào đền thờ nơi toà xử, đang khi nhìn những người buôn bán chim bồ câu và chiên cho việc tế lễ, bỗng tiếng nói ấy lại đến với tôi.”
- “Lần này tiếng nói bảo ông điều gì vậy?” Erasmus bỗng hỏi.
Hafid mỉm cười nhìn người bạn già rồi gật đầu ra hiệu cho Paul tiếp tục.
- “Tiếng nói ấy bảo tôi, ‘Người đã rao giảng lời Chúa gần 4 năm mà chưa hề thấy chút ánh sáng nào. Ngay Lời Chúa cũng phải được ‘rao bán’ (phải có cách tiếp thị) đến con người, nếu không họ sẽ chẳng thèm nghe, vì khi giảng dạy, ta đã chẳng dùng dụ ngôn để dân chúng hiểu giáo lý ta đó sao? Chả ai bắt được ruồi với giấm chua. Hãy trở lại Damascus và tìm cho ra người được mệnh danh là vị thương gia tuyệt vời nhất thế giới. Hãy xin ông ta chỉ dẫn cách thức cho, nếu ngươi thực sự muốn rao giảng Lời Ta.”
Hafid liếc nhìn Erasmus và người thủ quản già cảm thấy ngay câu hỏi trong đầu. Đây có phải là người mà ông chủ đã mong đợi trong bao nhiêu năm nay chăng? Vị thương gia tuyệt vời nhất thế giới tự nghiêng người về phía trước và đặt tay trên Paul.
- “Hãy kể ta nghe về vị Jesus này.”
Paul, với giọng mạnh mẽ sống động, kể cho Hafid nghe về Jesus và cuộc đời của Ngài. Trong khi hai người lắng nghe, Paul nói về sự ngóng trông Đấng Messiah của dân Do Thái, Người sẽ đến liên kết dân lại trong một vương quốc mới độc lập với hạnh phúc và bình an. Ông cũng nhắc về John Tẩy giả và sự giáng sinh, theo giai đoạn của lịch sử, của Đấng có tên là Jesus. Ông nói về những phép lạ Ngài làm, những bài giảng cho dân chúng, phép lạ cho kẻ chết sống lại, chuyện đuổi con buôn khỏi đền thờ, rồi ông cũng nói về sự đóng đinh, an táng và sự phục sinh của Ngài. Cuối cùng, như để làm tăng thêm câu chuyện mình kể, Paul đưa tay vào túi xách lôi ra chiếc áo đỏ và đặt nó trên đùi của Hafid. “Thưa ngài, chiếc áo mà ngài đang cầm trên tay là vật duy nhất còn lại của Jesus, tất cả những gì Ngài có Ngài đều chia sẻ với thế giới, chia sẻ cho đến chết. Và dưới chân thập tự, những tên lính Roma đã bắt thăm chiếc áo này. Khi trở lại Jerusalem kỳ vừa qua, tôi đã phải vất vả tìm kiếm mới tìm ra nó.”
Gương mặt của Hafid bỗng trở nên trắng bệch. Hai tay run run khi ông lật chiếc áo đẫm máu. Erasmus hoảng hốt lo sợ trước sắc diện biến đổi của chủ mình, vội bước lại gần ông hơn, Hafid tiếp tục lật lật chiếc áo cho đến khi ông tìm ra ngôi sao nhỏ đính ở mặt trong chiếc áo... nhãn hiệu của Tola, hãng buôn đã sản xuất những chiếc áo choàng được bán bởi Pathros.
Trong khi Paul và Erasmus chăm chú quan sát, ông đã đưa chiếc áo đó lên và nhẹ nhàng dụi nó vào má ông. Hafid lắc đầu. Không thể được, hàng ngàn chiếc áo như vậy đã được sản xuất bởi Tola và bán bởi Pathros trong những năm buôn bán thịnh vượng.
Trong khi hai bàn tay vẫn nắm chặt chiếc áo, ông thì thào với giọng đục khàn:
- “Kể ta nghe về việc giáng sinh của vị Jesus này”
Paul nói:
- “Ngài đã bỏ thế gian này tay không. Nhưng khi Ngài sinh vào thế giới; Ngài lại còn nghèo hơn nữa. Ngài sinh ra trong một hang đá Bethlehem, trong thời kiểm tra dân số của Tibêrius”
Hafid nhìn hai người rồi nở nụ cười ngây thơ như đứa trẻ, và họ nhìn ông một cách khó hiểu bởi những giọt nước mắt thi nhau lăn dài trên gò má nhăn nheo của ông già. Ông già giơ tay gạt nước mắt rồi hỏi:
- “Có phải có một ngôi sao sáng chưa từng thấy xuất hiện ngay trên chỗ sinh của đứa trẻ này không?”
Paul há hốc miệng không nói được lời nào. Hafid giơ tay ôm chầm lấy Paul, và nước mắt hai người hoà lẫn vào nhau.
Cuối cùng ông già chỗi dậy gọi Erasmus, “Hỡi bạn trung thành của ta, hãy kíp lên tháp và mang chiếc rương lại đây cho ta. Cuối cùng chúng ta đã tìm ra người thừa kế rồi.”
-HẾT-
Tags: bí kíp
Những tin mới hơn
Những tin cũ hơn
-
Đơn giản hoá nghi lễ an táng Giáo hoàng
-
Thành lập Ủy ban Tòa Thánh về Ngày Trẻ em Thế giới
-
Hai Chân phước trẻ sẽ được tuyên thánh vào Năm Thánh 2025
-
Đền thờ
-
Dâng Chúa
-
Vua Giêsu (Ga 18, 33-37)
-
Lời Chúa THỨ BẢY TUẦN 33 THƯỜNG NIÊN
-
Con Yêu Mến Ngài -Tv17
-
Xin Bảo Toàn Con -TV15
-
Lời Chúa THỨ SÁU TUẦN 33 THƯỜNG NIÊN
-
THÔNG BÁO V/v bổ nhiệm tuyên úy các bệnh viện
-
Cuối Năm Phụng Vụ và Những Ước Nguyện
-
Vlog Năm Thánh 2025
-
Đức Thánh Cha thiết lập ngày lễ các thánh
-
Kinh Truyền Tin 17/11/2024
-
Dừng một bước chân!
-
Lời Chúa THỨ NĂM TUẦN 33 THƯỜNG NIÊN
-
Quizizz Thánh Catarina Alexandria Trinh Nữ Tử Đạo
-
Quizizz Thánh Clêmentê I Giáo Hoàng Tử Đạo
-
Quizizz Chúa Nhật Lễ Chúa Kitô Vua
