Lời Chúa THỨ BẢY TUẦN 31 THƯỜNG NIÊN

11/11/2023
thứ bảy tuần 31 THƯỜNG NIÊN
Thánh Martinô, giám mục

Lc 16,9-15

dùng tiền của mua lấy bạn bè
“Hãy dùng tiền của bất chính mà tạo lấy bạn bè, phòng khi hết tiền bạc, họ sẽ đưa rước anh em vào nơi ở vĩnh cửu.” (Lc 16,9-15)

Suy niệm: Khi được hỏi: “Điều gì làm ông cảm thấy hạnh phúc?” tỷ phú Mỹ J. Rockefeller, một người thuộc hàng giàu nhất nước Mỹ, trả lời: “Có thêm một đô la nữa!” Phải chăng ông muốn ám chỉ lòng ham muốn tiền bạc không có điểm dừng? Đang khi ấy, tiền bạc là phương tiện để ta có thể sống an vui, chứ không phải là mục tiêu của cuộc sống. Tiền bạc tự nó không xấu, nó chỉ xấu khi ta để nó trở thành động lực chi phối mọi suy nghĩ và hành động, chiếm hết mọi thời gian và năng lực của ta. Cách dùng tiền của người Ki-tô hữu là khôn khéo dùng tiền bạc để mua lấy bạn hữu muôn đời qua việc sẵn sàng chia sẻ, quảng đại cho đi và tận tình giúp đỡ người nghèo.

Mời Bạn: “Người giàu giúp người nghèo trên thế giới này, nhưng người nghèo lại giúp người giàu trong thế giới mai sau” (truyền thống ráp-bi Do Thái). Như vậy, đồng tiền bạn rộng rãi cho đi không phải là đồng tiền bị đánh mất, nhưng lại âm thầm sinh lãi cho bạn. Bạn đang chuyển đổi tiền của hư nát đời này thành gia sản vĩnh cửu trên trời. Không có việc đầu tư nào an toàn và chắc chắn hơn đầu tư theo kiểu này.

Sống Lời Chúa: Ý thức gia sản trên trời được tích lũy bằng cách cho đi, tôi sẽ rộng tay hơn trong việc giúp đỡ những người nghèo chung quanh.

Cầu nguyện: Lạy Chúa, tiền bạc là phương tiện Chúa ban để chúng con có điều kiện sống xứng hợp với nhân phẩm của mình. Xin cho chúng con biết bằng lòng với việc đáp ứng những nhu cầu cơ bản của con người, để chúng con có thể nâng đỡ những người nghèo cách cụ thể qua việc quảng đại chia sẻ. Amen.

Ngày 11 tháng 11: Lạy Chúa! Khi cầu nguyện cho những người đã qua đời, xin cho chúng con cũng biết xin cho chính mình được ơn chết lành, muốn “chết lành”, thì trước hết, chúng con phải lo “sống thánh” bằng cách thực hành các mối phúc mà Chúa đã truyền dạy: “Phúc cho ai biết xót thương”. Chúng con được quy tụ trong một Hội Thánh Thánh Thiện, nhưng lại bao gồm những con người tội lỗi bất toàn, chúng con như một đoàn quân của những người được tha thứ. Xin cho chúng con có được lòng thương xót của Chúa khi đối xử với những người xúc phạm đến chúng con, và xin cho chúng con biết tha thứ cho họ: bảy mươi lần bảy như lời Chúa dạy. Trong cuộc sống hằng ngày, những khi chúng con cứng lòng, không muốn tha thứ, xin cho chúng nghe được lời nhắc bảo: “Ngươi không phải thương xót đồng bạn, như ta đã thương xót ngươi sao?” Amen.
Emmanuel Nguyễn Thanh Hiền, OSB

BÀI ĐỌC TRONG THÁNH LỄ
thứ bảy tuần 31 THƯỜNG NIÊN
 

Ca nhập lễ

Lạy Chúa, là Thiên Chúa chúng tôi, xin đừng bỏ rơi tôi, và xin đừng lìa xa tôi. Lạy Chúa là quền lực phần rỗi tôi, xin phù  giúp tôi.

Lời nguyện nhập lễ

Lạy Chúa, chỉ nhờ Chúa ban ơn, các tín hữu Chúa mới có thể thờ Chúa cho phải đạo, xin giúp đỡ chúng con thẳng tiến về cõi trời Chúa hứa và không bị vấp ngã trên đường. Chúng con cầu xin…

Bài Ðọc I: (Năm I) Rm 16, 3-9. 16. 22-27

“Anh em hãy chào nhau trong cái hôn thánh thiện”.

Trích thư Thánh Phaolô Tông đồ gửi tín hữu Rôma.

Anh em thân mến, tôi xin gởi lời chào bà Prisca và ông Aquila, là những người cộng sự viên của tôi trong Ðức Giêsu Kitô, (họ đã liều mất đầu để cứu mạng sống tôi; không chỉ một mình tôi mang ơn họ mà thôi, nhưng còn tất cả các Giáo đoàn dân ngoại nữa), xin gởi lời chào Giáo đoàn đang hội họp tại nhà họ. Xin gởi lời chào Êphênêtô, người tôi yêu quý, ông là hoa quả đầu mùa trong Ðức Kitô bên Tiểu Á. Xin gởi lời chào Maria, người đã vất vả nhiều vì anh em. Xin gởi lời chào Anđrônicô và Giunia, người bà con và bạn tù của tôi; họ là những người danh vọng trong hàng các Tông đồ và đã thuộc về Ðức Kitô trước tôi. Xin gởi lời chào Ampliatô, người tôi rất yêu quý trong Chúa. Xin gởi lời chào Urbanô, cộng sự viên của chúng tôi trong Ðức Giêsu Kitô, và cả Sitakhin, người tôi yêu quý. Anh em hãy chào nhau trong cái hôn thánh thiện. Tất cả các Giáo đoàn của Ðức Kitô gởi lời chào anh em.

Tôi là Tertiô, người viết thư này, xin gởi lời chào anh em trong Chúa. Caiô, người cho tôi trọ nhà, và toàn thể Giáo đoàn cũng gởi lời chào anh em. Êrastô, chủ kho bạc thị trấn, và Quartô, người anh em, xin gởi lời chào anh em. Nguyện chúc ân sủng Ðức Giêsu Kitô, Chúa chúng ta, ở cùng tất cả anh em. Amen.

Kính chúc Ðấng có quyền năng làm cho anh em được vững vàng theo Tin Mừng tôi loan truyền, và lời giảng dạy của Chúa Giêsu Kitô, theo mạc khải mầu nhiệm được giữ kín từ đời đời, nhưng nay được tỏ bày, và nhờ các tiên tri ghi chép theo lệnh của Thiên Chúa hằng hữu, được thông tri cho các dân ngoại, để dẫn đưa họ về vâng phục đức tin. Kính chúc Thiên Chúa, Ðấng khôn ngoan độc nhất, nhờ Chúa Giêsu Kitô, kính chúc Người vinh quang muôn đời. Amen.

Ðó là lời Chúa.

Ðáp Ca: Tv 144, 2-3. 4-5. 10-11

Ðáp: Lạy Chúa, con sẽ chúc tụng danh Chúa tới muôn đời

Xướng: Hằng ngày con sẽ chúc tụng Chúa, và con sẽ khen ngợi danh Chúa tới muôn đời. Chúa vĩ đại và rất đáng ngợi khen, sự vĩ đại của Chúa không thể đo lường được.

Xướng: Thế hệ này rao giảng cho thế hệ kia hay công việc Chúa, và thiên hạ loan tin quyền năng của Ngài. Người ta nói đến vinh quang cao cả oai nghiêm, và phổ biến những điều kỳ diệu của Chúa.

Xướng: Lạy Chúa, mọi công cuộc của Chúa hãy ca ngợi Chúa, và các thánh nhân của Ngài hãy chúc tụng Ngài. Thiên hạ hãy nói lên vinh quang nước Chúa, và hãy đề cao quyền năng của Ngài.

Bài Ðọc I: (Năm II) Pl 4, 10-19

“Tôi có thể làm được mọi sự trong Ðấng ban sức mạnh cho tôi”.

Trích thư Thánh Phaolô Tông đồ gửi tín hữu Philipphê.

Anh em thân mến, tôi rất vui mừng trong Chúa vì sự săn sóc của anh em đối với tôi đã sinh hoa kết quả: anh em đã nghĩ tới vấn đề đó từ lâu rồi nhưng anh em không có dịp tỏ bày ra. Tôi nói thế không phải vì sự túng thiếu của tôi, vì chưng tôi đã học tập để tự túc trong mọi hoàn cảnh. Tôi biết chịu thiếu thốn và biết hưởng sung túc. Trong mọi trường hợp và hết mọi cách, tôi đã học cho biết no, biết đói, biết dư dật và thiếu thốn. Tôi có thể làm được mọi sự trong Ðấng ban sức mạnh cho tôi.

Nhưng anh em đã hành động chí lý khi san sẻ mọi quẫn bách của tôi. Này anh em, người thành Philipphê, anh em cũng đã thừa biết là ngay lúc bắt đầu rao giảng Tin Mừng, khi tôi rời bỏ Macêđônia, không một giáo đoàn nào đã đóng góp vào sổ chi tiêu của tôi, trừ một mình anh em mà thôi: vì một đôi lần, anh em đã gửi đồ về thành Thêxalônica cho tôi dùng. Không phải tôi cầu ơn cầu nghĩa gì, nhưng tôi cầu cho vốn liếng anh em được sinh hoa kết quả dồi dào. Hiện tôi có đủ mọi sự và có dư thừa: tôi đã được đầy đủ sau khi nhận lãnh những tặng vật anh em nhờ Êpaphrôđitô gửi đến, là hương thơm ngạt ngào, là lễ vật được Thiên Chúa vui lòng chấp nhận.

Xin Thiên Chúa cung cấp dư dật những nhu cầu của anh em, theo sự phú túc vinh quang của Người, trong Ðức Giêsu Kitô. Vinh danh Thiên Chúa là Cha chúng ta muôn đời. Amen.

Ðó là lời Chúa.

Ðáp Ca: Tv 111, 1-2. 5-6. 8a và 9

Ðáp: Phúc đức thay người tôn sợ Chúa (c. 1a).

Xướng: Phúc đức thay người tôn sợ Chúa, người hết lòng ham mộ luật pháp của Ngài. Con cháu người sẽ hùng cường trong Ðất Nước: thiên hạ sẽ chúc phúc cho dòng dõi hiền nhân. 

Xướng: Phúc đức cho người biết xót thương và cho vay, biết quản lý tài sản mình theo đức công bình. Cho tới đời đời người sẽ không nao núng: người hiền đức sẽ được ghi nhớ muôn đời. 

Xướng: Lòng người kiên nghị, người không kinh hãi. Người ban phát và bố thí cho những kẻ nghèo, lòng quảng đại của người muôn đời còn mãi, sừng người được ngẩng lên trong vinh quang.

Alleluia: Ep 1, 17-18

Alleluia, alleluia! – Xin Chúa Cha của Ðức Giêsu Kitô, Chúa chúng ta, cho mắt tâm hồn chúng ta được sáng suốt, để chúng ta biết thế nào là trông cậy vào ơn Người kêu gọi chúng ta. – Alleluia.

Phúc Âm: Lc 16, 9-15

“Nếu các con không trung thành trong việc tiền của gian dối, thì ai sẽ giao của chân thật cho các con”.

Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Luca.

Khi ấy, Chúa Giêsu phán cùng các môn đệ rằng: “Hãy dùng tiền của gian dối mà mua lấy bạn hữu, để khi mất hết tiền bạc, thì họ sẽ đón tiếp các con vào chốn an nghỉ đời đời. Ai trung tín trong việc nhỏ, thì cũng trung tín trong việc lớn; ai gian dối trong việc nhỏ, thì cũng gian dối trong việc lớn. Vậy nếu các con không trung thành trong việc tiền của gian dối, thì ai sẽ giao phó của chân thật cho các con.

“Không đầy tớ nào có thể làm tôi hai chủ: vì hoặc nó ghét chủ này và mến chủ kia; hoặc phục chủ này và khinh chủ nọ. Các con không thể làm tôi Thiên Chúa mà lại làm tôi tiền của được”. Những người biệt phái là những kẻ tham lam, nghe nói tất cả những điều đó, thì nhạo cười Người. Vậy Người bảo các ông rằng: “Chính các ông là những kẻ phô trương mình là công chính trước mặt người ta, nhưng Thiên Chúa biết lòng các ông; bởi chưng điều gì cao sang đối với người ta, thì lại là ghê tởm trước mặt Thiên Chúa”.

Ðó là lời Chúa.

Lời nguyện tiến lễ

Lạy Chúa, xin cho bánh rượu chúng con dâng trở nên của lễ tinh tuyền trước nhan Chúa và đem lại cho chúng con nguồn ơn phúc dồi dào. Chúng con cầu xin…

Ca hiệp lễ

Lạy Chúa, xin chỉ cho tôi biết đường lối trường sinh, và xin cho tôi no đầy hoan hỉ trước thiên nhan.

Hoặc đọc:

Chúa phán: cũng như Cha là Đấng hằng sống đã sai Ta, nên Ta sống nhờ Cha, thì kẻ ăn Ta chính người ấy cũng sống nhờ Ta.

Lời nguyện hiệp lễ

Lạy Chúa, chúng con vừa được Mình và Máu Ðức Kitô bồi dưỡng, xin Chúa tăng cường hoạt động nơi chúng con, để chúng con được sẵn sàng lãnh nhận những ơn lành Chúa hứa cho những ai tham dự bí tích này. Chúng con cầu xin….

Suy niệm

DÙNG TIỀN CỦA MUA NƯỚC TRỜI (Lc 16,9-15)
Lm. Giu-se Đinh Lập Liễm

1. Đức Giê-su tiếp tục mời gọi mọi người phải biết lo cho tương lai vĩnh cửu, khi biết dùng những của cải đời này sao cho ích lợi cho kho tàng mai sau trong nơi vĩnh cửu, để không bị nô lệ cho những của cải thế gian, nhưng biết chọn Chúa là chủ của đời mình. Vì thế Chúa bảo chúng ta phải biết lựa chọn: chọn Chúa hay của cải, bởi vì Chúa đã nói: “Anh em không thể vừa làm tôi Thiên Chúa, vừa làm tôi tiền của được” (Lc 16, 13).

2. Vào lúc khởi nguyên thế giới, Thiên Chúa đã thấy rằng tất cả những gì Ngài làm để phục vụ con người đều tốt cả. Vậy Đức Giê-su không lên án những của cải vật chất nhưng chỉ lên án việc con người sử dụng của cải cách bất chính thôi. Vì vậy, Ngài nói đến “Tiền của bất chính” như một sức mạnh nô lệ hóa con người khi khiến họ trở thành bất lương trong việc chiếm đoạt và sử dụng nó, và đặt con người dưới quyền thống trị của nó. Nhưng người ta cũng có thể dùng tiền bạc mà làm giàu cho Thiên Chúa. Thánh Phao-lô viết cho Ti-mô-thê-ô nên khuyên người giàu có đời này “làm giàu về việc lành, ban phát rộng rãi và nghĩ đến kẻ khác, để thu góp một kho tàng sẽ làm vốn cho tương lai và để đạt được sự sống thật”.

3. Trong bài Tin Mừng hôm nay Đức Giê-su đưa ra đòi hỏi: ”Hãy chọn lựa giữa Thiên Chúa và tiền của”, bởi vì không ai có thể làm tôi hai chủ được. Tiền của tự nó không phải là điều xấu, nó chỉ xấu  khi con người tôn thờ nó như cùng đích cuộc sống. Thật ra, không có tiền của xấu, mà chỉ có cách tìm kiếm, sử dụng xấu của con người mà thôi. Cách tìm kiếm, sử dụng trở thành xấu là khi con người bóp nghẹt tiếng nói lương tâm, chối bỏ chính mình, khước từ người anh em, chối bỏ Thiên Chúa. Kẻ tham lam là người ích kỷ, chỉ nghĩ đến mình, nhưng thực ra, họ cũng là kẻ đang tự hủy, chối bỏ cùng đích của cuộc sống (Mỗi ngày một tin vui).

4. Vì thế, Tin Mừng hôm nay trước hết mời gọi chúng ta tự vấn lương tâm về thái độ của chúng ta đối với của cải trần thế mà Thiên Chúa đã tạo dựng và ban phát cho chúng ta để chúng ta hưởng dùng và phụng sự Ngài. Bao lâu của cải trần thế là phương tiện giúp con người đạt tới cùng đích, thì bấy lâu chúng ta còn là người quản lý trung tín của Thiên Chúa. Trái lại, khi tiền của đã trở thành cùng đích của cuộc sống, thì dĩ nhiên con người hiến tế cho nó không chỉ mạng sống của mình, mà còn hy sinh những gì quí giá và cao cả nhất trong trong cuộc sống, như nhân nghĩa, tình người, công bình, cũng như bác ái yêu thương.

5. Con người ai mà không thích tiền, ai mà không ham có nhiều tiền để tiêu dùng. Chúa dạy cho các môn đệ bài học về việc sử dụng tiền của. Tiền bạc là “đầy tớ tốt”, nếu chúng ta biết sử dụng nó một cách hữu hiệu cho mình và cho người khác; nhưng nó lại là “ông chủ xấu”, nếu ta để tiền bạc lôi cuốn chúng ta vào chuyện bất chính, khi bất chấp mọi thủ đoạn để kiếm tiền hoặc khi sử dụng đồng tiền cho mục đích xấu. Người môn đệ Chúa  hãy sử dụng tiền của cách khôn ngoan, dùng tiền để làm vinh danh Chúa và mưu ích cho phần rỗi linh hồn của mình và tha nhân (5 phút Lời Chúa).

6. Gần đây ở nước Anh, bác sĩ Roger Henerson đã đặt ra cụm từ “Hội chứng ám ảnh về tiền bạc” để nói đến những triệu chứng tâm sinh lý của người quá ham mê tiền của. Ông nhận xét: “Lo lắng thái quá về tiền bạc là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến tâm trạng căng thẳng”.

Hôm nay, Đức Giê-su cảnh báo các môn đệ về cám dỗ của đồng tiền. Việc đi theo Chúa đòi hỏi ta phải chọn lựa giữa Thiên Chúa hay tiền của, chúng ta không thể làm tôi hai chủ. Qua đó, Chúa muốn dạy chúng ta phải biết sử dụng tiền bạc như phương thế để mưu ích cho chính mình trên hành trình tìm kiếm Nước Trời.

7. Truyện: Đồng tiền trên trời.

Một người kia suốt đời chỉ lo thu gom tiền bạc, cho nên rất giàu. Khi chết, ông còn mang túi vàng theo mình đi sang cuộc sống bên kia. Đi một hồi, ông thấy đói. Bỗng ông thấy một quán ăn bên đường, liền ghé vào. Vì hà tiện, ông hỏi người chủ quán:

– Tô cơm nhỏ này giá bao nhiêu?

– Chỉ một đồng thôi.

– Còn tô lớn kia?

– Cũng chỉ một đồng thôi.

Thấy rẻ, ông gọi luôn hai tô lớn. Nhưng người chủ quán bảo:

– Ở đây chỉ xài loại tiền-cho-đi thôi. Ông có không?

Người hà tiện chỉ vào túi tiền của mình. Nhưng chủ quán nói:

– Đó chỉ là thứ tiền-lấy-vào. Ở đây không xài được.

– Thế tiền-cho-đi  là tiền gì?

– Khi còn sống, mỗi lần ông cho ai bao nhiêu đồng thì ông được bán lại bấy nhiêu đồng loại tiền-cho-đi.

Ông nhà giàu lục lọi khắp nơi trong mình nhưng chẳng có đồng nào thuộc loại tiền-cho-đi cả. Thế là ông phải nhịn đói.

Bao nhiêu đồng tiền cho đi là bấy nhiêu đồng tiền để dành cho đời sau vậy.

THÓI ĐẤT, THÓI TRỜI
Lm. Minh Anh, Tgp. Huế

“Thiên Chúa thấu biết lòng các ông!”.

Winston Churchill, một chính khách thường bị chỉ trích. Nhưng theo ông, sẽ không là vấn đề nếu chỉ trích phát triển theo hướng tích cực. Ông đóng trên tường những lời này, “Tôi làm hết sức những gì có thể, và tôi luôn như vậy. Nếu kết thúc của nó tốt đẹp, khiến tôi ổn, những lời chống đối sẽ không là gì cả. Nếu tôi sai, thì dẫu mười thiên thần cho rằng, “Tôi đúng”, điều đó vẫn không tạo nên một sự khác biệt. Chúa biết mọi sự!” - A. Lincoln.

Kính thưa Anh Chị em,

“Chúa biết mọi sự!”, xác tín của Abraham Lincoln được gặp lại qua Tin Mừng hôm nay. Chúa Giêsu nói với các biệt phái, “Thiên Chúa thấu biết lòng các ông!”, những người sống theo ‘thói đất’ khi cố tạo một hình ảnh sai lạc về bản thân; họ quên rằng, “Chúa biết mọi sự!”. Ngài muốn con người chân thực như Ngài, Ngài muốn họ sống theo ‘thói trời!’.

Trong cuộc sống, có những sai lầm khi chúng ta nghĩ về một số người. Ngược lại, biết bao điều không đúng khi một số người nghĩ về chúng ta! Kết luận của Chúa Giêsu nhắm vào khuynh hướng ‘tô hồng bản thân’ nơi những con người luôn cố tạo một hình ảnh đẹp đẽ về mình trước người khác, đang khi họ ít quan tâm sự thật bên trong chính mình.

Thiên Chúa biết lòng dạ các biệt phái, Ngài cũng biết lòng dạ bạn và tôi! Chúng ta thường quá đề cao chính mình; từ đó, tạo nên một hình ảnh lệch lạc về bản thân. Hầu hết những đổ vỡ trong gia đình, cộng đoàn, trong các mối tương quan bắt nguồn từ đây. Vì thế, mấu chốt trong việc đào tạo lương tâm của một con người, trước hết, là giúp người đó nhận thức đúng đắn về mình. Đâu là nhận thức đúng đắn? Đó là không cần quan tâm đến những gì Thiên Chúa không quan tâm! Hãy quan tâm đến những gì trong tâm trí Ngài. Ngài nghĩ gì về tôi, Ngài nghĩ gì về linh hồn tôi, cuộc sống tôi?

Qua thư Rôma hôm nay, Phaolô nhận thức sự yếu hèn của bản thân trước các giáo đoàn. Ngài khiêm tốn nhìn nhận, họ là những người đã dành cho ngài sự nâng đỡ trên bước đường rao giảng, “Họ đã liều mất đầu để cứu mạng tôi. Không chỉ mình tôi, mà còn các Hội Thánh trong dân ngoại”. Nhờ những con người này, Danh Thiên Chúa được nhận biết. Thánh Vịnh đáp ca diễn tả niềm hân hoan nội tâm của vị tông đồ, “Lạy Thiên Chúa con thờ là Vua của con, xin chúc tụng Thánh Danh muôn thuở muôn đời!”.

Kính thưa Anh Chị em,

“Chúa biết mọi sự!”. Ngài biết chúng ta ‘từ đất’ mà ra, thuộc về đất và lòng luôn ‘dính đất’. Vì thế, với tiêu chuẩn ‘ngang đất’, chúng ta luôn tìm cho mình những gì là ‘cao sang’ theo ‘thói đất’. Không được như thế, chúng ta chắp vá, vay mượn… hầu có thể có một giá trị nào đó trước mặt người đời. Vì vậy, chúng ta dễ dàng mặc lấy một cái nhìn sai lạc về chính mình; đang khi về phía Thiên Chúa, Ngài luôn mơ về chúng ta là mỗi ngày, mỗi người được nên đồng hình đồng dạng với Chúa Kitô, Đấng chỉ cho chúng ta cách sống với tư cách con trai, con gái của Trời, sống theo ‘thói trời’. Chớ gì, nhờ ân sủng Chúa, bạn và tôi ngày càng nên giống Chúa Giêsu hơn. Chỉ cần nên giống Ngài, không cần phải nguỵ tạo, tô hồng chính mình. Hãy sống theo ‘thói trời’, ‘phần còn lại, Ngài lo!’.

Chúng ta có thể cầu nguyện,

“Lạy Chúa, đừng để con thơm mùi đất khi con sống theo ‘thói đất’. Cho con vương hương trời, đúng như phẩm tính con trai con gái của Trời!”, Amen.

BÀI ĐỌC TRONG THÁNH LỄ
Thánh Martinô, giám mục

Ca nhập lễ

Chúa phán: Ta sẽ thăm viếng các chiên Ta, và Ta sẽ đặt một vị chủ chiên để chăn dắt chúng: vì Ta là Chúa, Ta sẽ là Thiên Chúa của chúng.

Lời nguyện nhập lễ

Lạy Chúa, xưa thánh giám mục Mác-ti-nô đã làm vinh danh Chúa khi còn sống cũng như lúc qua đời. Nay xin Chúa cũng ban cho chúng con những hồng ân kỳ diệu, để dù sống dù chết, chúng con chẳng lìa xa tình thương Chúa bao giờ. Chúng con cầu xin…

Bài Ðọc I

Phụng vụ Lời Chúa (Theo ngày trong tuần)

Lời nguyện tiến lễ

Lạy Chúa, trong ngày kính nhớ thánh Mác-ti-nô giám mục, xin thánh hoá của lễ chúng con dâng để của lễ này tăng thêm sức mạnh cho chúng con trên đường về với Chúa qua những thành công hay thất bại của cuộc đời. Chúng con cầu xin…

Ca hiệp lễ

Chúa phán: không phải các con đã chọn Thầy, nhưng chính Thầy đã chọn các con, và đã cắt đặt, để các con đi, và mang lại hoa trái, và để hoa trái các con tồn tại.

Lời nguyện hiệp lễ

Lạy Chúa, Chúa đã dùng bí tích hiệp nhất nuôi dưỡng chúng con. Xin giúp chúng con biết một niềm vâng theo ý Chúa để noi gương thánh Mác-ti-nô, chúng con hiến trọn mình cho Chúa và vui sướng vì được thuộc về Chúa hoàn toàn. Chúng con cầu xin…

Ghi nhận lịch sử – phụng vụ

Thánh Martin de Tours mất ngày 8 tháng 11 tại Candes (Touraine). Lễ nhớ được mừng từ thế kỷ VIII, vào ngày 11 tháng 11, là ngày ngài được an táng tại thành phố Tours. Nhưng ở Gaule, việc tôn kính ngài đã phổ biến từ thế kỷ V.

Tên gọi Martin lấy từ tiếng Latinh Martinus = thần Marx nhỏ, thần chiến tranh. Theo ông Sulpice Sévère († 420), học trò và người viết tiểu sử ngài, ngài sinh tại Pannonie (Hungari) khoảng năm 317. Là con một sĩ quan Rôma, ngài được học hành tại Pavia (Ý) và được chiêu mộ vào đội cận vệ hoàng gia. Tuy cha mẹ ngài là dân ngoại, ngay từ tuổi nhỏ, ngài đã xin học đạo. Được gửi sang Gaule, người lính trẻ này khi đến cổng thành Amiens đã chia sẻ áo choàng của mình cho một người nghèo. Đêm hôm sau –Sulpice Sévère thuật lại– thánh Martin “thấy Đức Kitô mặc một nửa tấm áo choàng mà ngài đã phủ lên người nghèo khổ kia. Và ngài nghe Chúa Giêsu nói với các thiên thần bằng một giọng nói vang dội: Trong khi còn là người dự tòng, Martin đã mặc cho Ta tấm áo này.”

Ngài rời bỏ binh nghiệp và chịu phép rửa tội năm 20 tuổi, rồi trở thành học trò của thánh Hilariô, giám mục thành Poitiers. Giám mục Hilariô ban chức trừ tà cho ngài. Khi giám mục của ngài bị phe lạc giáo Arius bắt lưu đày, thánh Martin đã đến tận Pannonie để cải hóa mẹ ngài theo đạo. Sau đó ngài trở lại Gaule qua vùng Illyria và Bắc Ý rồi đến Poitiers với thánh Hilariô, lúc đó đã từ nơi lưu đày trở về.

Ở Ligugé, trong vùng Vienne, ngài lập tu viện đầu tiên ở Gaule. Nhờ lời cầu nguyện, ngài làm cho một người dự tòng đã chết sống lại, nhờ đó danh tiếng ngài lan rộng khắp vùng. Nhiều môn đệ đi theo ngài.

Thánh Martin được chọn làm giám mục thành Tours năm 371: nhiệm kỳ giám mục của ngài đánh dấu sự phát triển của Kitô giáo trong vùng Gaule phía tây. Vì có ơn gọi tu sĩ, ngài lập gần thành phố Tours một tu viện tên là Marmoutier; từ đó ngài thường xuyên cư ngụ trong tu viện này. Các môn đệ qui tụ quanh ngài rất nhiều, trong đó phải kể đến Paulin của Bordeaux, sau này là giám mục Nole, và nhà chép sử Sulpice Sévère, tác giả cuốn Tiểu sử Thánh Mác-ti-nô, tác phẩm có công lớn trong việc phổ biến tiểu sử của vị thánh thành Tours. Công cuộc truyền giáo của thánh Martin mở rộng ra bên ngoài giáo phận. Ngài rảo qua khắp vùng Touraine, Berry, Auvergne. . . Người ta gặp ngài ở Autun, ở Paris. Trong những vùng đồng quê, ngài đã tổ chức những giáo xứ đầu tiên và nhiều tu viện được thiết lập với các tu sĩ truyền giáo theo gương thánh Martin, vừa chăm lo đời sống tu đức, vừa hăng say hoạt động rao giảng tin mừng.

Là con người hoà bình, thánh Martin kết thúc cuộc đời ở Candes, gần thành phố Tours, nơi ngài đến để hoà giải hàng giáo sĩ đang chia rẽ. Hôm đó là ngày 8 tháng 11 năm 397. Ngài được an táng ở Tours, thành phố có toà giám mục của ngài, và phần mộ này đã trở thành trung tâm hành hương đầu tiên ở Gaule. Thánh Martin là một trong số các thánh đầu tiên được tôn kính mà không phải là một thánh tử đạo. Người ta kể ra rất nhiều phép lạ ngài đã làm; không vị thánh nào trong thời Pháp cổ xưa nổi tiếng như ngài. Bốn ngàn ngôi nhà thờ được dâng kính ngài và gần năm trăm làng mang tên của ngài.

Các ảnh thánh về ngài rất nhiều, thường vẽ ngài dưới dạng một lính lê dương Rôma hay một giám mục với mũ gậy, hay như một người làm phép lạ. Truyền thống dân gian đã giữ lại kỷ niệm về ngài qua lễ hội Mùa hè của lễ thánh Martin: người ta đặt tên như thế cho những ngày đẹp trời cuối cùng mà người ta thường tổ chức quanh ngày 11 tháng 11.

Thông điệp và tính thời sự

Lời Nguyện của ngày lấy ý tưởng từ cuốn Tiểu sử Thánh Martin của Sulpice Sévère, cũng như các điệp ca của Các Giờ Kinh Phụng Vụ: “Lạy Chúa, Chúa được tôn vinh nơi đời sống và cái chết của thánh giám mục Martin, xin canh tân nơi lòng chúng con những điều kỳ diệu của ơn sủng Chúa, để dù sự chết hay sự sống cũng không thể chia lìa chúng con khỏi tình yêu ngài.”

“Đời sống chứng tá” của thánh Martin, người lính, linh mục, giám mục, tu sĩ truyền giáo… chứng tỏ là một gương mẫu hoàn hảo của người chiến sĩ Chúa Kitô, biết qui hướng trước hết vào việc khám phá ra Chúa Giêsu nơi những anh em nghèo khổ nhất, hèn mọn nhất. Lời Tin Mừng (Mt 25, 31-40): … Ta mình trần các ngươi đã cho mặc, và điệp ca Hiệp lễ: … Tất cả những gì các ngươi đã làm cho một trong số những người bé mọn này… đều chỉ về “lòng bác ái của thánh Martin” với điển hình là hành vi chia sẻ trên đường đến Amiens. Cái chết gương mẫu của thánh nhân cũng được nhắc đến trong Các giờ kinh Phụng vụ. Quả thực, chúng ta đọc trong đó: “Thánh Martin, con người khiêm nhường và nghèo khó ở dưới đất, nhưng giàu có Thiên Chúa, đã được đón nhận vào lòng ông Ábraham” (Điệp ca 3, Giờ Kinh Sáng). Điệp ca này lấy ý từ bài đọc tiểu sử của ngài: “Ngài (thánh Martin) thấy ma quỉ đứng gần ngài: “Mày đứng đây làm gì, hỡi con ác thú ? Đừng hòng làm gì được tao; ông Ábraham sẽ đón nhận tao vào lòng Ngài.” (Tiểu sử thánh Martin của Sulpice Sévère). Cái chết lành thánh của ngài còn được nhắc đến trong điệp ca 2 của Kinh Sáng: “Hai tay và cặp mắt hướng lên trời, ngài để lòng trí ngài chìm sâu vào kinh nguyện.”

Tác giả Sulpice Sévère ghi lại những lời thánh Martin nói với anh em tu sĩ của mình: “Anh em hãy để tôi nhìn lên trời…” Cũng thế, lòng sẵn sàng vâng theo thánh ý Thiên Chúa của ngài được làm nổi bật trong Điệp ca 2 của Giờ Kinh Chiều, trích từ Tiểu sử thánh Martin: “Lạy Chúa, nếu con còn có ích cho dân tộc con, con sẽ không từ chối làm việc. Xin cho ý Chúa được thể hiện.” Ngài đã trả lời như thế khi các anh em tu sĩ than khóc: “Cha ơi, sao cha bỏ chúng con ?.. Bày lang sói sẽ tấn công đoàn chiên của cha.”

Lời Nguyện trên lễ vật nhấn mạnh những “thử thách” của đời này và ám chỉ tới lòng can đảm của thánh Martin cũng như những đau khổ ngài đã phải chịu vì Tin Mừng. Luôn luôn trên đường đi loan báo Tin Mừng, ngài chiến đấu chống lại lạc giáo Arius ở Illyria và Milan, khiến ngài phải bị đánh đòn nơi công cộng, bị trục xuất và bị bạo hành. Cũng thế, với những người ngoại đạo, ngài luôn là mục tiêu tấn công của họ vì ngài phá huỷ các đền thờ và chặt bỏ những cây linh thiêng của họ. Vào cuối đời, ngài bị bách hại bởi các giám mục và linh mục khi họ chỉ trích quá khứ quân đội của ngài, lòng tốt lành đối với những kẻ lầm đường lạc lối, và đời sống đơn sơ của ngài. Chính vì vậy điệp ca của kinh Magnificat đọc: “Hạnh phúc thay thánh Martin ! Ngài đã yêu mến Vua Trời mà không sợ hãi các thế lực trần gian ! Ngài đã nhận cành cọ chiến thắng.” Và Đáp ca của Giờ Kinh Sách khích lệ chúng ta: “Đừng sợ hãi khiếp đảm: Chúa là Thiên Chúa của bạn ở với bạn bất cứ nơi nào bạn đến.”

Sulpice Sévère kết thúc sách tiểu sử thánh Martin bằng những lời sau: “Tôi hi vọng từ trên trời, ngài nhìn xuống và bảo vệ chúng ta, tôi là người viết, và bạn là người đọc những giòng này.”

Enzo Lodi