Chuyện đời Đỏ - Đen (F16)
Cuối năm ấy, cấp trên giao cho thằng Đỏ và Đội Bảo vệ kiêm nhiệm công việc mới mà chẳng hề dính dáng đến lãnh vực chuyên môn của mình tí nào; Đó là quản lý Trại cải tạo lao động Ea Kao.
Trại cải tạo, hay trại giáo dưỡng, chung quy cũng đều là trại tù. Nhưng trại tù Ea Kao rất đặc biệt, không giống bất cứ trại tù nào trên thế giới.
1. Toàn bộ Ban lãnh đạo, cán bộ quản giáo tuổi đời còn rất trẻ (20 đến 25 tuổi), không ai có trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, kinh nghiệm về việc quản lý trại tù. Anh Nguyễn Văn Thành -Trại Trưởng, chịu trách nhiệm chung chung. Thằng Đỏ -Trại Phó, gần như đảm nhận tất cả mọi công việc của Trại, từ tổ chức đến quản lý, kiểm tra, giám sát…
2. Trại viên đủ mọi thành phần, tuổi từ 14 đến 55, đa số là nữ. Có hai tội danh chính ghi trong hồ sơ lý lịch trại viên là lang thang và trộm cắp cà phê.
Trộm cắp cà phê thì dễ hiểu rồi. Bởi cà phê là mặt hàng quốc cấm, tất cả vườn cây cà phê đều thuộc nông trường quốc doanh, sở hữu Nhà nước. Vận chuyển, lưu trữ, buôn bán trái phép còn bị ở tù huống hồ… trộm!!!
Tội danh “lang thang” khá phức tạp. Chiến dịch lập lại trật tự trước Đại hội Tỉnh Đảng Bộ Đak Lak lần thứ IX đã truy quét, thu gom khá nhiều đối tượng tệ nạn xã hội trên địa bàn thị xã Buôn Ma Thuột. Những đối tượng này chưa được điều tra xác minh làm rõ nên đều quy kết với tội danh: lang thang.
3. Cơ sở vật chất trại tù Ea Kao hoàn toàn không có gì. Trước lúc nhận bàn giao trại viên khoảng 3 giờ, thằng Đỏ liên hệ mượn được 01 dãy lán trại của Tổng đội TNXP, Công trường Thủy lợi Ea Kao. Cải tạo lại thành 01 phòng làm việc, 06 phòng giam giữ trại viên. Thế là hình thành một trại tù mái lợp tranh, vách cũng bằng tranh, không hề có cửa, cổng hoặc bất kỳ một hàng rào nào.
Vì những điều đặc biệt đó mà trại viên liên tục bỏ trốn. Ngay ngày đầu tiên, điểm danh lại số trại viên chỉ còn khoảng… 20%. Tệ hại nhất là tổ 2 do thằng Sơn “sữa” quản lý. Nghe kẻng báo thức, thằng Sơn giật mình thức dậy, nhìn quanh chỉ thấy 01 tên đang lên cơn nghiện và 02 tên nằm sát cạnh bên, đang bị… ôm trong lúc ngủ. Số còn lại đã “bốc hơi” tự bao giờ.
Ngay lập tức thằng Đỏ đề ra 2 việc cần làm ngay:
- Truy tìm những tên bỏ trốn.
- Xây dựng mới hệ thống tường rào.
***
Việc truy tìm những tên bỏ trốn thật gian nan. Buổi sáng mùa đông ở vùng cao nguyên, trời rét căm căm. 6 giờ mà trời vẫn tối. Sương mù dày đặc càng làm cho cảnh vật thêm u ám.
Từ trại tù Ea Kao mà về thị xã BMT, chỉ có mỗi con đường đất đỏ duy nhất, nhưng chẳng tên nào dại mà theo đường đó. Cũng chẳng tên nào đâm đầu vào buôn làng người dân tộc hay liều lĩnh xuyên qua Nông trường 10-3, sẽ bị tóm ngay. Chỉ còn lại khu rừng tạp dọc theo bờ hồ. Qua khỏi khu rừng là đến con đường mòn dẫn từ buôn Tơng Yŭ về phố.
Bọn thằng Đỏ khoác thêm chiếc áo mưa Liên Xô, chia nhau lùng sục khắp khu rừng. Trời đã sáng hẳn, đứa nào cũng ướt sũng sương đêm. Không một dấu tích. Lạnh. Mệt nhoài.
Ro.o.ạt…! Một chú thỏ đốm khiến bọn thằng Đỏ giật mình. Giá mà có con Milu thì xong đời con thỏ rồi. Trước khi đi, thằng Đỏ đã định dắt chó theo, nhưng con Milu là loại chó cỏ, đâu đã đi săn tội phạm bao giờ nên lại thôi.
Có lẽ trong lúc bọn thằng Đỏ miệt mài lùng sục ở khu rừng này thì bọn tù bỏ trốn đã về đến nhà ngủ khỏe rồi cũng nên! Kể ra bọn chúng cũng tài thật đấy. Bây giờ biết ăn làm sao, nói làm sao với cấp trên đây? Chắc... đào ngũ luôn quá. Thế thì hèn lắm. Bọn thằng Đỏ lại quyết tâm lên đường. Truy tận hang ổ bọn chúng. Bắt bọn chúng về lại đúng vị trí là trại tù Ea Kao. Khó đấy. Nhưng không có gì là không thể.
Bọn tù bỏ trốn đa số mang tội danh “lang thang”. Bọn chúng là thành phần bị cưỡng chế đi kinh tế mới nhưng quen thói chây lười lao động, sống bất hợp pháp quanh chợ thị xã. Vì vậy, bọn thằng Đỏ quyết định giăng mẻ lưới đầu tiên ngay chợ Buôn Ma Thuột. Chợ lúc đó còn nhỏ, tuy nhiên, chợ vẫn có quy củ, tường rào hẳn hoi.
Đúng như dự đoán, bọn tù bỏ trốn đang tập trung khá đông trong chợ. Thằng Đỏ liên hệ hợp đồng tác chiến với Ban Quản lý chợ. Đúng giờ G, tất cả các cánh cổng đều đóng chặt. Các cộng sự của thằng chỉ việc lôi từng tên, từng tên dong về. Khai thác những tên bị bắt, truy tìm tiếp những tên còn lại. Kết quả đạt được ngoài mong đợi.
Riêng tổ thằng Xê đi truy bắt bọn mang tội danh trộm cắp cà phê thì thất bại hoàn toàn. Bọn này ở thôn Quỳnh Ngọc, xã Ea Bông, huyện Krông Ana. Khi thằng Xê liên hệ chính quyền địa phương đề nghị phối hợp vây bắt đối tượng liền bị cán bộ thôn, xã chống đối quyết liệt. Ít phút sau, dân chúng tập trung khá đông trước trụ sở thôn, có cả vũ khí, sẵn sàng chiến đấu nếu thằng Xê không từ bỏ ý định ban đầu. Gặp tình huống này tốt nhất nên quay về xin ý kiến chỉ đạo thôi, chứ va vào thì khốn khổ, cầm chắc cái thua. Thế đấy! Đâu phải ai cũng ủng hộ mình.
Tóm được bọn tù trốn trại đã gian nan rồi. Bây giờ giữ bọn chúng bằng cách nào đây? Tạm thời thức luân phiên canh chừng bọn nó thôi, trước khi kế hoạch xây dựng tường rào hoàn chỉnh.
Vũ Đình Bình
(còn tiếp)
Những tin cũ hơn