Đời Đáng Sống XXVI - Tốt hơn hay tệ hơn

Thứ tư - 16/10/2024 00:48 | Tác giả bài viết: Phaolô Ngô Suốt | 66

Tôi tự hỏi tại sao Thần Ái Tình (Cupid) luôn được giới thiệu là rất trẻ? Là bởi vì tình yêu không bao giờ lớn lên, hay bởi vì lý tưởng của nó luôn luôn tươi trẻ?

ĐỜI ĐÁNG SỐNG XXVI
TỐT HƠN HAY TỆ HƠN I

Các bạn thân mến,

Tôi tự hỏi tại sao Thần Ái Tình (Cupid) luôn được giới thiệu là rất trẻ? Là bởi vì tình yêu không bao giờ lớn lên, hay bởi vì lý tưởng của nó luôn luôn tươi trẻ? Tại sao nó có một mũi tên? Có thể vì tình yêu là thứ gây tổn thương và bao hàm sự hy sinh cho người khác. Trong bất kỳ trường hợp nào, trước hết chúng ta sẽ thảo luận về một số căng thẳng chung cho mọi cuộc hôn nhân, và một số vấn đề riêng của một số cuộc hôn nhân.

Có ba căng thẳng trong tình yêu vợ chồng. Khi nói đến căng thẳng, chúng ta muốn nói đến những cảm xúc kéo theo những hướng ngược lại giống như trò chơi kéo co. Không có gì sai về họ. Theo một nghĩa nào đó, chúng là chung không chỉ đối với tình yêu vợ chồng, mà còn đối với sự tồn tại của con người và thậm chí đối với tình yêu của các linh hồn dành cho Thiên Chúa.

1. Sự căng thẳng của thống nhất và tách biệt.
2. Sự căng thẳng giữa cá nhân và xã hội.
3. Sự căng thẳng của khao khát và no thỏa.

Bản chất của mọi tình yêu là mong muốn trở thành một với người được yêu. Chúa yêu con người. Thiên Chúa đã trở thành con người và xuất hiện trong thói quen và hình dạng của con người, với tư cách là Chúa Giê-su Kitô. Có điều gì đó về tất cả tình cảm của con người muốn cái “tôi” được hấp thụ vào người khác. Tình yêu đích thực được sinh ra từ cả nhu cầu và sự trống rỗng thôi thúc cơn đói khát được thỏa mãn trong nhà kho của người khác. Nhu cầu này là bằng chứng về tính chất tạo vật của chúng ta và về nhu cầu cơ bản của chúng ta đối với Thiên Chúa.

Nhưng trong khi khao khát sự hợp nhất này là thiết yếu đối với mọi tình yêu, tuy nhiên, nó cũng gắn liền với nó rất nhiều sự chia rẽ. Đôi khi tại thời điểm của sự hợp nhất lớn nhất, có thể có ý thức về sự tách biệt lớn nhất. Một người có thể bị ném trở lại chính mình một cách thô bạo, ngay cả khi anh ta tìm cách đánh mất mình nhất trong người khác. Điều này đặc biệt đúng khi có tình yêu thể xác chứ không phải tình yêu tâm hồn. Nhân cách tìm cách đầu phục nhưng lại tự tìm cách trở lại với chính mình. Sự căng thẳng giữa việc muốn đánh mất bản thân và đồng thời đối mặt với bản thân cũng tồn tại trong lĩnh vực tâm linh. Có lần tôi hỏi một tu sĩ thử thách lớn nhất trong tu viện là gì. Tôi nghĩ anh ấy sẽ nói ăn chay, sám hối, cầu nguyện lâu giờ. Anh ấy trả lời: “Không, mỗi người chúng ta đều muốn được kết hợp với Chúa, nhưng chúng ta thấy rằng mình không được kết hợp với Ngài theo cách mình muốn, vì sự bất toàn của chúng ta và bản chất con người yếu đuối của chúng ta - điều này tạo nên thử thách lớn nhất của chúng ta.”

Trở lại với tình yêu của con người, sở dĩ có sự chia cách dù khao khát sự hợp nhất là vì chúng ta gồm có thể xác và linh hồn. Mỗi người là một thế giới do vật chất và tinh thần tạo thành - không phải vật chất và tinh thần đó bị phân chia trong chúng ta, bởi vì linh hồn ngấm vào toàn bộ cơ thể. Nhưng một người không thể hoàn toàn hợp nhất với một người khác vì vật chất là cơ sở của sự bất khả xâm phạm hoặc sự chia rẽ; tinh thần là cơ sở của sự hiệp nhất. Chúng ta đến gần với sự hiệp nhất vì tinh thần của chúng ta; chúng ta bị ngăn cản bởi vì chúng ta là những thực thể vật chất cũng như tinh thần. Điều này không có nghĩa là tình yêu thể xác không tương thích với tình yêu tâm hồn, vì trong hôn nhân, tình yêu thứ nhất là điều kiện của tình yêu thứ hai. Điều đó chỉ có nghĩa là sự hợp nhất lý tưởng mà tình yêu thể xác tìm cách đạt được không bao giờ được nhận ra một cách hoàn toàn như một điều trường tồn mãi mãi.

Một viên phấn không thể là một với một bảng đen vì cả hai đều là vật chất. Bây giờ nó khác biết bao trong trường hợp học thuộc lòng một bài thơ. Việc bạn thuộc lòng đoạn độc thoại của Hamlet (tên một vở kịch của Shakespeare) không ngăn cản tôi hay bất kỳ ai khác học nó. Thật vậy, càng biết nhiều về bài thơ, chúng ta càng đoàn kết với nhau hơn. Tinh thần đoàn kết; vật chất phân chia. Bởi vì một quả táo là vật chất, nó có thể được phân chia; nhưng một hành động của đức tin không thể bị chia rẽ. Niềm tin đoàn kết mọi người, nhưng hàng hóa kinh tế trở thành chủ đề của những cuộc cãi vã.

Trong hôn nhân càng chú trọng đến vật chất, thể xác, hay nhục dục bao nhiêu thì sự thống nhất của tâm hồn càng ít bấy nhiêu. Sở dĩ tâm hồn chúng ta không hoàn toàn thỏa mãn với tình người dưới trần gian này không phải tại người khác mà tại chúng ta không hiểu được bản chất con người. Tình yêu không thất bại; chúng ta thất bại vì không hiểu được tình yêu.

Các bạn thân mến,

Căng thẳng thứ hai là giữa cá nhân và xã hội. Tình yêu, về bản chất, là cá nhân. “Hai là công ty, ba là một đám đông.” Tình dục có thể thay thế được, nhưng tình yêu thì không, bởi tình yêu luôn hướng đến một người cụ thể. Chẳng hạn, không ai trên thế giới này có thể thay thế mẹ. Lý tưởng trong tình yêu là nơi mà “Anh” và “Em” tiếp cận nhau như thể không có ai khác trên thế giới này. Tình riêng oán xen vào, sự phẫn nộ xâm nhập; chính sự vắng mặt của người kia gây ra sự cô đơn và trống rỗng.

Chú ý sự căng thẳng. Mặc dù tình yêu vợ chồng là cá nhân, tuy nhiên, tự bản chất, nó kết thúc ở một điều gì đó mang tính xã hội, đó là gia đình. Không phải việc xây dựng gia đình làm hỏng tình yêu cá nhân; đúng hơn là việc nuôi nấng một gia đình là bằng chứng của tình yêu thương lẫn nhau giữa vợ và chồng. Tất cả những gì chúng ta muốn chỉ ra là trong tình yêu vợ chồng có điều gì đó cá nhân, có điều gì đó xã hội. Cá nhân là ý chí có chủ ý để yêu người khác; mặt xã hội là khía cạnh của sự kết hiệp-cơ thể mang tính tự động và có bản chất phản xạ và ở một mức độ nào đó nằm ngoài sự kiểm soát của cá nhân. Chính đặc điểm phản xạ này của tình yêu-thể xác cho thấy rằng Chúa có bàn tay trong mọi tình yêu cá nhân, vì nhờ nó mà Ngài bảo tồn loài người.

Mối quan hệ giữa cá nhân và xã hội này có thể được minh họa theo thứ tự hóa học. Đó là thực tế hydro “đi xung quanh” thoả thuận tuyệt vời với oxy. Hydro muốn ở một mình với oxy và oxy với hydro. Nó chạy xung quanh nhau, và chuyện gì xảy ra? H2O, hoặc nước.

Nước khác với hydro và oxy trong sự cô lập, riêng lẽ. Vợ chồng, trong tình yêu của họ dành cho nhau, thấy rằng họ bị lôi cuốn để tạo ra một cái gì đó cao quý hơn chính họ, đó là hiện thân của tình yêu lẫn nhau của họ.

Các bạn thân mến,

Căng thẳng thứ ba là giữa khao khát và thỏa mãn. Tất cả tình thơ là tiếng khóc than, bởi ai cũng nhận ra sự hữu hạn của mình và khao khát khắc phục sự bất toàn đó ở một ai đó ngoài mình.

Nhưng cùng với khao khát, có cảm giác thỏa m ãn và hài lòng. Con người dao động giữa việc được yêu quá ít và được yêu quá nhiều; họ cảm thấy giằng xé giữa việc muốn và không muốn tình cảm của con người. Chúng ta có đôi chân trong bùn và đôi cánh của chúng ta trên bầu trời. Bạn bế một con mèo, con mèo muốn được vuốt ve và nó kêu gừ gừ. Lúc khác, nó sẽ cào vào mắt bạn.

Sự căng thẳng này có thể được ví như cậu bé xin mẹ đĩa kem thứ ba; người mẹ, khi phát hiện ra rằng cậu ta không thể ăn hết nó, đã nói, “Thấy chưa, nhiều kem quá.” Cậu bé nói, “Không, không đủ mà”.

Chúng ta không sai khi mong muốn một tình yêu hoàn hảo. Nhưng điều đó xảy ra là tâm hồn và trái tim của chúng ta không đủ lớn; do đó có sự co kéo này giữa hai. Jimmy Durante đã đưa suy nghĩ này vào một bài hát. Tôi sẽ là một người đàn ông sẽ không cố gắng bắt chước những gì không thể bắt chước được. Tôi sẽ chỉ nói cho bạn biết Jimmy làm gì. Hãy nhớ rằng, Jimmy bắt đầu đi ra khỏi cửa; anh ta cởi mũ ra, rồi đội lại, cởi áo khoác ra và mặc lại. Sau đó, anh ấy nói, “Bạn đã bao giờ có cảm giác rằng bạn muốn đi chưa? Và bạn vẫn có cảm giác rằng bạn muốn ở lại?” Đó là cách nó xảy ra với trái tim con người.

Phaolô Ngô Suốt

Mời nghe tiếp phần sau.

ĐỜI ĐÁNG SỐNG XXVI
TỐT HƠN HAY TỆ HƠN II

Các bạn thân mến,

Đặt ba căng thẳng này lại với nhau và câu trả lời là gì? Một số người sẽ nói cuộc sống là một cạm bẫy và một ảo ảnh, hứa hẹn những gì nó không thể thực hiện được. Sau đó, họ đắm mình trong việc thêm niềm vui hữu hạn này vào niềm vui khác, chủ yếu là xác thịt, với hy vọng đạt đến vô hạn. Nhưng họ chắc chắn sẽ thất bại, vì tất cả những gì họ đang làm là thêm những con số không. Sẽ vô ích nếu bất kỳ người đàn ông nào nghĩ rằng anh ta sẽ tạo ra giai điệu hay nhất bằng cách chọn một chuỗi violins.

Tình yêu dường như luôn tìm kiếm niềm vui cho riêng mình thì không bao giờ thực sự hài lòng với tình yêu mà nó có được. Điều thường là “người phụ nữ lý tưởng” hoặc “người đàn ông lý tưởng” lúc đầu đã trở thành “người chán nản” trong vòng mười tám tháng. Hình phạt cho sự ích kỷ trong tình yêu thật khủng khiếp. Trong tình yêu vị kỷ, bản ngã hay cái tôi được phóng chiếu vào người khác, chứ không phải để yêu người khác. Một người đàn ông phóng đại cái tôi của mình trong đối tượng mà anh ta yêu thích và huênh hoang rằng anh ta đang yêu một người khác; đó thực sự là cái tôi của chính anh ấy mà anh ấy yêu thích. Điều có vẻ giống như tình yêu là sự vô ích khi cố gắng tìm kiếm hạnh phúc trong sự dâng hiến dường như cho người khác. Tình yêu thoái hóa thành một sự tiếp xúc biểu bì hoặc một sự trao đổi bản ngã lẫn nhau, nơi có sự tiếp xúc bên ngoài giống như những quả bóng bi-da, nhưng không có tình cảm thực sự. Tình yêu ấy giống như mối quan hệ giữa người tài xế ô tô và người bán xăng trên xa lộ. Người kia được yêu chỉ vì niềm vui hoặc sự phục vụ mà anh ta hoặc cô ta mang lại, chứ không phải vì con người độc lập với niềm vui.

Những căng thẳng trong hôn nhân này có thể được giảm xuống thành căng thẳng của việc bắt giữ và rượt đuổi. Có niềm vui lớn trong cuộc rượt đuổi, và có niềm vui lớn trong việc tiêu diệt trò chơi. Có một sự hồi hộp trong sự lãng mạn và tình bạn. Có một sự hồi hộp trong hôn nhân. Hôn nhân thường giết chết sự lãng mạn, và sự lãng mạn kéo dài quá lâu có thể giết chết hôn nhân. Để hạnh phúc, phải có sự kết hợp của cả việc bắt giữ và rượt đuổi theo cách mà cái này không bao giờ làm hỏng cái kia.

Sự căng thẳng này sẽ chỉ được giải quyết trên thiên đường. Một khi chúng ta nắm bắt được Chúa qua một cuộc sống tốt đẹp trên trái đất này, chúng ta sẽ sở hữu Vô hạn mà trái tim chúng ta vô cùng khao khát. Nhưng phải mất một thời gian dài theo đuổi mới có thể cảm nhận được chiều sâu của Tình yêu Thánh thiêng. Sau đó, cuộc rượt đuổi và bắt giữ sẽ là một. Tất cả những căng thẳng này có nghĩa là ở đây trên trái đất chúng ta có tia lửa, ở đó chúng ta sẽ có Ngọn lửa, ở đây chúng ta tận hưởng tia nắng, ở đó, Mặt trời; đây, dòng nước chảy, kia, Đại dương Tình yêu. Trên trái đất này, chúng ta chỉ có nốt nhạc; giai điệu thì ở bên ngoài. Trong khi chờ đợi, chúng ta phải yên tâm rằng tất cả những lời yêu thương không thể được viết trên trang bìa cuốn sách của cuộc sống này.

Bây giờ chúng ta đến với những khó khăn đặc biệt đối với một số cuộc hôn nhân. Ví dụ, có một cuộc hôn nhân mà người chồng có thể nghiện rượu hoặc người vợ tiêu xài hoang phí, hoặc người chồng không chung thủy hoặc người vợ luôn cằn nhằn, hoặc anh ta là một “con thú” hoặc cô ta là “bất tài”.

Điều gì sẽ được thực hiện trong một trường hợp như vậy? Cố gắng vuợt qua! Vẫn trung thành. Tại sao? Giả sử người chồng, thay vì nghiện rượu, lại bị viêm phổi. Người vợ sẽ quan tâm và chăm sóc cho anh ta? Nếu anh ta là một tội nhân, anh ta mắc bệnh viêm phổi đạo đức và bệnh tật thuộc linh; tại sao lại bỏ rơi anh ta? Mẹ có đứa con bại liệt; cô ấy có từ bỏ đứa trẻ không? Thánh Phao-lô nói với chúng ta rằng “Chồng ngoại đạo được thánh hóa nhờ vợ, và vợ ngoại đạo được thánh hóa nhờ người chồng có đạo” Có thể có sự truyền năng lượng từ người này sang người khác. Đôi khi điều kiện để làm cho người khác tốt hơn đó là sự kiên trì và tình yêu.

Các bạn thân mến,

Một cô gái trẻ người Đức, vào cuối Thế chiến vừa qua, rất uyên bác và đã đọc Homer năm lên mười bảy tuổi, được một trong những lính Mỹ ở Berlin tán tỉnh. Cô kết hôn với anh ta, và họ đến nước Mỹ, nơi cô phát hiện ra rằng anh ta chỉ muốn đọc những câu chuyện phương Tây trong khi thường xuyên lui tới các quán rượu và không chịu làm việc. Trong khi phải nuôi dưỡng cả hai người, cô ấy đã viết thư cho Bishop Sheen, nói rằng, “Tôi đã nghĩ đến việc ly hôn, nhưng tôi biết rằng nếu tôi ly hôn với anh ấy, tôi đang góp phần vào sự hủy hoại của nền văn minh. Điều đó chẳng có ý nghĩa gì nhiều nếu tôi rút ngón tay của chính mình ra khỏi con đập đó; chỉ một chút nước sẽ chảy qua. Nhưng nếu mọi phụ nữ trên thế giới trong hoàn cảnh tương tự cũng làm như vậy, thì thủy triều sẽ quét sạch thế giới. Vì vậy, tôi sẽ cố gắng vượt qua; nhưng tôi không thể làm được nếu không có niềm tin, và nhờ ngài giúp tôi có được nó.” Bishop Sheen đã chỉ dẫn cho cô ấy, và Chúa đã ban cho cô ấy món quà đức tin. Người chồng hiện là một sĩ quan trong quân đội, một người đàn ông hiền lành và cả hai đang nuôi dạy một gia đình tốt.

Một số thứ mà chúng ta có trong mình, một khi đã cho đi thì không bao giờ có ý định lấy lại. Từng là không khí chúng ta hít thở; nếu chúng ta lấy lại không khí đó, nó sẽ đầu độc chúng ta. Tình yêu cũng tương tự như vậy. Khi tình yêu được thổi ra cho trái tim một người khác, nó không bao giờ có nghĩa là lấy lại được. Nếu nó được lấy lại, nó sẽ làm cho ngạt thở và đầu độc chúng ta.

Rất có thể chính sự tận tụy hy sinh của người vợ trong giờ phút khủng hoảng như vậy là điều kiện giúp người chồng hồi phục. Khi tình yêu xác thịt không thể chữa lành, thì tình yêu hy sinh có thể làm nên điều kỳ diệu. Tất cả những đau khổ chịu đựng với tình yêu của Thiên Chúa mang lại lợi ích cho gia đình của chúng ta và thậm chí cả thế giới. Nơi nào có rượu chè, có nóng nảy bất mãn, gánh nặng của người khác trở thành chướng ngại cho hạnh phúc của chính mình, nhưng nơi nào có đức ái đích thực, chúng trở thành cơ hội để phục vụ. Khi tình yêu xác thịt đổ vỡ, thì tình yêu Kitô giáo phải bước vào. Người kia khi đó không được coi là điều kiện hạnh phúc của một người mà là điều kiện cứu rỗi của một người.

Nhiều cuộc hôn nhân có thể là một cuộc tử đạo sống động, nhưng ít nhất người thực hành nó có thể chắc chắn rằng mình không cướp đi danh dự và lòng chung thủy của linh hồn mình. Tại sao chúng ta lại mong đợi những người lính của mình trung thành với đất nước của họ trong bùn lầy, khi những người chồng và người vợ từ bỏ chính nghĩa ngay từ tiếng đạn nổ đầu tiên? Một người lính khi nhập ngũ không chấp nhận bản án tử hình, nhưng anh ta sẵn sàng đối mặt với cái chết chứ không chịu mất danh dự. Một cuộc hôn nhân không hạnh phúc không phải là sự lên án cho sự đau khổ; đó là sự dũng cảm gánh vác gánh nặng của người khác hơn là từ chối lời thề “Yêu cho đến chết mới chia lìa”.

Các bạn thân mến,

Không phải những thử thách và đau khổ trong một số cuộc hôn nhân làm cho cuộc hôn nhân đó không thể chịu nổi; đó là cách chúng ta phản ứng với những đau khổ. Nếu thử nghiệm được coi là sự hủy bỏ bản ngã quảng cáo những thú vui của nó, thì nó sẽ tạo ra một địa ngục bên trong; nếu nó được coi là được Thiên Chúa cho phép vì một lợi ích lớn hơn, thì nó có thể tạo ra niềm vui nội tâm một cách tích cực. Khi một trong hai người chồng hoặc người vợ bỏ cuộc vì thử thách, thì tình yêu và tinh thần anh hùng trên thế giới sẽ ít đi rất nhiều. Từ chối tình yêu là địa ngục. Dù không được đáp lại, không có lý do gì để không yêu thương. Thay vào đó, đó là lý do để yêu: “Vì nếu bạn yêu thương kẻ yêu thương mình, thì bạn nào có công chi?” Nhưng tiếp tục yêu thương giữa lòng thù hận, gieo hạt nhân từ vào nơi không có hy vọng gặt hái, tha thứ khi tay bị đinh đâm không phải là làm giảm bớt sự ghét bỏ của người khác bằng cách khoanh vùng các vết nhiễm trùng trong hôn nhân, và do đó ngăn ngừa chúng trở thành bệnh dịch; nó cũng là để mua sự phục hồi của những người khác thông qua tình yêu, vì một số linh hồn chỉ có thể được mua bằng sự hy sinh. Chính phủ không bỏ rơi binh lính trên chiến trường vì họ không còn khả năng chiến đấu; những người cha không từ bỏ con trai mình vì chúng có một thời non nớt ngu ngốc. Trong mỗi trường hợp, có sự tôn trọng dành cho người kia, bởi vì người kia là một con người có giá trị trong bản thân độc lập của mình, bất kể anh ta tạo được hay chiến đấu được, hay không được. Hãy để trong gia đình có sự tôn trọng người bạn đời, không phải căn bản là người bạn đời có mang lại khoái cảm hay không, mà vì người bạn đời là một con người, và là món quà của Chúa để được yêu thương như ruột thịt. Khi đó sẽ bớt hèn nhát và đầu hàng hơn, dũng cảm hơn và nhiều niềm tin hơn, quốc gia sẽ tốt đẹp hơn. Nhưng để yêu người khác vì Chúa, chúng ta phải thực sự tin vào Chúa.

Phaolô Ngô Suốt

Tạm biệt các bạn.

Tags: Đời Đáng Sống, Thần Ái Tình

Những tin mới hơn

Những tin cũ hơn